ဥထဲမွာနဲ ့ဗိုက္ထဲမွာ

(၁)
ေခတ္ေပၚကဗ်ာဟာ ဘယ္ေခတ္နဲ ့မွ မတူတဲ့ အျငင္းအပြားရဆံုး ကဗ်ာပါပဲ။ သူူက အတိဇာတသားလည္းျဖစ္ျပန္ အမိအဘကလည္း တကယ့္ကို ေဆြႀကီးမ်ိဳးႀကီး မ်က္ႏွာႀကီးေတြျဖစ္ေနျပန္ေတာ့ ေခတ္ေပၚကဗ်ာရဲ့ အရွိန္အဟုန္ဟာ ေကာင္းသထက္ေကာင္းေနေတာ့ျပန္တာေပါ့။


က်ေနာ္မွတ္မိေသးတယ္။ ၁၉၇၀ တဝိုက္ဆီတုန္းက ေငြတာရီ၊ ျမဝတီ၊ စစ္ျပန္၊ ေသြးေသာက္နဲ ့အျခား မဆလအစိုးရနဲ ့မကင္းတဲ့ ဒါမွမဟုတ္ မဆလ ၾသစာ ေအာက္မွာရွိတဲ့မဂဇင္းေတြမွာ အမိိ်ဳးသားယဥ္ေက်းမွဳထိမ္းသိမ္းဘို ့ဆိုတဲ့ေခါင္းစဥ္နဲ ့ဂႏၱဝင္ကဗ်ာေရးဟန္ေတြကို တခန္းတက႑ထားျပီးအားေပးခဲ့တာ၊ ေရြးခ်ယ္ရင္လည္း တ်ာခ်င္းတို ့၊ေလးခ်ိဳး ေဒြးခ်ိုဳးပံုသ႑ာန္နဲ ့ေရးတဲ့ကဗ်ာေတြကိုမွ ေရြးျပီးေဖၚျပတာမ်ိဳးေတြ အင္တိုက္အားတိုက္ လုပ္ၾကတာပဲ။
ဒီတုန္းကမ်ား မိုးေဝမဂဇင္းတခုထဲမွာပဲ ေခတ္ေပၚကဗ်ာကို အားလံုးနဲ ့ဆန္ ့က်င္ျပီး ့ေဖၚျပခဲ့ပါတယ္။ေနာက္ေတာ့လည္း အားလံုးသိၾကတဲ့အတိုင္း ေခတ္ေပၚကဗ်ာဟာ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ျမန္မာကဗ်ာေရစီးေၾကာင္းရဲ့ ေရစီးအားအေကာင္းဆံုး ကဗ်ာေရစီးေၾကာင္းတခုျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။
က်ေနာ္အထက္က ေျပာခဲ့တဲ့စကားထဲမွာ ေခတ္ေပၚကဗ်ာဟာ အတိဇာတသားျဖစ္တာရယ္၊ အမိအဘက ေဆြႀကီးမ်ိဳးႀကီးျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ကို က်ေနာ္ျပန္ေကာက္ပါ့မယ္။ပထမ အတိဇာကသားကိစၥ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ေခတ္ေပၚကဗ်ာရဲ့ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မွဳက ကဗ်ာသမိုင္းကို ခ်ိဳးေဖါက္ျပီးထြက္လာရတဲ့သေဘာရွိပါတယ္။အစဥ္အလာ ကဗ်ာ့ဥပေဒသအေတာ္မ်ားမ်ားကို ဆန္ ့က်င္ခ်ိဳးဖ်က္ျပီးမွ ပံုသ႑ာန္သစ္ကိုယူလိုက္တဲ့ကိစၥဟာ အမိဝမ္းၾကာဗိုက္ကို ခြဲထြက္ျပီးမွထြက္လာရတဲ့သေဘာပါပဲ။ အထင္ရွားဆံုးဥပမာကေတာ့ ႏွစ္ေပါင္း ( ၉၀၀) ေက်ာ္ခိုင္မာစြာရပ္တည္လာခဲ့တဲ့ ေလးလံုးစပ္အေျခခံကို လံုးလံုးႀကီးစြန္ ့လႊတ္လိုက္တဲ့ကိစၥနဲ ့ကာရန္စနစ္ကို ဖ်က္ပစ္လိုက္တဲ့ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ေခတ္ေပၚကဗ်ာရဲ့အမိအဘက ေဆြႀကီးမိ်ဳးႀကီးျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ကိစၥကေတာ့ ေခတ္ေပၚကဗ်ာရဲ့အေၾကာင္းအရာအားျဖင့္ေျခကုတ္ယူတဲ့ေနရာက လူထုျဖစ္ပါတယ္။ေခတ္ေပၚကဗ်ာက လူထုရဲ့ရင္ခုန္သံကို လူထုသံုးေဝါဟာရေတြ လူထုသံုးစကားေျပာေလသံေတြကိုအသံုးျပဳျပီးမွ ကဗ်ာျဖစ္ေအာင္ တီထြင္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ လူထုထက္ပိုျပီးက်ယ္ျပန္ ့တဲ့ေနရာ၊လူထုထက္ပိုျပီးခန္ ့့ျငားထည္ဝါတဲဲ့မိဘဆိုတာေကာ ရွိနိဳင္ပါအုံးမလား။ေခတ္ေပၚကဗ်ာဟာ လူေတြအေၾကာင္းကို လူေတြ ေန ့စဥ္ေျပာဆိုေနၾကစကားလံုးေတြ ေလသံေတြနဲ ့ပဲ အသံုးျပဳေဖၚျပတာမို ့က်မ္းေဟာင္းထဲကလွမ္းၾကည့္ရင္ ေခတ္ေပၚကဗ်ာကို ကဗ်ာလို ့ေတာင္မွ အသိအမွတ္ျပဳလို ့မရနိဳင္ေအာင္ ျဖစ္တဲ့သူလည္းရွိေကာင္းရွိနိဳင္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ တင္ျပပံုးတင္ျပနည္းဆင္တူလြန္းတဲ့ ေခတ္ေပၚကဗ်ာႏွစ္ပုဒ္ကို က်ေနာ္ေဖၚျပလိုက္ပါတယ္။တပုဒ္က ဥေရာပက ဂ်ာမာန္ေခတ္ေပၚကဗ်ာတပုဒ္၊ ေနာက္တပုဒ္က ျမန္မာေခတ္ေပၚကဗ်ာတပုဒ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကဗ်ာႏွစ္ပုဒ္ရဲ့ တူညီတဲ့အေၾကာင္းအရာက လူေတြ ကတၱားဘဝကေလ်ာက်ရတဲ့အျဖစ္၊ လူဟာ လူတစု၊လူတေယာက္၊ ဒါမွမဟုတ္ စနစ္တခု၊ ဒါမွမဟုတ္ သဘာဝတရားရဲ့ ႀကိဳးကိုင္စီမံရာခံရတဲ့ဘဝအေနအထားကို ေရးတဲ့အေၾကာင္းအရာပါပဲ။ ကိုယ့္ဘဝကို ကိုယ္မပိုင္တဲ့ အျပဳခံသတၱဝါမ်ားျဖစ္ၾကရပံုအေၾကာင္း ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ထူးျခားတဲ့အခ်က္က ကဗ်ာႏွစ္ပုဒ္စလံုးမွာ အညံ့ခံအရွံဳးမေပးလိုတဲ့ မဟာလူသားစိတ္ဓါတ္ကို ထင္ဟပ္တဲ့ ကဗ်ာစာေၾကာင္းေတြ ပါရွိတာ လည္း ေတြ ့ၾကရပါလိမ့္မယ္။ ႏိွဳင္းယွဥ္ခံစားနိဳင္ဖို ့အတြက္ ကဗ်ာႏွစ္ပုဒ္စလံုးကို ေဖၚျပေပးလိုက္ပါတယ္။ဂ်ာမာန္ကဗ်ာကေတာ့ နာမည္ေက်ာ္ စာေပနိဳဗယ္ဆုရွင္ ဂန္တာဂရပ္စ္ ရဲ့ကဗ်ာျဖစ္ပါတယ္။ေနာက္တပုဒ္ကေတာ့ ျမန္မာကဗ်ာဆရာ မိုဃ္းေဇာ္ ရဲ့ ကဗ်ာျဖစ္ပါတယ္။

ဥထဲမွာ

ကၽြႏု္ပ္တုိ႔သည္ ဥထဲ၌ ေနၾကသည္။
ဥခြံ၏အတြင္းနံရံတျပင္လုံးေပၚ၌
ညစ္ပတ္ေသာပုံမ်ားႏွင့္
ကၽြႏု္ပ္တို႔၏ ရန္သူအမည္မ်ား
ေရးဆြဲထားၾကသည္။
ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ကုိ သားေဖါက္ေနသည္။

ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အား သားေဖါက္ေနသူသည္
ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏ ခဲတံမ်ားကုိလည္း
သားေဖါက္ေနသည္။
ဥမွတေန႔ လြတ္လြတ္လာခ်င္း
ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အား သားေဖါက္ေနသူ၏
ပုံကုိ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ေရးဆဲြမည္။

ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အား သားေဖါက္ေနသည္ဟု
ကၽြႏု္ပ္တုိ႔လက္ခံထားၾကသည္။
သေဘာေကာင္းေသာၾကက္တစ္ေကာင္ဟု
စိတ္ကူးၿပီး
ထုိၾကက္မ၏ အေရာင္ႏွင့္အမ်ိဳးကုိ
ေက်ာင္းသား စာစီစာကုံးမ်ား
ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ေရးၾကသည္။

ဘယ္ေတာ့မွ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ ေဖါက္ထြက္ၾကမလဲ
ဥထဲမွ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏ ပေရာဟိတ္မ်ားက
အလယ္အလတ္လစာေလးအတြက္
“X”ဟုေခၚေသာေန႔တေန႔ကုိ
တင္ျပလာၾကရဲ့။
ပ်င္းရိေသာေၾကာင့္အျပင္
အမွန္တကယ္လုိအပ္ေသာေၾကာင့္
ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔
သားေဖါက္စက္မ်ား တီထြင္ၿပီးခဲၿပီ
ဥထဲရွိ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ ၏ရင္ေသြးမ်ားအတြက္
ကၽြန္ဳပ္တို ့အလြန္စိုးရိမ္ေနၾကပါသည္။
ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏ စက္မ်ားကုိ အသုံးျပဳရန္
ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အား ေစါက္ေရွာက္ေနေသာ
သူမအား အၾကံျပဳလုိပါသည္။

သုိ႔ေသာ္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏ ေခါင္းေပၚ အမုိးရွိပါသည္။
အုိမင္းေနတဲ့ ၾကက္ေပါက္စေတြ
ဘာသာစကားစုံ သေႏြသားေတြ
တေနကုန္
အေၾကာင္းအရာမရွိ ေျပာဆုိၾကပါသည္
၎တုိ႔၏အိပ္မက္မ်ားကုိပင္
ေဆြးေႏြးၾကပါသည္။

ႏို႔
ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အား သားေဖါက္ေနတာ
မဟုတ္ရင္ေကာ
အကယ္၍ ဒီဥခံြဟာ
ဘယ္ေသာအခါမွ မကဲြရင္ေကာ
အကယ္၍ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ရဲ ႔ မိုးကုတ္စက္ဝုိင္းဟာ
ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ေရးျခစ္ရာေတြသာျဖစ္ၿပီး
အဲသလုိသာအၿမဲ ျဖစ္ေနရင္ေကာ
ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အား သားေဖါက္ေနသည္ဟု
ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါသည္။

သားေဖါက္ေနျခင္းအေၾကာင္းသာ
ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ ေျပာဆုိေနသည့္တုိင္
ဥခြံျပင္ပရွိ တဦၤးဦး
ဗုိက္ဆာေနမည္ကုိ ထိတ္လန္႔ရပါသည္။
ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔ကုိ ဒယ္အုိုးထဲ ခဲြၿပီး
ဆားျဖဴးလိုက္ရင္ေကာ
အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဘာလုပ္ၾကမလဲ
ဥထဲက
ကၽြႏ္ုပ္တုိ ့ညီေနာင္ေရ….။

(ဂ်ာမာန္ကဗ်ာဆရာ Gunter Grass ရဲ့ In the Egg ကဗ်ာက္ို ေစါဟန္သိုက္ ဘာသာျပန္ဆိုထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။)

ဗုိက္ပူ

အေတာင္ပံပါတဲ့ငွက္ေတြလို
အိပ္တန္းဆီ အလြယ္တကူ မျပန္ႏုိင္ေပမယ့္
သာမန္ျပည္သူေတြနဲ႔ အတူ
ဘတ္စ္ကားစီးၿပီးျပန္ခဲ့တယ္။

ဒီ ဘတ္စ္ကားႀကီးကုိ
“ဗိုက္ပူ ”လုိ႔လည္း ေခၚၾကတယ္။

ဗိုက္ပူရဲ ႔ ဗုိက္ထဲမွာ
ခင္ဗ်ားတို႔လည္း ခင္ဗ်ားတို႔ အေရး ခင္ဗ်ားတို႔ေတြးလို႔
ကၽြန္ေတာ္လည္း ကၽြန္ေတာ့္အေရး ကၽြန္ေတာ္ေတြးလို႔
ေရြးခ်ယ္စရာမရွိတဲ့ ဒီလမ္းမွာ
( လူ႔ ဘဝဆိုတာလည္း ခ်ိန္းဆုိမထားဘဲ ဆုံခဲ့ၾကတာပါပဲေလ)
ခင္ဗ်ားတို႔ တစ္သက္လုံး
ဗုိုက္ပူနဲ ့နပမ္းလုံးခဲ့ရသလုိ
ကၽြန္ေတာ့္ တစ္သက္လုံးလည္း
ဗုိက္ပူနဲ႔ နပမ္းလုံးခဲ့ရပါတယ္။

ဗုိက္ပူရဲ ႔ ဗုိက္ထဲမွာပဲ
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဘဝေတြ ငါးပိသိပ္ ငါးခ်ဥ္သိပ္
တစ္ဦးအေပၚတစ္ဦး ထိတ္လန္႔လုိ႔
တစ္ဦးအေပၚတစ္ဦး ဖိတ္စဥ္ခဲ့ၾကတယ္။

တကယ္ေတာ့ ဗုိက္ပူဟာ
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အသက္ေတြကို ေမာင္းေနတဲ့
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘဝေတြကို ေမာင္းေနတဲ့
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အခ်ိန္ေတြကို ေမာင္းေနတဲ့
အမ်ိဳးအမည္မသိ ေမာ္ေတာ္ကားတစ္စင္းပါပဲ။

ကၽြန္ေတာ္ဆင္းရမယ့္
“ဒုကၡ”လမ္းမထက္က
“သုခ”မွတ္တိုင္ေရာက္ေတာ့
ဗုိက္ပူေပၚက ဆင္းၿပီး
ရပ္ကြက္လမ္္းက်ဥ္းကေလးထဲ ဝင္လုိက္တယ္။
ကၽြန္ေတာ့္ေရွ ႔ကုိက္(၁၀၀)မွာ
ကေလးေတြ ေဆာ့ကစားေနတာ ျမင္လုိက္ရ
မၾကာခင္ဆို
ေႏြဦးေပါက္ေတာ့မယ္“အေမ”။ ။

( ဒါကေတာ့ မိုဃ္းေဇာ္ ရဲ့ ကဗ်ာျဖစ္ပါတယ္။ )
(ကဗ်ာသရုပ္ေဖၚပံုက ပန္းခ်ီထိန္လင္းရဲ့ ပန္းခ်ီကားျဖစ္ပါတယ္)

ျငိမ္းေဝ
ကုိးကား။ ။မိုးဃ္းေဇာ္ ရဲ ႔ ေသတမ္းစာ ကဗ်ာစာအုပ္
။၁၉၉၂၊ ဒီဇင္ဘာလ၊ ပင္လယ္မဂဇင္း