ႏွစ္(၅၀) ေလ့က်င့္ခန္း စာမ်က္ႏွာ ၁၉၉၃

(က)
“ က်ေနာ့္နာမည္ ရြာခ်စ္၊ ရြာဟိတ္ မဟုတ္ဘူးေနာ္၊ ရြာခ်စ္ ”
က်ေနာ္က “ မယ္သဲ ”ရြာသူႀကီး “ ဦးရြာခ်စ္ ”ကို အၿပံဳးျဖင့္ျပန္လည္ႏႈတ္ဆက္လိုက္ရသည္။ ခႏၶာကိုယ္ေသးေကြး ပုညက္ၿပီး၊ ကြမ္းမ်ား ပလုပ္ပေလာင္း၀ါးေနသည့္ ဦးရြာခ်စ္သည္ က်ေနာ့္ကို အကဲခတ္လ်က္ရိွ၏။
“ က်ေနာ့္နာမည္က ရြာဟိတ္နဲ ့ဆင္တူလို ့ မွားမွာစိုးလို ့ေျပာတာ၊ ရြာဟိတ္ မဟုတ္ဘူးေနာ္ ရြာခ်စ္၊ တရြာလံုးက ခ်စ္လို ့ ရြာခ်စ္လို ့ေခၚတာ ”


က်ေနာ္က ေနာက္ေျပာင္ေနသည္အထင္ႏွင့္သူ ့ကိုၾကည့္ေတာ့ သူက တည္တည္တန္ ့တန္ ့ပင္ေျပာေနသျဖင့္ ၿပံဳးေတာ့ မည့္ က်ေနာ့္မ်က္ႏွာကိုပင္ က်ေနာ့္မွာ အခ်ိန္မွီရပ္တန္ ့ထားလိုက္ရ၏။ သူေျပာေနသည့္ “ ရြာဟိတ္ ” ဆိုသူမွာ KNUမွ၊ ဘူးသိုၿမိဳ ့ နယ္ဥကၠဌ “ ဗိုလ္မွဴး ရြာဟိတ္ ” ကို ေျပာေနျခင္းျဖစ္၏။
“ ဦးရြာခ်စ္တို ့ရြာက စီးပြားေရးအေျခအေနေကာင္းရဲ ့လား၊ အိမ္ေျခေကာ ဘယ္ေလာက္ရိွသလဲဟင္ ”
“ ဦးရြာခ်စ္ ” ၏ မ်က္ႏွာမွာ ၀င္းကနဲ တခ်က္ၿပံဳးသြား၏။
“ ဟာ၊ ဘယ္မေကာင္းပဲ ေနပါ့မလဲဗ်ာ၊ ဒီနားမွာ က်ဳပ္တို ့ရြာက စီးပြားေရးအေကာင္းဆံုးပဲ၊ ရြာမွာ လွည္းႏွစ္စီးေတာင္ ရိွတယ္၊ အိမ္ေျခက ငါးဆယ္ေက်ာ္၊ ကုန္သည္လမ္းေၾကာင္း ေပၚက်ေနေတာ့ ေစ်းဆိုင္လည္း သံုးဆိုင္တိတိရိွတယ္ ”
“ ဦးရြာခ်စ္ ” ၏ ေျပာဟန္ဆိုဟန္ကိုၾကည့္ကာ သူ ့ရြာအေပၚ ေတာ္ေတာ္ေလးဂုဏ္ယူေက်နပ္ေနပံုရသည္ဟု က်ေနာ္ ထင္မိ၏။
“ ဦးရြာခ်စ္ ” ၏ အေျပာမွာ မွန္ကန္ေၾကာင္း က်ေနာ္သိလာရပါသည္။ ရြာထိပ္က သရက္ပင္ႀကီးတပင္ေအာက္တြင္၊ က်ေနာ္တို ့လူသိုက္ကို ထြက္ႀကိဳသည့္ “ ဦးရြာခ်စ္ ” ေခါင္းေဆာင္သည့္အဖြဲ ့ႏွင့္အတူ “ မယ္သဲ ” ရြာထဲကို၀င္လာေတာ့ ေစ်းဆိုင္ သံုးဆိုင္ကို ရြာလယ္လမ္းေပၚတြင္ ေတြ ့ရ၏။ သံုးဆိုင္စလံုး အခ်ဳိရည္ဗူး (၁၀)ဗူးခန္ ့၊ မာမားထုပ္၊ ေကာ္ဖီမစ္ အစရိွသည့္ အိမ္သံုးပစၥည္းတခ်ဳိ ့ကို ၀ါးလံုးတန္းတြင္ ခ်ိပ္ဆြဲထားသည့္ ေစ်းဆိုင္ေလးမ်ားျဖစ္၏။ ေစ်းဆိုင္ေလးမ်ားေရွ ့ကျဖတ္ေလ်ာက္လာ ၾကစဥ္ က်ေနာ့္ကို မသိမသာအကဲခတ္ကာ၊ သူ ့ရြာအတြက္ ၀င့္ၾကြားဂုဏ္ယူေနဟန္ရိွသည့္ “ ဦးရြာခ်စ္ ” ကိုၾကည့္ၿပီး က်ေနာ့္မွာ သေဘာက်ေနခဲ့မိ၏။
မနက္ျဖန္ဆိုလွ်င္ “ မယ္သဲ ” ရြာတြင္ အရိုးေကာက္ပြဲ (အသုဘ အခမ္းအနား)ျပဳလုပ္မည္ျဖစ္သည္။ ဒံုးယိမ္းႏွင့္ လက္ေ၀ွ ့ ပြဲမ်ားလည္းပါမည္ဟုသိရ၏။ “ တပ္ၾကပ္ႀကီးဖါးေတး ” ႏွင့္၊ တလိုင္းကရင္ရြာသား (၂)ဦးသည္လည္း မနက္ျဖန္ဆိုလွ်င္ “ မယ္သဲ ” ရြာသို ့ ျပန္ေရာက္လာၾကမည္ျဖစ္၏။ သူတို ့က ႏြားေမွာင္ခိုပို ့သူ ကုန္သည္မ်ားကို လမ္းလိုက္ျပရင္း “ ဟင္းစား ” ရွာ သြားၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ က်ေနာ္ႏွင့္အတူ က်န္ရစ္သည့္ တလိုင္းကရင္ရြာသူႀကီး “ ဦးေမာင္ကို ” က၊ “ မယ္သဲ ”ရြာ အရိုးေကာက္ပြဲအေၾကာင္း ေျပာျပသျဖင့္ က်ေနာ္သည္လည္း ဗဟုသုတအလို ့ငွါ “ မယ္သဲ ” ရြာသို ့ထြက္လာၾကျခင္းျဖစ္သည္။
သည္ကေန ့ေတာ့ ရြာထဲတြင္ ခဏလမ္းေလွ်ာက္ကာ၊ ရြာအျပင္ဖက္သို ့ ျပန္ထြက္လာခဲ့ၾက၏။ က်ေနာ္တို ့လူသိုက္ ရြာထဲတြင္မအိပ္ပဲ ရြာႏွင့္မနီးမေ၀း ကုန္းျမင့္ေတာအုပ္ထဲတြင္ အိပ္စက္ၾကရန္ ေနရာေရြးခဲ့ၾကေလသည္။

(ခ)
ႀကီးမားလွသည့္ ကုကၠိဳပင္ႀကီးတပင္ေအာက္တြင္ ေျမႀကီးကို စည္း၀ိုင္း၀ိုင္းကာ၊ လက္ေ၀ွ ့ထိုးသတ္မည့္ “ ကြင္း ” အျဖစ္ သတ္မွတ္ထား၏။ ဆိုင္းသမား သံုးေလးေယာက္၏ေဘးတြင္ ရြာသားတခ်ဳိ ့မွာ ဆိုင္းသမားမ်ားကို ျပာယါခတ္ေလာက္ေအာင္ ဧည့္ခံျပဳစုလ်က္ရိွ၏။ ကံဆိုးခ်င္ေတာ့ ရြာထဲသို ့က်ေနာ္တို ့ေရာက္လာေတာ့ ဒံုးယိမ္းကပြဲမွာ ၿပီးသြားခဲ့ၿပီျဖစ္၏။ ထို ့ေၾကာင့္ က်ေနာ့္မွာဒံုးယိမ္းကပြဲကို ဓါတ္ပံုႏွင့္အသံ ႏွစ္ခုစလံုး မရလိုက္ခဲ့။
“ ဆရာႀကီး ဒီမွာထုိင္ ဆရာႀကီး၊ က်ေနာ္ ကင္းသမားေတြ လုိက္ၾကည့္ဦးမယ္ ”
“ ဦးရြာခ်စ္ ” ေျပာမွပင္ လံုၿခံဳေရးအတြက္ စိတ္ထဲမွာ အနည္းငယ္စိုးရိမ္သြားရ၏။ သည္ေနရာ တ၀ိုက္သို ့ နအဖစစ္တပ္မ်ား အခ်ိန္မေရြးေရာက္လာႏူိင္သည္ဟူေသာအခါ အသိက က်ေနာ့္ကို သတိေပးလိုက္၏။
“ ဟုတ္တယ္၊ ဟုတ္တယ္ ဦးရြာခ်စ္၊ ကင္းသမားေတြေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာလုပ္ပါဦး၊ ေတာ္ၾကာ ”
“ ဟာ၊ စိတ္ခ်ဆရာႀကီး၊ က်ဳပ္အားလံုးစီစဥ္ထားၿပီးသား ဆရာႀကီးသာ ဒီမွာေအးေအးထိုင္ႏွင့္ဦး ဟုတ္လား ”
“ ဦးရြာခ်စ္ ” က်ေနာ္တို ့အနားက ခြါသြားေတာ့၊ က်ေနာ္ႏွင့္အတူ ရြာသား(၄)ေယာက္က ဖ်ာတခ်ပ္ေပၚတြင္ ေနရာယူ လိုက္ၾက၏။ ဖ်ာစပ္တြင္ ဓါတ္ဗူးတလံုး၊ ဇြန္းတပ္လ်က္သၾကားတစ္ပုဂံ၊ လၻက္ေျခာက္ဆီေခ်းတက္ ဖန္ခြက္ႏွစ္လံုးခ်ထား၏။ ေျခာက္လံုးပတ္ဆိုင္းသံႏွင့္ ေမာင္းသံတဒူဒူမွာ ဆူညံလ်က္ရိွေလသည္။ က်ေနာ္က အသံဖမ္းစက္ကေလးကို ဖ်ာေပၚတြင္ခ်ကာ အသံဖမ္းခလုတ္ကို ႏွိပ္ထားလိုက္၏။ ကင္မရာကို အဆင္သင့္ျပင္ထားလိုက္၏။ ကိုယ့္အလုပ္ႏွင့္ကိုယ္ ရႈပ္ေနရာက ေဘးဘီကို ေမာ့ၾကည့္ေတာ့၊ ေတာ္လွန္ေရးဗဟိုဌါနခ်ဳပ္ႀကီးမွ ေရာက္လာသည့္ အသံလႊင့္ဌါနသတင္းေထာက္ႀကီး က်ေနာ့္ကို ရြာသားအားလံုး နီးပါး ၀ိုင္းၾကည့္ေနၾကသည္ကို ေတြ ့လိုက္ရ၏။ က်ေနာ့္မွာ အိေျႏၵႀကီးတခြဲသားႏွင့္ အသံဖမ္းစက္ႏွင့္ကင္မရာတို ့ကို ဟိုႏွိပ္၊ သည္ေရြ ့ဆက္လုပ္ေနခဲ့ရေလသည္။
မနက္(၁၁)နာရီတြင္ လက္ေ၀ွ ့ပြဲ စေလသည္။ စည္း၀ိုင္းအတြင္းသို ့ ဒိုင္လူႀကီးတဦး၀င္လာၿပီးေနာက္၊ ပြဲၾကည့္ပရိႆဒ္ကို ကရင္လို ရွင္းျပေန၏။ က်ေနာ့္ေဘးတြင္ထုိင္ေနသည့္ ရြာသားတဦး၏ဘာသာျပန္ခ်က္အရ “ ၿပိဳင္ပြဲစည္းကမ္းမ်ား ” ကို ရွင္းျပ ေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု သိရ၏။ ဒိုင္လူႀကီးစကားေျပာေနစဥ္ ေခတၱတိတ္ဆိတ္ေနခဲ့သည့္ဆိုင္းသံ၊ ေမါင္းသံမ်ားမွာ၊ ဒိုင္လူႀကီး၏စကား အဆံုးတြင္ ကြင္းထဲသို ့အရိွန္အဟုန္ႏွင့္ ခုန္ၿပီး၀င္လာခဲ့ျပန္ေလသည္။
ပထမပိုင္း၌ အသက္(၁၀)ႏွစ္ခန္ ့ကေလးငယ္ သံုးေလးတြဲမွ် လက္ေ၀ွ ့ထိုးသတ္ေနၾက၏။ အရြယ္ႏွင့္မလိုက္ေအာင္ လက္ေ၀ွ ့ယိမ္းျပၾက၊ ထိုးသတ္ေနၾကသည္ကိုၾကည့္ကာ က်ေနာ့္မွာအံ့ၾသလို ့မဆံုးႏိူင္ေအာင္ ျဖစ္ရ၏။ ပုဆိုးအေဟာင္းႏွစ္ထည္ အနက္ တထည္ကို ခါးေတာင္းက်ဳိက္၊ က်န္တထည္ကို ခါးတြင္ပတ္ကာ၊ လက္ေ၀ွ ့ထုိးသတ္ေနၾကသည့္ လက္ေ၀ွ ့ေက်ာ္ ခေလးငယ္မ်ားမွာ ႏွာေခါင္းေသြးထြက္သူထြက္၊ မ်က္ခံုးကြဲသူကြဲ၊ အႀကိတ္အနယ္ထိုးသတ္ၾကေလသည္။ တနာရီမွ်ၾကာေသာအခါ လူႀကီးပိုင္းလက္ေ၀ွ ့ပြဲ စေလသည္။
လူႀကီးလက္ေ၀ွ ့ပြဲမွာ၊ ရြာနီးခ်ဳပ္စပ္က လာေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ထိုးသတ္သူမ်ားႏွင့္ (၁၀)ပြဲက်င္းပမည္ဟု သိရ၏။ ပြဲစဥ္ တခုခ်င္းစီအရ ဆုခ်ီးျမွင့္မွာျဖစ္ၿပီး၊ မည္သူမဆို ကြင္းလည္ထြက္ စိန္ေခၚထုိးသတ္ၾကမည္ျဖစ္၏။ လက္ေ၀ွ ့ပြဲ စလ်င္စခ်င္း တရြာလံုးဆူညံပြက္ေလာရိုက္ကာ အားေပးလိုက္ၾက၏။ လက္ေ၀ွ ့သမားတဦး မူးေမ့လဲက်သြားသျဖင့္ ကြင္းအျပင္ဖက္သို ့ေရြ ့ကာ၊ ပုဆိုး၊ စေကာမ်ားႏွင့္ယက္ခပ္ေပးၾကရ၏။ ေအာ္ဟစ္ခုန္ေပါက္ရင္း ေရွ ့တိုးလာသည့္လူအုပ္ကို တားထားသည့္စည္းအျပင္သို ့ မၾကာခဏ ျပန္လည္ႏွင္ထုတ္ေနရ၏။ “ ဦးရြာခ်စ္ ” သည္ ဘယ္အခိ်န္္က ျပန္ေရာက္လာသည္မသိ၊ တုတ္တေခ်ာင္းကိုကုိင္ကာ ပြဲထိန္း၀င္လုပ္ရင္း အလုပ္ရႈပ္ေန သည္ကို ေတြ ့ရေလသည္။
“ ပေရာ္ --- ပေရာ္ --- ပေရာ္ -----”
ဆိုင္းသံႏွင့္ျငာသံမ်ားမွာ ရုတ္တရက္ မီးကိုေရႏွင့္ဖ်န္းလိုက္သလို တုန္ ့ကနဲရပ္သြား၏။ လူတိုင္းလူလူ လည္တံအသီးသီး စြင့္ကာ ပါတ္၀န္းက်င္ကို သူ ့ထက္ငါ လိုက္ၾကည့္ၾက၏။
“ ပေရာ္ --- ပေရာ္ --- ပေရာ္ -----”
ဘယ္သူက ဘယ္လို ဘယ္ေနရာမွ ေအာ္လိုက္မွန္းမသိသည့္တိုင္၊ လူအုပ္ႀကီးမွာ ေ၀ါကနဲ ဆူညံပြက္ေလာရိုက္ကာ အရပ္ေလးမ်က္ႏွာသို ့ ေျပးထြက္လာၾက၏။ က်ေနာ့္မွာ ဘာလုပ္လို ့ဘာကိုင္ရမွန္းမသိပဲ ေနရာတြင္ထိုင္ၿပီး ၾကက္ေသေသေနမိ၏။
“ ဆရာႀကီး --- ဆရာႀကီး --- ဆရာႀကီးဟာေတြ ဒီထဲကိုထည့္၊ ဒီထဲကိုထည့္ ”
သတိရလို ့လွည့္ၾကည့္ေတာ့ က်ေနာ့္ေဘးကထုိင္ေနသည့္ ရြာသားတေယာက္က၊ ပုဆိုးတထည္ကို က်ေနာ့္ေရွ ့တြင္ ျဖန္ ့ေပးေနသည္ကို ေတြ ့လိုက္ရေလသည္။
“ ဆရာႀကီး ငါ့ေနာက္ကလိုက္၊ ငါ့ေနာက္ကလိုက္ ”
ပုဆိုးပံုထဲ ကင္မရာႏွင့္အသံဖမ္းစက္ကို ပစ္ထည့္ၿပီးသည္ႏွင့္တၿပိဳင္ ပုဆိုးရွင္ရြာသားသည္ ခင္းထားသည့္ပုဆိုးကို ဆြဲစုကာ သုပ္ကနဲထေျပး၏။ က်ေနာ္ သည္လည္း သူ ့ေနာက္မွတဟုန္ထိုးေျပးလိုက္လာရ၏။ ေရွ ့မွေျပးေနသည့္ရြာသားသည္ ကိုက္ႏွစ္ဆယ္ခန္ ့ေျပးေနရင္းမွ ရုတ္တရက္ ေနာက္သို ့ျပန္လွည့္ေျပး၏။ က်ေနာ့္မွာ စဥ္းစားေ၀ခြဲရန္၊ ေမးရန္ အခ်ိန္မရပဲ သူ ့ ေနာက္မွသာ ေျပးၿပီးလိုက္ရျပန္၏။ တရြာလံုး ဆူညံပြက္ေလာရိုက္ကာ၊ ဦးတည္ရာမဲ့ ေျပးေနၾကသလားဟုပင္ က်ေနာ္ထင္မိ၏။ ရြာထဲကထြက္ၿပီး ေတာစပ္သို ့အ၀င္ ေတာထဲတြင္ ကိုယ့္အရင္ေရာက္ႏွင့္ေနေသာ ရြာသားမ်ားကိုေတြ ့ရ၏။ က်ေနာ္တို ့အားလံုး ေတာင္ေပၚသို ့သာ ဦးတည္ၿပီး တက္လာခဲ့ၾကေလသည္။
“ ရၿပီ ဆရာႀကီး၊ ဒီေလာက္ဆိုရင္ ဒီေကာင္ေတြ လိုက္မလာႏိူင္ေတာ့ပါဘူး၊ စိတ္ခ်ရပါၿပီ ”
အသက္ကိုအားယူၿပီး ေဟာဟဲလို္က္ေအာင္ရွဴေနရင္းက က်ေနာ့္မွာ၊ ၿခံဳေဘးတြင္ ေျခပစ္လက္ပစ္ ထိုင္ခ်လိုက္ မိေလသည္။ က်ေနာ္ႏွင့္အတူ ရြာသားတခ်ဳိ ့ေဘးတြင္ရိွေနၾက၏။ သူတို ့သည္လည္း အသက္လုၿပီး ေျပးၾကရသျဖင့္ အသက္ရွဴ သံမ်ား ၾကားရေလာက္ေအာင္ ေမာဟိုက္ေနၾကေလသည္။
“ ဘာျဖစ္တာလဲဗ်၊ ရန္သူလာလို ့လား ”
“ ဟုတ္ --- ဟုတ္တယ္ ဆရာႀကီး ”
“ ေသနတ္သံေတြ ဘာေတြေတာ့ မၾကားရဘူးဗ်၊ ခင္ဗ်ားေတြ ့ခဲ့ေသးလား ”
“ ဘယ္ကလာေတြ ့ရမွာလဲ ဆရာႀကီးရာ၊ သူမ်ားေျပးလို ့သာေျပးလာရတာ၊ ရန္သူက ဘယ္ဖက္က ၀င္လာတယ္ဆိုတာ ေတာင္ က်ေနာ္ဘယ္သိပါ့မလဲ ”
“ ျဖစ္မွျဖစ္ရေလဗ်ာ၊ ဒီအတို္င္းဆိုရင္ ရန္သူလာတဲ့ဖက္ ေျပးမိလ်က္သားျဖစ္ေနရင္ ဒုကၡ ”
“ ဟာ --- ဒါေတာ့ မျဖစ္ေစရပါဘူး --- ဟဲ ---- ဟဲ ”
“ ရြာထဲမွာေလွ်ာက္လည္ေနတဲ့ ဦးရြာခ်စ္နဲ ့ တလိုင္းကရင္ရြာသူႀကီးတို ့ေကာ၊ ဘယ္ေရာက္ကုန္ၿပီလဲ ”
“ သူတို ့အတြက္ ဆရာႀကီးဘာမွမပူနဲ ့၊ ေတာ္ၾကာ ဒီေနရာ သူတို ့ေရာက္လာမွာ၊ ဒီေနရာက က်ေနာ္တို ့အားလံုး ဒီလိုပဲ စုေနၾက၊ ပုန္းေနၾကေနရာ၊ က်ေနာ္တို ့ဒီမွာ ခဏနားရင္း ေစါင့္ၾကတာေပါ့ ”
ေတာင္ေအာက္ဖက္၊ ရြာဖက္ဆီ နားစြင့္ၾကည့္သည္။ ဘာသံမွ် ထူးထူးေထြေထြမၾကားရ။ေခြးေဟာင္သံတခ်က္ႏွစ္ခ်က္သာ ခတ္အုပ္အုပ္ၾကားလိုက္ရ၏။
“ ရြာဖက္က ဘာသံမွလည္းမၾကားရပါလား၊ ရန္သူလာတာေကာ ဟုတ္ရဲ ့လားဗ် ”
“ မေျပာတတ္ဘူးေလ၊ ေဟာ --- ေျပာရင္းဆိုရင္း သူႀကီးတို ့ေတာင္ေရာက္လာၿပီ ”
ဦးရြာခ်စ္၏လက္ထဲတြင္ ဖိနပ္တရံကိုင္လ်က္သား ေတြ ့ရ၏။ ပုဆိုးကို ခါးတြင္ပတ္ထား၏။ ေအာက္ခံေဘာင္းဘီပြပြမွာ ဒူးဆစ္ကိုေက်ာ္ကာ ဂါ၀န္ႀကီးလိုျဖစ္ေနေလသည္။ သူသည္ ကြမ္းမ်ားအျပည့္အသိပ္ ရိွေနသည့္ပါးစပ္ကို ဟ,ကာ အသက္ရွဴေန ရ၏။ က်ေနာ့္ကို ေမာ့ၾကည့္ကာ အၿပံဳးႏွင့္အားေပးေလသည္။
“ သူႀကီးကေျပာေတာ့ ရြာေဘးမွာ ႀကိဳၿပီး ကင္းေတြခ်ထားတယ္ဆို ”
“ ဟုတ္တယ္ေလ၊ ကင္းေတာ့ခ်ထားတာပဲ၊ ဒါေပမယ့္ ဘယ္လိုကဘယ္လို ဒီေကာင္ေတြ၀င္လာမွန္းမွ မသိတာ ”
“ သူႀကီးျမင္ခဲ့ရတယ္ေပါ့ ”
“ ဟာ - ဘယ္ကလာျမင္ရမွာလဲ၊ က်ဳပ္လည္း ေအာ္သံၾကားၿပီး သူမ်ားေျပးလို ့လိုက္ေျပးရတာ၊ ဆရာႀကီးေကာ ျမင္ခဲ့ရလား ”
“ က်ေနာ္လည္း ဘယ္လိုလုပ္ၿပီးျမင္ခဲ့မွာလဲ၊ က်ေနာ္က နယ္ကြ်မ္းတဲ့သူ မဟုတ္ဘူးေလ၊ ရန္သူၾကည့္ဖို ့ေနေနသာသာ၊ ကိုယ့္ ေရွ ့ကေျပးတဲ့လူ ကိုယ့္အေဖၚကို မ်က္စိထဲကေပ်ာက္မသြားေအာင္ မနည္းလိုက္ၾကည့္ၿပီးေျပးေနရတာ၊ ဒီအတိုင္းဆို ပြဲေတာ့ ပ်က္ၿပီေပါ့ေနာ္ ”
“ ဒါလည္း မေျပာတတ္ေသးဘူး၊ ေစါင့္ၾကည့္ရဦးမွာပဲ ”
က်ေနာ္တို ့အားလံုး ေတာင္ကုန္းထိပ္ေတာအုပ္ထဲတြင္ အေမာေျဖရင္း ထုိင္ေနခဲ့ၾကေလသည္။

(ဂ)
“ ေဟာ --- ဆိုင္းသံလားလို ့ ”
က်ေနာ္တို ့အားလံုး နားစြင့္လိုက္ၾက၏။
“ ဟုတ္တယ္၊ လက္ေ၀ွ ့ပြဲ ျပန္စေနၿပီ ”
“ ဘာ ”
“ ဟုတ္တယ္ ဆရာႀကီး၊ လက္ေ၀ွ ့ပြဲ ျပန္စေနၿပီ၊ လာ သြားၾကစို ့ ”
“ ဘယ္ --- ဘယ္ကိုသြားမွာလဲ သူႀကီးရ ”
“ လက္ေ၀ွ ့ပြဲကိုေလ၊ ဟိုမွာ ဆိုင္းသံျပန္ၾကားေနၿပီပဲဟာ၊ လာပါ၊ ဘာမွမရိွေတာ့ပါဘူး၊ကဲ --- သြားၾကရေအာင္ေဟ့ ”
“ မယ္သဲ ” ရြာသူႀကီး “ ဦးရြာခ်စ္ ” ေခါင္းေဆာင္လ်က္၊ က်ေနာ္တို ့လူအုပ္ ရြာထဲသို ့ျပန္၀င္လာခဲ့ၾကေသာအခါ၊ ကုကၠိဳပင္ႀကီး ေအာက္တြင္ လက္ေ၀ွ ့ပြဲ ျပန္စလ်က္ရိွသည္ကို အမွန္တကယ္ပင္ ေတြ ့ရေတာ့၏။ က်ေနာ္ထိုင္ခဲ့သည့္ ဖ်ာတခ်ပ္မွာ မူလေနရာႏွင့္ေဘးတိုက္ ၀ါးတရိုက္အကြာတြင္ အဆင္သင့္ခင္းလ်က္၊ ဇြန္းတေခ်ာင္းတပ္ သၾကားတစ္ပုဂံ၊ ဓါတ္ဗူး၊ ဖန္ခြက္ႏွစ္လံုး တို ့မွာ သူ ့ေနရာႏွင့္သူ အဆင့္ေစါင့္ႀကိဳလ်က္။
“ ဒါေတြက လူေတြတက္နင္းၿပီး အားလံုးဖရိုဖရဲျဖစ္ၿပီး က်န္ခဲ့ၿပီ ေအာက္ေမ့ေနတာ ”
“ ဘယ္ ဒီလိုျဖစ္မွာလဲ ဆရာႀကီးရ၊ ဒီပစၥည္းပိုင္ရွင္ေတြက သူ ့ပစၥည္းသူေကာက္ၿပီးမွ ေျပးၾကတာေပါ့၊ အခုလို ဘာမွ မျဖစ္ေတာ့လည္း သူ ့ပစၥည္းသူ ျပန္လာၿပီး ခ်ထားၾကတာေပါ့ ”
“ တကယ္ ”
“ ဦးရြာခ်စ္ ” က၊ ၀င့္ၾကြားသည့္အၿပံဳးတခ်က္ႏွင့္သာ က်ေနာ့္ကိုအေျဖေပးလိုက္၏။
က်ေနာ့္မွာ “ မယ္သဲ ” ရြာသူႀကီး ဦးရြာခ်စ္အပါအ၀င္၊ ရြာခံ ရြာသားမ်ား ဧည့္သည္ရြာသားမ်ားကို တအံ့တၾသထုိင္ၿပီး စဥ္းစားေနမိသည္။ ၿမိဳ ့ၾကီးျပႀကီးႏွင့္ ေ၀းလံသည့္ ေတာေတာင္ေတြအတြင္းက ကရင္တိုင္းရင္းသားေသြးခ်င္းမ်ား၏ဘ၀ကို စဥ္းစားေနမိသည္။ ႏွစ္ေပါင္း(၅၀)ေက်ာ္ ျပည္တြင္းစစ္မီးႀကီးအတြင္း၊ သူတို ့တေတြ သည္လိုအေျခအေန၊ သည္လိုဘ၀ႀကီးအတြင္း သည္လိုေနရဲ၊ ျဖတ္သန္းရဲ၊ ေပ်ာ္ေမြ ့ရဲသည့္စိတ္ဓါတ္ကို က်ေနာ့္မွာ အံ့ၾသလို ့မဆံုးႏိူင္ေအာင္ ျဖစ္ရ၏။ သည္လို စစ္မီးႀကီးအတြင္း က်င့္သားရလ်က္ရိွသည့္ ဘ၀ေပးအေျခအေနမ်ားအတြက္ က်ေနာ့္မွာ ေၾကကြဲလို ့မဆံုးႏိူင္ေအာင္ ျဖစ္ခဲ့ရ၏။
အမွန္စင္စစ္မွာ၊ ထုိေန ့က ရြာအတြင္းသို ့ နအဖစစ္တပ္မ်ား ထိုးေဖါက္ေရာက္လာျခင္းေတာ့ မရိွခဲ့ပါ။ ရြာသားတခ်ဳိ ့က လန္ ့ၿပီး ေအာ္ဟစ္သတိေပးရင္းက ရြာလန္ ့ၿပီး ပြဲပ်က္သြားခဲ့ျခင္းသာျဖစ္၏။ သို ့ေသာ္ “ မယ္သဲ ” ရြာသားမ်ား ေသြးပ်က္ သြားခဲ့ျခင္း မရိွၾကပါ။ “ အရိုးေကာက္ပြဲ ” ကို ဆက္ၿပီး က်င္းပခဲ့ၾက၏။
ထိုညေနပိုင္း၊ (၄း၀၀)နာရီတြင္၊ တလိုင္းကရင္ရြာတြင္ တပ္စြဲထားသည့္ န၀တစစ္တပ္ တပ္စုတစု၊ “ ထယ္သဲရြာ ” ႏွင့္ “ ထီးေတာ္ခီးရြာ ” ၾကားတြင္ ခိုေအာင္းေနသည္ဟု လမ္းေလွ်ာက္စကားေျပာစက္မွတဆင့္ သတင္းရသျဖင့္၊ က်ေနာ္တို ့သည္ မိမိမူလ ေခတၱခိုေအာင္းေနထိုင္ရာ ဒံုသမိေခ်ာင္းေဘးသို ့ ျပန္လာခဲ့ၾက၏။ ညေန (၅)နာရီေက်ာ္တြင္ စခန္းေဟာင္းကို ျပန္ေရာက္ၾက၏။ မယ္သဲရြာ အရိုးေကာက္ပြဲ အျဖစ္အပ်က္ကို ေျပာၾကဆိုၾကရင္း က်ေနာ္တို ့မွာ ငိုအားထက္ရယ္အားသန္ ခဲ့ၾကရ၏။


ေအာက္ေျခမွတ္စု
ဘူးသိုၿမိဳ ့နယ္ ဆိုသည္မွာ ကရင္ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ားက ေခၚေ၀ၚသတ္မွတ္္ထားသည့္ ေဒသအမည္ျဖစ္သည္။ ဖါးအံ၊ သထံု၊ ဘီးလင္း၊ က်ဳိက္ထိုၿမိဳ ့နယ္မ်ားကို စုစည္းေခၚေ၀ၚသည့္ အမည္ျဖစ္သည္။
“ ပေရာ္ ” ဟူေသာစကားမွာ ေရွးႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက၊ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ားကို၊ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားက ေခၚေ၀ၚသည့္စကားလံုး ျဖစ္၏။ အဓိပၸါယ္မွာ “ မိတ္ေဆြရင္းခ်ာ ” ဟူ၍ျဖစ္သည္။ ေနာင္အခါ ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ား၏ လက္နက္ကိုင္မ်ားက၊ ကရင္လူမ်ဳိး မ်းအေပၚ ဖိႏွိပ္၊ တိုက္ခိုက္ သတ္ျဖတ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္လာခဲ့ၿပီး၊ အခ်ိန္ၾကာျမင့္လာေသာအခါ၊ “ ပေရာ္ ” ဟူေသာစကားလံုး “ မိတ္ေဆြရင္းခ်ာ ” မွာ “ ရန္သူစစ္တပ္၊ ဗမာစစ္တပ္ ” ဟူေသာ အဓိပၸါယ္သို ့ကူးေျပာင္းလာသည့္ စကားလံုးျဖစ္၏။ ယခုအခါ “ ပေရာ္ ” ဟူေသာ စကားလံုးကို “ ဗမာစစ္တပ္၊ ရန္သူ ” ဟူ၍ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားက နားလည္ထားၾကေလသည္။