(၁)
၁၉၉၁ ခု၊ ေမလ…။
“ ဒိုင္း..ဒိုင္း…ဒိုင္း ”
ရြာလယ္လမ္းဆီက ေသနတ္သံ သံုးခ်က္ ဆက္တ္ိုက္ၾကားရသည္။ တရြာလံုး ေခြးေဟာင္သံမ်ား ဆူညံသြား ရ၏။ ကိုေမာင္လွက တဲေပါက္ဝတြင္ ရပ္လ်က္ နားစြင့္သည္။ ေနာက္ထပ္ၿပီး ေသနတ္သံ မၾကားရ။ ေခြး ေဟာင္သံမ်ား ဆူညံေနသည့္ၾကားမွ ရြာေဆာ္ ကိုေအးရဲ႕ ေအာ္သံက ေသာင္ပုရြာေပၚ လႊမ္းသြား၏။
“ ေသာင္ပုရြာ ရြာသူရြာသားအေပါင္းတို႔ခင္ဗ်ား.. တအိမ္တေယာက္ အိမ္ေထာင္ဦးစီးကိုယ္တိုင္ ရြာလူႀကီး ဦးလွေရႊအိမ္ေရွ႕ အခုခ်က္ခ်င္း လာေရာက္ၾကပါရန္ ႏွိဳးေဆာ္အပ္ပါတယ္ခင္ဗ်ား..”
ရြာေဆာ္ ကိုေအးရဲ့ ေအာ္သံေနာက္က ေသနတ္သံ တခ်က္ ၾကားရျပန္သည္။ ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို ေခြး ေဟာင္ သံမ်ားက ရြာေအာက္ပိုင္းကို ေရြ ့သြား၏။ ရြာေဆာ္ ကိုေအးရဲ႕ေအာ္သံကလည္း တေျဖးေျဖးေဝးသြား၏။ ကိုေမာင္လွ ေနရာမွာတြင္ ရပ္ကာ ငိုင္ေနမိသည္။ ရြာလူႀကီးအိမ္ လူစုခိုင္းတဲ့ကိစၥ ေသနတ္ေဖါက္ၿပီး လူစုတာေတာ့ မေကာင္းပါဘူး..ဟု ေတြးမိသည္။
“ ကဲ ကိုေမာင္လွ ထမင္းေလးေတာ့ ခတ္ျမန္ျမန္စားလိုုက္အံုး၊ ဟုိမွာ ဘယ္ေလာက္ၾကာမယ္ဆိုတာ မေျပာ နိဳင္ဘူး၊ ဒါ ၿမိဳးဆိုးစစ္တပ္ဂိတ္က စစ္သားေတြပဲျဖစ္မယ္၊ ေတာ္ၾကာ ေနာက္က်ေနရင္လည္း ျပႆနာ လုပ္ခံ ေနရ အံုးမယ္၊ ခတ္ျမန္ျမန္စားၿပီး သြားလုိက္ေပါ့ ”
မႏွင္းဆီက ပါးစပ္ကလည္း ကိုေမာင္လွက္ို ႏွိဳးေဆာ္၊ လက္ကလည္း ထမင္းပြဲျပင္သည္။ ကေလးေတြကိုလည္း မမုန္းတို႔တဲဖက္ သြားကစားၾကဖို ့ေျပာလိုက္၏။
လင္သားျဖစ္သူ ကိုေမာင္လွကမူ မ်က္ႏွာမေကာင္း။ အစည္းအေဝး မသြားလို႔ကလည္း မျဖစ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ လထဲက ရြာ့အေရွ႕ဘက္ အင္းစပ္တြင္ (၄) ညပုန္းအိပ္ၿပီး ေခ်ာေရွာင္ ေခ်ာပုန္းခဲ့ရသည္။ ေနာက္ေတာ့ တရြာလံုးညွိၿပီး ေခ်ာေၾကးစုကာ ရြာလူႀကီးကတဆင့္ အထက္ကို ပို႔လိုက္ကာမွ ရြာကို ေခ်ာမဖမ္းေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ ကတိ ရခဲ့သည္။ အခုလည္း ေသနတ္ေဖါက္ၿပီး လူစုခိုင္းပံုေထာက္ေတာ့ အေရးႀကီးကိစၥ တခုခုေတာ့ တခုခုပဲဟု ေတြးမိသည္။ ေခ်ာဆင့္တဲ့ကိစၥေတာ့ မျဖစ္တန္ေကာင္းပါရဲ့ဟု ေဖါ့ၿပီး ေတြးမိသည္။
“ ကဲ ငါသြားလိုုက္အံုးမယ္၊ ၾကာေနရင္လည္း စိတ္ပူမေနနဲ႕၊ တရြာလံုးႀကံဳရတဲ့ကိစၥ၊ ကိုယ္တေယာက္ထဲ ကြက္ၿပီးေခၚတာမွ မဟုတ္တာ၊ ကေလးေတြျပန္ေခၚလိုက္ပါေတာ့ကြာ ထမင္းေကၽြးလိုက္ပါေတာ့ ”
ခေမါက္ပင္ မေဆာင္းနိဳင္ပဲ တဲေပၚက ဆင္းခ်သြားသည့္ လင္သားျဖစ္သူ ကိုေမာင္လွ၏ ေၾကာျပင္ကိုၾကည့္ ကာ မႏွင္းဆီ မသိမသာ သက္ျပင္းခ်သည္။
ေရအိုးစဥ္ေက်းရြာအုပ္စုတြင္ ရြာ(၅) ရြာရွိသည့္အနက္ သူတို႔ ေသာင္ပုရြာကိုမွ အထက္က အၿငိဳးႀကီးေနေလသလားဟု စိုးရိမ္စိတ္ႏွင့္ ေတြးမိသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ဆႏၵျပပြဲေတြ တအုပ္စုလံုး လုပ္ၾကတုန္းက ေသာင္ပုသားေတြက အတက္ၾကြဆံုးျဖစ္ခဲ့သည္။ သည့္ ေနာက္ပိုင္း စစ္တပ္က ရြာကို ခဏခဏလာကာ ကင္းဖမ္းသည္။ ကင္းေစါင့္တုန္း အိပ္ငိုက္လ်င္ ပ်က္ကြက္လ်င္ ကင္းသမားကို ဒဏ္အမ်ိဳးမ်ိဳးေပးသည္။ ၿပီးခဲ့တဲ့တေန႕ကဆိုလ်င္ ကင္းမိသည့္ရြာသားမ်ားကို လက္ပိုက္ၿပီး တန္းစီကာ ႀကိမ္ႏွင့္ရုိက္သည္။ အသက္ (၆၀) အရြယ္ ဦးေလးေမာင္အံုး ဆိုလ်င္ ႀကိမ္ဒဏ္ေၾကာင့္ အခုထက္ထိ အိပ္ယာထဲက မထနိဳင္ေသး။
လင္သားျဖစ္သူ ကိုေမာင္လွ အတြက္လည္း စိတ္အျမဲ ပူရသည္။ ကိုေမာင္လွက ရြာတြင္ ကာလသားေခါင္း။ ဆႏၵျပပြဲေတြ ျဖစ္တုန္းကဆိုလ်င္ ရြာက ေက်ာင္းဆရာႏွင့္တြဲကာ သပိတ္ေခါင္းေဆာင္ လုပ္သည္။ ဆႏၵျပပြဲေတြၿပီးသြားေတာ့ အိမ္ကို စစ္တပ္က ဝိုင္းမည္ဟု သတင္းရသျဖင့္ မၾကာခဏဆိုသလို ေတာထဲသြားအိပ္ခဲ့ရသည္။ အခုလည္း ဘယ္အတြက္ေၾကာင့္မ်ား အေရးတႀကီး အစည္းအေ၀းေခၚပါလိမ့္ဟုေတြးကာ မႏွင္းဆီ စိတ္ပူသည္။
(၂)
ရြာလူႀကီး ဦးလွေရႊအိမ္ေရွ ့တြင္ ရြာသားေတြ စုၿပီး ထိုင္ေနၾကသည္။ အိမ္ေရွ ့ေျမကြက္လပ္ထိပ္တြင္ လူႏွစ္ေယာက္ ကုလားထိုင္တလံုးစီႏွင့္ ထိုင္ေနၾက၏။ တေယာက္က ရြာလူႀကီး ဦးလွေရႊျဖစ္ၿပီး က်န္တေယာက္က ၿမိဳ႕ဆိုး စစ္တပ္ဂိတ္တြင္ တာဝန္က်ေနသည့္ ဂိတ္မွဴး တပ္ၾကပ္ ဆရာ ေမာင္ေမာင္တင္ျမင့္ ျဖစ္သည္။ (သူ႕ကို စစ္ေတာင္းျမစ္ေဘး ေက်းရြာမ်ားအားလံုးက ဆရာငလိမ္ခ်ီးဟု မျမင္ကြယ္ရာတြင္ ေခၚေဝၚသံုးႏွဳန္းၾကပါသည္။)
ေျမႀကီးေပၚ ငုတ္တုတ္ စုထိုင္ေနၾကသူ ရြာသားမ်ားက တေယာက္ခ်င္းစီထကာ နာမည္ေအာ္ေျပာေနရ၏။ ရြာသားတစ္ေယာက္က ေအာ္ေျပာေနသည့္ ရြာသားမ်ား၏အမည္ကို စားပြဲတြင္ထိုင္ကာ လိုက္မွတ္ေရးေန၏။ စားပြဲေနာက္ တလံခန္႔ အကြာတြင္ ရြာလူႀကီးႏွင့္ ေဘးခ်င္းယွဥ္ ထိုင္ေနသူ တပ္ၾကပ္ေမာင္ေမာင္တင္ျမင့္က စကားတြတ္ထိုးေနၾကသည့္ ရြာသားမ်ားကို မ်က္ႏွာထားတည္တည္ႏွင့္ ၾကည့္ေန၏။ နာမည္ေအာ္ေျပာေနသံ ရပ္သြားေသာအခါ ရြာလူႀကီး ဦးလွေရႊ ထိုင္ရာက ထသည္။
“ ဒီကေန ့အခုလို တရြာလံုး လူစုခိုင္းရတာက ၿမိဳ ႔ဆိုးဂိတ္ ဂိတ္မွဴး ဆရာႀကီး ေမာင္ေမာင္တင္ျမင့္က တရြာလံုးကို ရွင္းျပစရာ ကိစၥရွိလို႔ လူစုခိုင္းလိုက္တာပါပဲ၊ အခု ဆရာႀကီးေျပာတာ ေသေသခ်ာခ်ာနားေထာင္ၾကပါ ”
ဦးလွေရႊရဲ႕စကားဆံုးေတာ့ ဂိတ္မွဴး တပ္ၾကပ္ ဆရာ ေမာင္ေမာင္တင္ျမင့္ ထိုင္ရာက ထရပ္သည္။ လက္ထဲက ကာဘိုင္ေသနတ္ အသင့္ကိုင္ထားလ်က္ႏွင့္ပင္ မတ္မတ္ရပ္သည္။ ငုတ္တုတ္ထိုင္ေနၾကသည့္ ရြာသားမ်ားကို မ်က္ႏွာထားတည္တည္ႏွင့္ပင္ စကားစေျပာသည္။
“ အခု အုတ္တြင္းၿမိဳ ႔မွာ တၿမိဳ႕နယ္လံုး စီးပြါးေရး အထူးစီမံကိန္းတခု အေကာင္အထည္ေဖၚဖို ့ရွိတယ္၊ စပါးငါးကန္ တည္ေဆာက္မယ့္ စီမံကိန္းပဲ၊ အဲဒါ အုတ္တြင္းတၿမိဳ႕နယ္လံုး ေက်းရြာအုပ္စု (၄၂) အုပ္စု အကုန္လံုး လုပ္အားေပးၾကရမယ္၊ တအိမ္တေယာက္ လုပ္အားေပးရမယ္၊ ေသာင္ပုရြာအေနနဲ႔ ဒီကေန႔ကစၿပီး တပတ္အတြင္း အုတ္တြင္းၿမိဳ႕ကို အေရာက္သြားရမယ္၊ ေရာက္ရွိေၾကာင္း သတင္းပို႔ရမယ္၊ ဟုိမွာ တာဝန္ရွိတဲ့သူေတြ တာဝန္ခ်ေပးတဲ့ ကိုတာအတိုင္း စပါးငါးကန္ တူးၾကရမယ္၊ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ကိုယ့္ ကိုတာ ၿပီးေအာင္တူးၿပီးမွသာ ရြာျပန္ခြင့္ရွိမယ္၊ မရွင္းတာရွိရင္ ေမးပါ ဒါပဲ ”
တပ္ၾကပ္ လုပ္သူက စကားကို ခတ္ျပတ္ျပတ္ေျပာၿပီး ကုလားထုိင္မွာ ထိုင္ခ်လိုက္သည့္တိုင္ ရြာသားမ်ားက ၿငိမ္ခ်က္သားေကာင္းေနၾက၏။ သူတို႔ ေမွ်ာ္လင့္မထားသည့္ သတင္းကို ၾကားလိုက္ရသျဖင့္ မင္တက္မိသြားၾကရ၏။ သို႔ေသာ္ ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို စကားသံေတြ ဆူညံလာရျပန္သည္။ တေယာက္တေပါက္ ထင္ျမင္ခ်က္ေတြေျပာေနၾက၏။
“ သားသမီးအေထာက္အခံမရွိတဲ့ မုဆိုးမအိမ္ေတြအတြက္ေကာ ခင္ဗ် ”
တပ္ၾကပ္လုပ္သူက ထိုင္ရာက ထရပ္သည္။ လူအုပ္ထဲက မရဲတရဲ ထေမးသူကို ခတ္တင္းတင္းပင္ၾကည့္သည္။ လူအုပ္က တပ္ၾကပ္ႏွင့္ ထေမးသည့္ ရြာသားကို ေမါ့ၾကည့္ေနၾက၏။
“ မုဆိုးမအိမ္လည္း မခ်န္နိဳင္ဘူး၊ လူကိုယ္တိုင္ မလိုက္နိဳင္ရင္ လူငွါးထည့္ရမယ္၊ ဒါက အေရးႀကီးတဲ့ စီမံကိန္း၊ တၿမိဳ႕နယ္လံုးအတြက္ စီးပြါးေရးအထူးစီမံကိန္း ”
ငုတ္တုတ္ထိုင္ေနသူအားလံုးလိုလို ေခါင္းကို ေအာက္သို႔ ငံု႔ထားလိုက္ၾက၏။ အေျခအေနက ထင္ထားသည္ထက္ ဆိုးေနသည္ကို သေဘာေပါက္သြားၾကသည္။ သို႔ေသာ္ မျဖစ္မေန ေမးရမည့္ ေမခြန္းေတြက ရွိေနေသးသည္။
ကာလသားေခါင္း ကိုေမာင္လွ ထိုင္ရာက ထရပ္သည္။ လူေတြက စကားတြတ္ထိုးေနရာမွ အနည္းငယ္ ၿငိမ္က်သြား၏။
“ အုတ္တြင္းကို သြားရမယ္ဆိုတာက ခရၤီးစရိတ္တို႔ စားစရိတ္တို႔က အထက္က စီစဥ္ေပးမွာလား၊ ၿပီးေတာ့ ရြာမွာက အိမ္ေပါက္ေစ့ ေပါက္တူးတို႔ တူရြင္းတို႔ ရွိတာမဟုတ္ဘူး၊ အဲဒါေတြေကာ ဘယ္လိုစီစဥ္ေပးမွာလဲခင္ဗ် ”
ရြာသားေတြအားလံုး ကိုေမာင္လွကို ေက်းဇူးတင္ေထာက္ခံေသာအားျဖင့္ လူတိုင္း အၿပံဳးမ်က္ႏွာႏွင့္ ေမါ့ၾကည့္ၾကသည္။ ကိုေမာင္လွ ေနရာတြင္ ျပန္မထိုင္ခ်မီ တပ္ၾကပ္ ေမာင္ေမာင္တင္ျမင့္က ထရပ္လိုုက္သည္။ ကိုေမာင္လွကို မထီေလးစားမ်က္ႏွာႏွင့္ၾကည့္သည္။
“ အဲဒါေတြအားလံုး ကိုယ့္အစီစဥ္နဲ ့ကိိုယ္ စီစဥ္ၾကရမွာပဲ၊ ဟုိမွာ ဘယ္ႏွစ္ရက္ၾကာမယ္၊ ဘယ္လိုေနရာခ်ထားမယ္ ဆိုတာေတြ က်ဳပ္မသိဘူး၊ က်ဳပ္တာဝန္က ေရအိုးစဥ္ေက်းရြာအုပ္စု တအုပ္စုလံုး တအိမ္တေယာက္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ရက္အတြင္း အုတ္တြင္းကို ေရာက္သြားဖို႔ဘဲ၊ အခု အိမ္ ဆယ္အိမ္မွာ တတြဲစီ တြဲေပးလိုက္မယ္၊ အတြဲလိုက္ေခါင္းေဆာင္ေတြက ကိုယ့္အတြဲထဲကလူေတြနဲ ့အတူ အုပ္တြင္းကို သြားဖို႔ဘဲ၊ အဲဒါ ေသေသခ်ာခ်ာ စီစဥ္ၾကဖို႔ကိုပဲ က်ဳပ္ေျပာနိဳင္တယ္ ”
စိတ္အားတက္ၾကြစြာ ေမါ့ၾကည့္ေနသည့္ လူအုပ္မွာ အသံေတြ ၿငိမ္က်သြားရ၏။ မည္သူမွ် စိတ္မခ်မ္းသာနိဳင္ၾကေတာ့။ သို႔ေသာ္ ေရွာင္လႊဲလို ့ကလည္း မျဖစ္နိဳင္။ အေျခအေနက တရြာလံုးအတြက္ ေဘးၾကပ္နံၾကပ္ျဖစ္ေနသည္။
“ ဆရာႀကီးကို တခုေတာ့ ေတာင္းပန္ခ်င္ပါတယ္၊ ဒီိလိုပါ၊ က်ေနာ္တို ့ရြာမွာ စုေပါင္းအလွဴတခုရွိေနပါတယ္၊ အလွဴရက္နဲ႔ အုတ္တြင္းကို အေရာက္သြားရမယ့္ရက္က တိုက္ေနပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္မို ့အုပ္တြင္း ေရာက္ရမယ့္ရက္ကို နည္းနည္းေနာက္ဆုပ္ေပးလို႔ မရဘူးလား ဆရာႀကီး ”
ရြာလူႀကီး ဦးလွေရႊက တပ္ၾကပ္ေမာင္ေမာင္တင္ျမင့္ကို လွည့္ၾကည့္သည္။ တပ္ၾကပ္လုပ္သူက ကာဘိုင္ ေသနတ္ကို စားပြဲေပၚတင္ထားလိုက္သည္။ ေရွ ့အနည္းငယ္တိုးကာ ရင္ကို ခတ္မတ္မတ္ထားၿပီး ရပ္သည္။ လူေတြအားလံုး စိတ္ဝင္တစား ေမါ့ၾကည့္ေနၾက၏။
“ ဒီမယ္ က်ဳပ္ေျပာမယ္၊ ဒီကိစၥက ေသာင္ပုရြာတရြာထဲအတြက္ လုပ္တဲ့ကိစၥ မဟုတ္ဘူး၊ တၿမိဳ႕နယ္လံုး အက်ိဳးအတြက္ လုပ္တာ၊ ၿပီးေတာ့ ခေလးကစားသလိုလုပ္လို႔မရဘူး၊ တိုင္းက စီမံကိန္းခ်ၿပီးမွ လုပ္ထားတဲ့အလုပ္၊ ခင္ဗ်ားတို ့တိုင္းျပည္အတြက္ ဒီေလာက္ကေလးမွ မလုပ္နိဳင္ၾကဘူးလား၊ မလုပ္ခ်င္ၾကဘူးလား၊ၿပီးေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႔အက်ိဳးေလဗ်ာ၊ ခင္ဗ်ားတို ့ဒီေလာက္ေတာင္မွ တိုင္းျပည္အက်ိဳး ရပ္ရြာအက်ိဳး မလုပ္ေဆာင္နိဳင္ဘူးဆိုရင္ ဒီျမိဳ ့နယ္ ဒီရြာထဲမွာ မေနၾကနဲ ့ေပါ၊့ ရြာျပင္ထြက္ေနၾကလို႔ပဲ က်ဳပ္ေျပာခ်င္တယ္ ”
လူေတြအားလံုးလိုလို ေခါင္းကိုယ္စီငံု႔ကာ တိတ္ဆိတ္သြားၾကသည္။ မတ္တပ္ရပ္ၿပီး ေတာင္းပန္စကားေျပာခဲ့သည့္ ဦးေအာင္ပန္းက ရုတ္တရက္ျပန္မထိုင္ေသးပဲ တပ္ၾကပ္ေမာင္ေမာင္တင္ျမင့္ကို ၾကက္ေသေသၿပီး ၾကည့္ေနေသး၏။ တပ္ၾကပ္လုပ္သူ ေျပာလိုက္သည့္ စကားမ်ားကို မၾကားလိုက္သလို နေဝတိမ္ေတာင္ ျဖစ္ေနေသးသည္။ ခဏၾကာမွ ထိုင္ရမလို ထရမလိုႏွင့္ ေနရာတြင္ ျပန္ထိုင္ခ်လိုက္သည္။
အစည္းအေဝးပြဲၿပီးေတာ့ ေသာင္ပုရြာသားေတြအားလံုး ေခါင္းကိုယ္စီငံု႔ကာ အသံတိတ္ဆိတ္စြာ အိမ္ျပန္သြားခဲ့ၾကသည္။
ထို ညက ေသာင္ပုရြာကေလးမွာ ယခင္ရက္မ်ားကလို မဟုတ္ပဲ ထူးထူးျခားျခား တိတ္ဆိတ္ၿငိမ္သက္လြန္းေနခဲ့၏။
(၃)
ရန္ကုန္မႏၱေလး ကားလမ္းမႀကီး ေဘးႏွစ္ဘက္တြင္ လူေတြ ေထာင္ခ်ီၿပီး ကားေစါင့္ေနၾကသည္။
ကိုေမာင္လွတို ့လူဆယ္ေယာက္အုပ္စုက ကားလမ္းေဘးသို႔ မနက္ (၉)နာရီခန္ ့တြင္ ေရာက္လာခဲ့ၾက၏။ သူတို႔လူအုပ္က မနက္(၆)နာရီခန္႔ကတည္းက ရြာမွ ထြက္လာခဲ့ၾကသည္။ မနက္ တံုးေမာင္းေခါက္ကတည္းက ခ်က္ၾကျပဳတ္ၾက ျပင္ဆင္ၾကရသည္။ ထမင္းထုပ္ကိုယ္စီ အထုပ္အပိုးကိုယ္စီႏွင့္ ထြက္ခဲ့ၾကသည္။ ေရခမ္းေျခာက္ေနသည့္ သူႀကီးမအင္းကြင္းႀကီးကိုျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ ရြာမႀကီးရြာႏွင့္ ထံုးအိုင္ရြာ တို႔ကို ေက်ာ္လာခဲ့ၾကသည္။
အမွန္စင္စစ္ ကိုေမာင္လွတို႔လူစု အုတ္တြင္းကိုသြားဖို႔ ျပင္ဆင္ခဲ့သည္ကပင္ တပါတ္ေက်ာ္ၾကာခဲ့သည္။ တရြာလံုးနီးပါး ကိုယ့္အတြဲႏွင့္ကိုယ္ သြားႏွင့္ၾကသည့္တိုင္ သူတို႔အတြဲက ေတာ္ေတာ္ႏွင့္ မထြက္နိဳင္ၾကေသး။ ခန္႔မွန္းေခ် တပတ္ေလာက္ၾကာနိဳင္သည္ဟုဆိုသျဖင့္ ကိုယ့္အတြက္ရိကၡာႏွင့္ အိမ္မွာက်န္ရစ္သူမိသားစုအတြက္ ရိကၡာကိစၥ အဆင္ေျပေအာင္ စီစဥ္ၾကရသည္။ တရြာလံုး ေပါက္တူး၊ တူရြင္း၊ ေျမသယ္ျခင္း ဘယ္မွာမွ သြားငွါးလို႔ မရနိဳင္္။ ေညာင္ေျခေထာက္ကို လူႀကံဳႏွင့္ ေပါက္တူးတလက္ေတာ့ ေငြစုၿပီး မွာလိုုက္ရသည္။ ေျမသယ္ျခင္းကို ကိုယ့္ဖါသာ ယက္သည္။ တကယ္ ခရီးထြက္ၾကမယ္လုပ္ေတာ့ သူတို႕အဖြဲ႕ထဲ ပါေနသည့္ မုဆိုးမ ေဒၚေမဥက လူငွါးၿပီး ထည့္လိုက္မည့္ကိစၥ အဆင္မေျပလို႔ သူကိုယ္တိုင္ပဲ လိုုက္မည္ဟုဆိုသျဖင့္ ေစါင့္ၾကရျပန္သည္။ ေဒၚေမဥက အတူေန လူမမယ္ခေလးႏွစ္ေယာက္အတြက္ ေနေရးစားေရး စီစဥ္ေနရျပန္သျဖင့္ ေနာက္ထပ္ ႏွစ္ရက္ ၾကန္႔ၾကာသြားရျပန္သည္။ သူတို႔လူစု ရြာကထြက္ေတာ့ တရြာလံုးမွာမွ ေနာက္ဆံုးထြက္သည့္ လူစုလို ျဖစ္ခဲ့သည္။ သတ္မွတ္ထားသည့္ ရက္ မတိုင္ခင္ တစ္ရက္အလိုတြင္မွ ရြာက ထြက္နိဳင္ၾကသည္။
ကားလမ္းေပၚ ေရာက္ေတာ့ သူတို႔ထက္အရင္ ေရာက္ႏွင့္ေနၾကသည့္ တျခားရြာသားေတြကို ေတြ႕လိုက္ရ၏။ လူေတြ ေနပူေအာက္တြင္ အုပ္စုလိုက္ ထိုင္ေစါင့္ေနၾက၏။ လာသမွ် လိုင္းကားဟူသမွ် ထန္းညက္ခဲ ပုရြက္ဆိတ္ဝိုင္းခဲသလို စုၿပံဳလုယက္ၿပီး တက္ေနၾကသည္။ သူတို႕လူအုပ္က သူမ်ားနည္းတူ ကားေစါင့္ၾကသည္။ ကားေပၚတက္လ်င္ လူအုပ္မကြဲရန္ သတိေပးထားၾကသည္။ ပါလာသည့္ ရိကၡာထုပ္မ်ား ကိုယ့္တာဝန္ကိုယ္ ခြဲေဝသတ္မွတ္ တာဝန္ေပးထားၾကသည္။
“ ကိုေမာင္လွေရ အေျခအေနကေတာ့ သိတ္မေကာင္းဘူဗ်၊ က်ဳပ္တို႔ေတာ့ ကားရဖို ့ေတာ္ေတာ္လုပ္ရမယ္နဲ႔တူတယ္၊ ဟုိ သစ္ပင္ေအာက္က လူအုပ္က ေရႊမင္းေအာင္ရြာကဗ်၊ သူတို႔က ကားလမ္းေပၚ မေန႔ညေနကတည္းက ေရာက္ေနတာတဲ့ဗ်ား၊ ေရာက္လာသမွ်ကား ဘယ္ကားမွ ရပ္မေပးနိဳင္ၾက။ ထပ္တင္လို ့မရေအာင္ လူေတြျပည့္ေနလို႔ လမ္းေဘးမွာပဲ ညအိပ္လိုက္ရတယ္လို႔ေျပာတယ္ ”
အုပ္တြင္းတၿမိဳ႕နယ္လံုးက ေက်းရြာအုပ္စု (၄၂) အုပ္စု။ အုတ္တြင္းၿမိဳ ့ကို လုပ္အားေပးထြက္ၾကရသည္။ လူ (၂) ေသာင္း လုပ္အားေပးဖို႔သတ္မွတ္ထားသည္ဟု ရြာလူႀကီး ဦးလွေရႊက သူၾကားထားသည့္သတင္းကို ေျပာျပခဲ့၏။ ကိုေမာင္လွက သူ႔လူ ဆယ္ေယာက္တတြဲအုပ္စုထဲတြင္ မုဆိုးမ ေဒၚေမဥ ပါလာသည့္အတြက္လည္း စိတ္ပူေနသည္။ လူေတြ သည္္ေလာက္ တိုးႀကိတ္ၿပီး ကားေတြေပၚ လုတက္ေနရပုံဆိုရင္ေတာ့ အုတ္တြင္းကို သည္ကေန႔ ေန႔ခ်င္းမွ ေရာက္နိဳင္ပါ့မလားဟု ေတြးသည္။
ေနမြန္းလြဲသြားသည့္တိုင္ ကိုေမာင္လွတို႔လူအုပ္ ကားမရေသး။ ကားေတြကလည္း ေျပးေနက် လိုင္းကားေတြတင္မက ၾကားကားမ်ိဳးစံုကိုပင္ လူေတြက တားစီးေနၾကသည္။ ေနာက္ေတာ့ ဘယ္လိုကားပဲလာလာ စစ္ကားေတြကလြဲၿပီး ကားဟူသမွ် အကုန္တားၾကသည္။ ေတာင္းပန္တိုးရွိဳးၿပီး စီးလို႔ရသေလာက္ တက္စီးလိုက္ပါသြားၾကသည္။
ကိုေမာင္လွက လူအုပ္ခြဲကာ ကားေပၚတက္လို႔ရတဲ့သူက အရင္သြားႏွင့္ဘို႔ အႀကံျပဳသည္။ သို႔ေသာ္ အုတ္တြင္းကို ေရာက္ဖူးသူက (၅)ေယာက္ပဲ ပါသည္။ ေရာက္ဖူးသည္ဆိုေသာ္လည္း ၿမိဳ ့လယ္ေခါင္ကလြဲၿပီး လည္လည္ဝယ္ဝယ္ေနရာအႏွံ႔ေရာက္ဖူးၾကသူမ်ား မဟုတ္ၾက။ အခုပဲ ေနေစါင္းေနၿပီ။ သည္အခ်ိန္ ကားရလို႔ အုတ္တြင္းကို ေရာက္သည္ဆိုသည္ပဲထား၊ မိုးခ်ဳပ္မွ ေရာက္မွာ ေသခ်ာသည္။ အခ်ိန္မေတာ္ တည္းဖို႔ခိုဖို႔ အခက္ေတြ႕မည္။ ထို ့ေၾကာင့္ လူအုပ္ခြဲၿပီး သြားဖို႔စိတ္ကူးကို စြန္ ့လႊတ္လိုုက္ၾကရ၏။ သည္ၾကားထဲ မုဆိုးမ ေဒၚေမဥ အတြက္ကိုလည္း ထည့္စဥ္းစားေနရေသးသည္။ အသက္က (၅၀) ေက်ာ္၊ က်န္းမာေရးက သိတ္မေကာင္း။
ကံအားေလ်ာ္စြာ ကုန္ကားႀကီးတစင္းေပၚ ကိုေမာင္လွတ္ုိ ့လူအုပ္ ေအာင္ျမင္စြာ လိုက္ပါလာနိဳင္ခဲ့ၾကသည့္အခါ ေနပင္ အေတာ္ေစါင္းခဲ့ၿပီ။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ လူအုပ္မကြဲပဲ ကာတကားတည္း အတူတူ လိုုက္လာနိဳင္ခဲ့သည့္အတြက္မူ ကိုေမာင္လွ စိတ္ေအးရ၏။ အုတ္တြင္းကို အခ်ိန္မေတာ္မွ ေရာက္မွာျဖစ္သည့္တိုင္ ဟုိေရာက္မွ သူမ်ားနည္းတူ ၾကည့္ စီစဥ္ရမွာပဲဟု ေတြးလာခဲ့၏။
(၄)
ကိုေမာင္လွတို႔ လူ (၉)ေယာက္ သတ္မွတ္ထားသည့္ ေျမက်င္းတူးခဲ့သည္မွာ (၄) ရက္ရွိၿပီ။ ေျမက်င္းအေနအထားက သူတို႔ လူ(၉)ေယာက္ အျပင္းအထန္တူးမွသာ (ရ) ရက္ေလာက္ႏွင့္ၿပီးမည္ဟု ခန္႔မွန္းသည္။ သို႔ေသာ္ လူေတြက အလုပ္ပင္ပမ္း၊ အစားအေသာက္က မေကာင္း၊ ေနရ အိပ္ရသည္ကလည္း အဆင္မေျပသည့္အတြက္ (၄) ရက္ေျမာက္ေန႔ေရာက္ေတာ့ ခြန္တိုက္အားတိုက္ မတူးနိဳင္ မသယ္နိဳင္ၾကေတာ့။
သတ္မွတ္ထားသည့္ ေျမက်င္း အတိုင္းအတာက တက်င္းႏွင့္တက်င္းဆက္ေနသည္။ တမိုင္ပတ္လည္ ေျမကြက္လပ္တခု၏ ေဘးေျမသားကို က်င္းျဖစ္ေအာင္တူးၿပီး တူးလို႔ရသည့္ေျမသားကို အလယ္ေခါင္သို႔ ဖို႔ၾကရ၏။ ဆယ္ေယာက္တအုပ္စုအတြက္ သတ္မွတ္ေပးထားသည့္ က်င္းက ေပႏွစ္ဆယ္အက်ယ္၊ ထုက ေျခာက္ေပျဖစ္သည္။ အခု (၄) ရက္ေျမာက္ခဲ့ၿပီ။ က်င္း တဝက္ပင္ ေရာက္ေအာင္ မတူးနိဳင္ေသး။
“ ကိုေမာင္လွ က်ဳပ္တို႔ေတာ့ ေဒၚႀကီးမဥ အတြက္ တခုခုေတာ့လုပ္ၾကမွ ျဖစ္မယ္ထင္တယ္ဗ် ”
ကိုေမာင္လွက ေျမျခင္းေတာင္းကို ေဘးသို႔ပစ္ခ်လိုက္ၿပီးမွ သူ႔ကို ရပ္ၾကည့္ေနသည့္ တရြာတည္းသား ကိုေအးကို ျပန္ၾကည့္သည္။
“ ဘာျဖစ္လို႔လဲဟ၊ ငါ ၾကည့္ရတာ မေန႔ကထက္ေတာင္ ဒီကေန႔မနက္ ပိုၿပီး ထူထူေထာင္ေထာင္ျဖစ္လာသလားလို႔ ”
“ ဘယ္ကလာ တညလံုး က်ဳပ္ေဘးနားကပ္ၿပီး အဖ်ားတက္ေနတာ ၊ မနက္ၾကေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႔ကို အားနာတယ္ဆိုၿပီး အေစါႀကီး ထမင္းထခ်က္တာ၊ ေဒၚႀကီးမဥ အေျခအေနေကာင္းရဲ့လားလို႔ က်ဳပ္ကေမးေတာ့ သူက ငိုေနတာဗ်၊ က်ဳပ္လည္း ဆက္မေမးရဲေတာ့ဘူး၊ ထမင္းၾကမ္းစားေနတုန္း က်ဳပ္ သူ႕ကို အကဲခတ္ေနတာ၊ သူက က်ဳပ္တို႔ကိုလည္း အားနာ၊ ေနကလည္း မေကာင္း၊ အလိုလိုမွ အစကတည္းက ခတ္ယဲ့ယဲ့ပဲဟာ၊ ဒီအတိုင္းသြားရင္ လဲသြားနိဳင္တယ္ဗ် ”
ကိုေမာင္လွ တခ်က္ ငိုင္သြားသည္။ သူတို႔လူအုပ္ လူ(၁၀)ေယာက္ အလုပ္တာဝန္ခြဲၾကသည့္အခါ ေဒၚေမဥ ကို သူတို႔စခန္းခ်ရာ သစ္ပင္ေဘးတြင္ ထမင္းခ်က္အျဖစ္ ခ်န္ထားရစ္ခဲ့ၾက၏။ က်န္ေနခဲ့သည့္ အဝတ္အစားႏွင့္ ပစၥည္းပစၥယတခ်ိဳ႕ မေပ်ာက္ပ်က္ရေအာင္ ေစါင့္ခိုင္းရ၏။
ေသာက္ေရ သံုးေရကလည္း ၿမိဳ ့ထိပ္က ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းဝန္းထဲက ေရတြင္းတတြင္းထဲနဲ႔၊ ဘယ္နည္းနဲ႔မွ မေလာက္ငနိဳင္။ လူေတြက ေထာင္ေသာင္းခ်ီၿပီး ရွိေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆယ္မိနစ္ခန္ ့ေလွ်ာက္သြားလ်င္ ေရာက္သည့္ စစ္ေတာင္းျမစ္ဆီ အလွည့္လိုက္ ေရသြားခတ္ၾကရ၏။ အလွည့္လိုက္ ကိုယ္လက္ေဆးေၾကာ ေရပတ္တိုက္ၾကရ၏။ ေရာက္သည့္ေန႔မွစၿပီး (၄) ရက္ေျမာက္သည္အထိ မည္သူမွ် ေရမခ်ိဳးနိဳင္ေသး။ မနက္ ေစါနိဳင္သမွ်ေစါေအာင္ အလုပ္ဆင္းၾကရသည္။ ညေန မိုးခ်ဳပ္မွ အလုပ္က ျပန္တက္သည္။ သတ္မွတ္ေပးထားသည့္ ေျမက်င္းအရြယ္အစား ျပီးေျမာက္ေအာင္ ခတ္ျမန္ျမန္တူးၾကသည္။ သို႔မွသာ ရြာကို ျမန္ျမန္ျပန္နိဳင္မည္။
သူတို႔(၉)ေယာက္က အလုပ္ေတြ ဖိလုပ္ ေလေလ ေဒၚေမဥက သူတို႔ကို အားနာေလေလ။ မနက္အေစါႀကီးထ၊ ထမင္းခ်က္ရုံတင္မက ျမစ္ထဲေရခပ္ေတာ့လည္း လုိက္သည္။ ေန႔လည္ပိုင္း သူတို႔အလုပ္ဆင္းေနခ်ိန္မွာလည္း ျမစ္ထဲ ေရသြားခပ္လိုက္ေသးသည္။ သူတို႔အဝတ္အစားမ်ားကအစ ျမစ္ထဲတြင္ ေလွ်ာ္ဖြပ္လာခဲ့သည္။ သို႔ႏွင့္ ေရာက္ၿပီး (၃) ရက္္ေျမာက္ေတာ့ ေဒၚေမဥ အိပ္ယာထဲ လဲေတာ့သည္။ အျပင္းဖ်ားေတာ့သည္။
“ ငါလည္း အဲဒါပဲ စဥ္းစားေနတာပါကြာ၊ ငါတို႔ေဘးကအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ကို ငါေမးၾကည့္တယ္ကြ၊ သူတို႔က လူ(၉)ေယာက္ပဲေတြ ့လို ့ငါေမးၾကည့္တာ၊ သူတို႔အထဲက လူတေယာက္က ေနမေကာင္းလို႔ ဒဏ္ေငြေဆာင္ၿပီး ရြာျပန္သြားရတယ္တဲ့၊ ဟို ႀကီးၾကပ္ေရးစခန္းမွာ သြားေျပာရင္ လူငွါးထည့္ဖို႔ ဒဏ္ေငြေဆာင္ရင္ ျပန္လို႔ရတယ္လို႔ေျပာတယ္၊ အဲဒါ ငါ ဘယ္လို လုပ္ရမွန္းမသိလို႔ ၊ ေဒၚႀကီးမဥ မွာ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး ဒဏ္ေငြေဆာင္ဖို႔ပိုက္ဆံရွိမွာလဲကြာ၊ မရွိလို႔ပဲ ဒီအထိ လိုက္လာခဲ့ရတာပဲဟာ ”
ႏွစ္ေယာက္သား ေပါက္တူးကိုယ္စီ ေတာင္းကိုယ္စီ ျပန္ေကာက္ၾက ယူၾကသည္။ မည္သည့္ စကားမွ်ေတာ့ မဆက္နိဳင္ၾကေတာ့။ ေျမက်င္းတူးရင္းက ကိုေမာင္လွ စဥ္းစားသည္။ ေဒၚေမဥကို သည္အတိုင္းထားလို႔ေတာ့မျဖစ္ဟု ေတြးသည္။ တျခား ေသာင္ပုရြာသားတခ်ိဳ ့ႏွင့္ လိုက္လံတိုင္ပင္ကာ ေငြအလွဴခံကာ ေဒၚေမဥအတြက္ ဒဏ္ေငြ စိုက္ေဆာင္ေပးရလ်င္ ေကာင္းမလားဟု စဥ္းစားသည္။ ည က်လ်င္ေတာ့ က်န္သည့္လူမ်ားႏွင့္ တုိင္ပင္ၾကည့္ဦးမည္ဟု ေတြးသည္။
(၅)
အလုပ္ဆင္းခဲ့ၾကသည္မွာ (ရ) ရက္ျပည့္လာခဲ့ၿပီ။ လူေတြ ေနထိုင္မေကာင္းျဖစ္မွာ စိုးသည့္အတြက္ အလုပ္ခ်ိန္ကို ေလွ်ာ့ခ်ထားလိုုက္ၾကရ၏။ သည္ၾကားထဲ လိုက္လံအလွဴခံလို႔ရသည့္ေငြႏွင့္ ဒဏ္ေငြေဆာင္ကာ ေဒၚေမဥ ရြာကို ျပန္လႊတ္လိုုက္ရၿပီး ေနာက္ပိုင္း က်န္သူမ်ားအဖို႔ အလွည့္လိုက္ ထမင္းခ်က္ၾကရသည္။ ေသာက္ေရသံုးေရခပ္ရသည့္ ကိစၥကလည္း အလုပ္ႀကီးတခုျဖစ္ေနသည္။ တာဝန္ရွိသူမ်ားက သည္ေလာက္လူေတြ အမ်ားႀကီးကို တေနရာထဲမွာ စုခိုင္းထားၿပီးမွေတာ့ ေသာက္ေရသံုးေရ ကိစၥေလာက္ေတာ့ စဥ္းစားစီစဥ္ေပးဖို႔ေကာင္းသည္ဟု ေတြးသည္။ အခုေတာ့ လူေတြ အားလံုး သစ္ပင္ေတြေအာက္ ၿခံဳေတြေဘး ျဖစ္သလိုေန ျဖစ္သလိုအိပ္ ျဖစ္သလို အေပါ့အေလးသြားေနၾကရ၏။ ရက္အနည္းငယ္ၾကာလာေတာ့ ပတ္ဝန္းက်င္ အနံ႔အသက္ကအစ မေကာင္းေအာင္ ျဖစ္လာရ၏။
“ ေမာင္ေအးေရ ညတုန္းက ေရႊလင္ပန္းက လူတစ္ေယာက္ ဆံုးသြားတယ္တဲ့၊ အဲဒါ အေလာင္းကို ရြာျပင္မွာေသတဲ့အေလာင္းမို႔ ရြာကလည္း အဝင္မခံမယ့္အတူတူ ေတာ္ေတာ္ေလးလည္း ဆင္းရဲလို႔ ဒီမွာပဲ အာဂႏၱဳအသုဘအေနနဲ႕ ခ်မယ္လို႔ေျပာတယ္၊ မနက္က အေစါႀကီး မင္းတို႕ေတာင္မနိဳးေသးဘူး၊ အဲဒီအုပ္စုေခါင္းေဆာင္က အလွဴလိုက္ခံေနတာ၊ အေလာင္းကေတာ့ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းထဲမွာ ျပင္ဆင္ထားတယ္တဲ့၊ အဲဒါ ဘယ္လိုလုပ္ရရင္ေကာင္းမလဲ၊ ငါတို႔မွာလည္း ေငြက ဘယ္သူ႔မွာမွ မရွိသေလာက္ ေျပာင္ေနၿပီ ”
“ အဲဒီကိစၥ က်ဳပ္သိပါတယ္၊ နာေရးဆိုေတာ့ မထည့္လို႔ ဘယ္ျဖစ္မလဲ၊ ဒီလိုလုပ္မယ္၊ က်ဳပ္ ဟုိ ၾကီးၾကပ္ေရးရုံးမွာ အလုပ္သမား လိုက္ငွါးေပးေနတဲ့ အလုပ္ပြဲစား စာေရးနဲ ့သြားေမးၾကည့္မယ္၊ က်ဳပ္က ဒါၿပီးရင္ ရြာမျပန္ခ်င္ေသးဘူး၊ ရြာျပန္လည္း ဘာအလုပ္မွ မရွိဘူး၊ ဒီမွာပဲ ေျမက်င္းလိုက္ေပါက္ဖို႔စဥ္းစားထားတာ၊ အဲဒါ ေငြနည္းနည္း ႀကိဳ ထုတ္လို႔ရလိုရျငား ၊ ရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်ဳပ္ နိဳင္သေလာက္ စိုက္ထည့္လိုက္ပါ့မယ္ ”
သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ စကားမျပတ္ေသးခင္ ေျမက်င္းတူးေနသူေတြအားလံုး ကုန္းေပၚကို လွမ္းေမါ့ၾကည့္ေနၾကသျဖင့္ ကိုေမာင္လွတို႔လည္း ေမါ့ၾကည့္ၾကရသည္။ လူတစု ကားလမ္းမေပၚက ဆင္းကာ စပါးငါးကန္ တူးေဖၚေနၾကသည့္ ေနရာဆီ ဦးတည္ၿပီး လာေနၾက၏။ ကားလမ္းမေပၚတြင္ ကားကေလးတခ်ိဳ႕ရပ္ထားသည္ကိုလည္း ေတြ႔ရ၏။ ထို႕ေၾကာင့္ အထက္က လူႀကီးတဦးဦး ေရာက္လာျခင္းျဖစ္မည္ဟု ကိုေမာင္လွ ခ်က္ခ်င္းသိသည္။
သူတို႔ ေျမက်င္းတူးေနရာတည့္တည့္ကို လူတစု ေရာက္လာသည္။ အနိမ့္ပိုင္းက လူေတြ မ်က္ေစ့တဆံုး ေျမႀကီးတူးေနၾကသည္ကို လွမ္းၾကည့္ရင္း ကုန္းျမင့္ေပၚတြင္ လမ္းေလွ်ာက္လာေနၾကသည္။ ေရွ႕ဆံုးက လူကို ေဘးမွ လူတစ္ေယာက္က ထီးမိုးေပးထား၏။ ေဘးနားက လူတေယာက္ကလည္း အနိမ့္ပိုင္း ေျမတူးေနၾကသူေတြဆီ လက္ညိွဳးတထိုးထိုးႏွင့္ တစံုတရာ ရွင္းလင္းေျပာဆိုလာေနသည္။
အလုပ္လုပ္ရင္း လူတိုင္းလိုလို ကုန္းျမင့္ေပၚ လွမ္းၾကည့္ေနၾကသည္။ ထီးေတာ္မိုးေအာက္က လူက လမ္းကို ျမန္ျမန္မေလွ်ာက္ပဲ မၾကာခဏ ရပ္ၿပီးၾကည့္သည္။ ေနပူကြင္းႀကီးေအာက္ လူေတြ ေထာင္ေသာင္းခ်ီၿပီး ပုရြက္ဆိတ္မ်ားလို လွဳပ္လွဳပ္ရြရြ အလုပ္လုပ္ေနၾကသည္ကို ရပ္ၾကည့္ေနသည္။
“ ေဟ့ေကာင္ ေမာင္ပု ဘာရပ္ၾကည့္ေနတာလဲ၊ ကိုယ့္အလုပ္ကို ေျဖာင့္ေျဖာင့္လုပ္စမ္း၊ ျမန္ျမန္ၿပီး ျမန္္ျမန္ျပန္ဖို႕ပဲ အေရးႀကီးတယ္၊ အလကား အခ်ိန္ျဖဳန္းေနလို႔ မျဖစ္ဘူး ”
လူတိုင္းလိုလို ေပါက္တူးကိုယ္စီကိုင္ရင္း ရပ္ၾကည့္ေနၾကရာမွ လွဳပ္လွဳပ္ရွားရွားျဖစ္သြားသည္။ ကိုေမာင္လွက အသံၾကားရာဆီ လွမ္းၾကည့္ေတာ့ သူတို႔ႏွင့္ ေျမက်င္းခ်င္းဆက္ေနသည့္ တျခားရြာသားတေယာက္ကို ေတြ႔ရသည္။ ထိုလူက တစံုတရာ ခတ္တိုးတိုးေျပာလိုက္ျပန္သည္။ လူေတြ ဆူညံေနသျဖင့္ ဘယ္သူမွ သဲသဲကြဲကြဲ မၾကားလိုက္ရ။ သို႔ေသာ္ သူ႔ေဘးနားကလူေတြကမူ တေဝါေဝါႏွင့္ပြဲက်သြားၾကသည္။ သူတို႔ေျပာေနဆိုေနၾကသည္မ်ားကိုမူ ကုန္းထိပ္ေပၚကလူေတြက အလွမ္းေဝးသျဖင့္ ၾကားနိဳင္ၾကမည္မဟုတ္။
“ ခင္ဗ်ားကလဲ ဘယ္က ေမာင္ပုကိုမ်ားေျပာလိုက္သလဲလို႔ လက္စသတ္ေတာ့ ကုန္းထိပ္ကရပ္ၾကည့္ေနတဲ့ ဟုိ ေမာင္ပုကိုေျပာတာကိုးဗ်၊ ဟုတ္ပ၊ အလကား ရပ္ၾကည့္ေနလို႔ အျမတ္မရွိဘူး၊ လုပ္ၾကေဟ့ ကိုယ့္အလုပ္ကိုယ္ လုပ္ၾက ”
လူေတြ ခတ္တိုးတိုး ရယ္ေမာေနၾကျပန္သည္။ ကိုေမာင္လွက ေပါက္တူးကို ေလထဲသို႔ လႊဲေျမွာက္လိုက္သည္။ သူ႔စိတ္ကမူ အလုပ္ထဲ၌မရွိ။ အိမ္တြင္ က်န္ရစ္ခဲ့သည့္ ဇနီးသည္ မႏွင္းဆီႏွင့္ သားသမီးသံုးေယာက္ထံ စိတ္ေရာက္ေနသည္။ အိမ္မွာ အဆင္ေျပမွ ေျပၾကပါ့မလားဟု ေတြးပူ မိသည္။
(၆)
သူတို႔လူစု ႀကီးၾကပ္ေရးစခန္းမ႑ပ္ထဲက ထြက္ေတာ့ မနက္ (၉)နာရီနီးပါးရွိေနၿပီ။ မ႑ပ္ထဲတြင္ လူေတြ ျပည့္က်ပ္လ်က္။ မ႑ပ္အျပင္ဖက္တြင္လည္း လူေတြ ဥဒဟုိ သြားလာလ်က္။ မ႑ပ္အမိုးေပၚတင္ထားသည့္ ဓါတ္စက္က လုပ္အားေပးသူမ်ား သိရွိရန္ကိစၥမ်ားကို ေအာ္ေျပာေနသည္။
ကိုရင္ေမာင္တို႔အုပ္စုက မေန႔ညေနကတည္းက အလုပ္သိမ္းနိဳင္ခဲ့သည္။ သည္ကေန႔မနက္က်ေတာ့ ေျမက်င္း လိုုက္လံစစ္ေဆးသူမ်ားကို သြားေခၚကာ တူးၿပီးသား ေျမက်င္းကိုျပသည္။ အပ္သည္။ သူတို႔ေပးသည့္ စာရြက္တရြက္ေပၚတြင္ တာဝန္ေက်ပြန္ေၾကာင္း အုပ္စုေခါင္းေဆာင္က လက္မွတ္ထိုးရသည္။ ကိစၥအားလံုးၿပီးျပန္ေတာ့ ႀကီးၾကပ္ေရးမ႑ပ္ကို လာရဦးမည္ဟုဆိုသျဖင့္ သြားၾကရျပန္သည္။
သူတို႔လူစု ရြာျပန္ဖို႔ ျပင္ၾကဆင္ၾကေတာ့ ေဘးက အလုပ္မၿပီးေသးသည့္ တျခားရြာသားမ်ားက သူတို႔ကို ေငးၾကည့္ေနၾကေသးသည္။ ဆယ္ရက္နီးပါး အတူေန၊ အတူအိပ္၊ အတူစား၊ အတူ အလုပ္ဆင္းခဲ့ၾကသူမ်ားျဖစ္သျဖင့္ သူတို႔အားလံုး ဘဝတူေတြအျဖစ္ ရင္းနီးခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အလုပ္မၿပီးေသးသည့္ က်န္ရစ္သူမ်ားအတြက္ ကိုေမာင္လွတို႔ကလည္း စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရသည္။ အထုပ္အပိုးျပင္ဆင္ေနၾကရင္းက က်န္ရွိေနေသးသည့္ ဆန္တျပည္ခန္႔ကို ေဘးနားက ရြာသားမ်ားထံ ေပးပစ္ခဲ့သည္။ သူတို႔အားလံုး ရြာျပန္ၾကသည့္တိုင္ ေမာင္ေအးတေယာက္ကေတာ့ က်န္ရွိေနဦးမွာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကရသည္။ ေမာင္ေအးက ရြာမျပန္နိဳင္ေသးပဲ က်န္ေနေသးသည့္ ေသာင္ပုရြာလူအုပ္ႏွင့္ သြားေနမည္ဟုဆိုကာ ေနရာေရႊ ့သည္။ကိုေမာင္လွတို႔က မ႑ပ္ဆီ အထုပ္အပိုးထမ္းၿပီး သြားၾကရျပန္သည္။
မ႑ပ္ထဲတြင္ လူတခ်ိဳ႕ေျမႀကီးေပၚတြင္ ဝိုင္းစုထိုင္ေနၾကသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ သူတို ့ကိုလည္း မ႑ပ္ထဲတြင္ ေနရာယူ ထိုင္ၾကရန္ တာဝန္ရွိသူေတြက ေနရာခ်သည္။ သူတို႔အရင္ ထိုင္ေနၾကသူမ်ားမွာလည္း တာဝန္တာထမ္းေတြၿပီးလို႔ ေနရပ္ကို ျပန္ၾကမည့္သူမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ လူေတြအားလံုး ပင္ပမ္ႏြမ္းနယ္ေနသည့္ မ်က္ႏွာမ်ားႏွင့္။ ရႊံ႕ႏွင့္ဖံုမ်ား လူးေပေနသည့္ အဝတ္အစားကိုယ္စီႏွင့္။ လူတခ်ိဳ႕ဆိုလ်င္ ေစါင္ၿခံဳလ်က္။ ေနမေကာင္းျဖစ္ေနသည့္ ပံုပမ္းႏွင့္။
ကိုေမာင္လွတို႔က ရြာျပန္ခ်င္လွၿပီ။ အခု ဘာကိစၥနဲ႔ သူတို႔ကို မ႑ပ္ထဲ ထိုင္ခိုင္းထားတာပါလိမ့္။
ကိုေမာင္လွက လည္တဆန္႔ဆန္႔ လုပ္သည္။ စားပြဲကိုယ္စီ ကုလားထိုင္ကိုယ္စီထိုင္ေနၾကသည့္ တာဝန္ရွိပုဂၢိဳလ္မ်ားကို လိုက္ၾကည့္သည္။ နာရီဝက္ေလာက္ၾကာမွ မ႑ပ္ထဲ လူမဆန္႔ေလာက္ေအာင္ ျဖစ္လာကာမွ လူ သံုးေလးေယာက္ ဝတ္ေကာင္းစားလွႏွင့္ မ႑ပ္အတြင္း ဝင္လာသည္။ စားပြဲတြင္ ထိုင္ေနသူေတြအားလံုး ထိုင္ရာက ထရပ္ကာ ႀကိဳဆိုၾကသည္။ ေျမႀကီးေပၚ ထိုင္ေနၾကသည့္ ရြာသားမ်ားက ထိုင္ရမလို ထရမလိုျဖစ္သြားၾကသည္။
လူႏွစ္ေယာက္က မ႑ပ္အမိုးေပၚ တင္ထားသည့္ ေအာ္လံကို ျဖဳတ္သည္။ မ႑ပ္ထဲက လူအုပ္ဖက္ ေအာ္လံကို လွည့္ထားလိုက္သည္။ လူတေယာက္က စကားေျပာခြက္ကို ကိုင္ကာ စကားစေျပာသည္။
“ အခု ခင္ဗ်ားတို ့က လုပ္အားေပးတာဝန္ေတြ ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္အားေပးၿပီးၾကလို ့ကိုယ့္ေနရပ္ကို ျပန္ၾကမယ့္သူေတြ၊ အဲဒါ ၿမိဳ ့နယ္….က….ေက်းဇူး…ေျပာ…”
ဓါတ္စက္သံကမေကာင္း။ လူေတြက ဆူညံေနစဥ္ ေအာ္လံႀကီးကလည္း လူေတြဖက္အနီးကပ္ၿပီး တည့္တည့္လွည့္ထားသျဖင့္ ေျပာေနသည့္စကားကို ခေရေစ့တြင္းက် ပီပီသသ မၾကားၾကရ။ ျမိဳ ့နယ္က လူႀကီးတေယာက္ စကားေျပာလိမ့္မည္ ဆိုတာေလာက္ပဲ သေဘာေပါက္ၾကရ၏။
ထို႔ေနာက္ ေနာက္ထပ္ လူတစ္ေယာက္ စကားေျပာခြက္ကိုင္ရင္း မတ္တတ္ရပ္ကာ စကားေျပာျပန္သည္။
“ အခု ခင္ဗ်ားတို ့ဟာ အုတ္တြင္းတၿမိဳ ့နယ္လံုး အားကိုးအားထားျပဳၾကရေတာ့မယ့္ စပါးငါးကန္ တူးေဖၚေရးစီမံကိန္းႀကီးကို ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် အေကာင္အထည္ခဲ့ၾကတဲ့ သူေတြျဖစ္တယ္၊ ခင္ဗ်ားတို ့အခု တူးေဖၚခဲ့တဲ့ စပါးငါးကန္ေတြဆိုတာ တျမိဳ ့နယ္လံုးက လုပ္အားေပး လူဦးေရ ႏွစ္ေသာင္းနဲ ့အေကာင္အထည္ေဖၚေနတာျဖစ္တယ္၊ ခင္ဗ်ားတို ့အခု တူးခဲ့တဲ့ ေရေျမာင္းေတြဟာ အလည္ေခါင္ကုန္းေျမေတြကို ဝိုင္းပတ္ထားတာ ခင္ဗ်ားတို ့အားလံုး ေတြ ့ခဲ့ၾကမွာပဲ၊ အဲဒီေရေျမာင္းေတြဟာ မိုးက်ရင္ ေရျပည့္လာမွာျဖစ္ၿပီး အဲဒီေရေျမာင္းေတြက ငါးေမြးျမဴတဲ့ကန္ေတြ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္။ အလည္ေခါင္မွာေတာ့ စပါးစိုက္မွာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို ့ဒါကို စပါးငါးကန္စီမံကိန္းလို ့နာမည္ေပးထားတာျဖစ္တယ္..၊ ဒီစီမံကိန္းဟာ….”
ကိုေမာင္လွ ေနရာတြင္ပင္ ငုတ္တုတ္ထိုင္ရင္း နားထဲက မၾကားတခ်က္ ၾကားတခ်က္။ စကားလုံးေတြက မပီတခ်က္ ပီတခ်က္။ သူ ့စိတ္ကေတာ့ ရြာကိုျပန္ေရာက္သြားလိုက္ မ႑ပ္ထဲ ျပန္ေရာက္လာလိုက္။ တနာရီနီးပါးၾကာသည္အထိ ဓါတ္စက္နဲ ့စကားေျပာေနသူက နိဂံုးမခ်ဳပ္နိဳင္ေသး။
“ နိဳင္ငံေတာ္ရဲ့ တပ္မေတာ္အစိုးရဟာ လူထုရဲ့ စားဝတ္ေနေရး၊ လမ္းပမ္းဆက္သြယ္ေရး၊ နယ္ေျမေအးခ်မ္းသာယာေရးကို ေန႔မအားညမအား ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့အခ်ိန္၊ ဒီစပါးငါးကန္စီမံကိန္းဟာ တနိဳင္ငံလံုးရဲ့ စံျပစီမံကိန္းႀကီးတခု အမ်ိဳးသားေရးစီမံကိန္းႀကီးတခု အျဖစ္ အေကာင္အထည္ ေဖၚတာျဖစ္တယ္…”
လူေတြက ငုတ္တုတ္ထိုင္ေနရင္း ေဆးလိပ္မီးညွိသူညွိ။ တေယာက္ကိုတေယာက္ မီသူမီ။ ေခ်ာင္းေျခာက္ဆိုးသူဆိုး။ စကားေျပာသူေျပာ။ ငုတ္တုတ္ႀကီး ေမ့ေမ်ာေနသလို မ်က္လံုးမွိတ္ၿပီး နားေထာင္သူက နားေထာင္။
ကိုေမာင္လွ သတိရလို ့ပတ္ဝန္းက်င္ကိုၾကည့္ေတာ့ သူလည္းပဲ အမ်ားနည္းတူ မ႑ပ္အျပင္ဖက္ ေရာက္ေနသည္ကို ေတြ ့ရသည္။ ေဟာေျပာပြဲ ဘယ္အခ်ိန္က ၿပီးသြားသည္ကိုပင္ သတိမထားလိုက္ခဲ့။ ဘယ္လိုနည္းနဲ ့မ႑ပ္အျပင္ဖက္ ထြက္လာခဲ့သည္ကိုလည္း သတိမျပဳမိခဲ့။
သူတို႔လူစု ကားလမ္းဆံု ကားဂိတ္ကို ပင္ပမ္းႀကီးစြာ ေလွ်ာက္လာခဲ့ၾကသည္။ မည္သူမွ် စကားမေျပာနိဳင္ၾကေတာ့။ ကားလမ္းဆံုကို ခတ္ေဝးေဝးကတည္းက လွမ္းျမင္ေနရသည္။ လူေတြ ကားလမ္းဆံု ေနပူေအာက္ ဟိုတစု သည္တစုထိုင္ရင္း ကားေစါင့္ေနသည္ကို ေတြ ့ရ၏။
ၿငိမ္းေဝ
( မွတ္ခ်က္။ ။ အုတ္တြင္းၿမိဳ ့အနီးက စပါးငါးကန္စီမံကိန္းႀကီး အေကာင္အထည္ေဖၚၿပီးစီးခဲ့သည္မွာ ယခုအခါ ႏွစ္ေပါင္း (၁၉) ႏွစ္ရွိပါၿပီ။ ယခုအခါ အုတ္တြင္းၿမိဳ႕ႏွင့္ စစ္ေတာင္းျမစ္ၾကား ေကာေနသည့္ အင္းကြင္းႀကီးထဲတြင္ ၊ ငါးတေကာင္တၿမီးမွ မရွိေသာ စပါးငါးကန္စီမံကိန္း ေရကန္ႀကီးမ်ား၊ စပါးတပင္မွ မရွိပဲ ၿခံဳႏြယ္ပိတ္ေပါင္းမ်ားႏွင့္ျပည့္ေနသည့္ ေျမကြက္ႀကီးမ်ားကို မ်က္ေစ့တဆံုး ျပိဳက်ပ်က္စီးလ်က္ရွိေနသည္ကို လူတိုင္းေတြ ့ျမင္နိဳင္ၾကပါသည္။ )
ဤေဆာင္းပါးမွာ ၃၊ ၆ ၊ ၂၀၁၀ ေန ့က မဇၼ်ိမအင္တာနက္အြန္လိုင္းတြင္ ေဖၚျပခဲ့ၿပီးသည့္ ေဆာင္းပါးျဖစ္ပါသည္။
No comments:
Post a Comment