April 02, 2011

ႏွင္းရည္တစက္ မွန္ကူကြက္အနာဂါတ္ႏွင့္ လင္းျပက္ေသာ ဆည္းဆာမ်ား


(က)
နာရီေပါင္းမ်ားစြာ ၾကားေနရတဲ့ ရထားခုတ္သံ...။
သူ႔ခႏာကိုယ္ဟာ ပခက္လႊဲသလို ယိမ္းထိုးလႈပ္ခါ ျဖစ္ေနတယ္။ ေက်ာက္မီးေသြး မီးခိုးမႈိင္းစေတြဟာ ႏွင္းထုနဲ႔အတူေရာၿပီး သူစီးလာတဲ့ အမိုးမပါတဲ့ ရထားတြဲေပၚ က်လာေနတယ္။ ရထားေပၚမွာ ေခ်ာင္းဟန္႔သံ ညည္းသံနဲ႔ အိပ္ေပ်ာ္လို႔ေဟာက္တဲ့အသံကလြဲၿပီး တျခား ဘာသံမွ မၾကားရေတာ့ဘူး။ 

သူဟာ မီးခိုးေတြၾကား မိုးသားေတြၾကား မထင္မရွား လိုက္ပါလာေနတဲ့ လမင္းႀကီးကို ေမာ့ၾကည့္ေနမိတယ္။ ဆိုက္ေဗးရီးယားေဆာင္းဟာ အဝတ္စလြတ္ေနတဲ့ သူ႔နဖူးျပင္ကို က်ားလွ်ာနဲ႔ပြတ္သလို ျဖစ္ေနတယ္။
ဇနီးျဖစ္သူရဲ့ အသက္ရႈသံကို ခက္ခက္ခဲခဲ သူ နားစြင့္ေနရတယ္။ ရထားခုတ္သံနဲ႔ ေလတိုးသံေတြၾကားမွာ ဇနီးျဖစ္သူရဲ့ အသက္ရွဴသံဟာ ေငြ႔ေငြ႔ေလးသာ ၾကားရသလို ရွိေနတယ္။ သူမသည္ေကာ အိပ္ေပ်ာ္ႏိုင္ပါရဲ့ လား...။

ဒီေက်ာက္မီးေသြးနဲ႔ေမာင္းတဲ့ ရထားႀကီးထဲမွာ အက်ဥ္းသားေတြ အလုပ္သမားေတြ စစ္သားေတြနဲ႔အတူ ဆိုက္ေဗးရီးယား အေနာက္ပိုင္းတခြင္ကို ကန္႔လန္႔ျဖတ္ၿပီး လိုက္ပါလာခဲ့တာ သံုးရက္ရွိခဲ့ၿပီ။ လူသူ ၾကဲပါးလွတဲ့ေတာင္ကုန္းနဲ႔ ေတာင္ကတံုးေတြကို ျဖတ္ေက်ာ္လာခဲ့ၾကတယ္။ ထင္းရွဴးေတာ ဝက္သစ္ခ်ေတာ ျမက္ရိုင္းေတာေတြထဲ တိုးဝင္လာခဲ့ၾကတယ္။ အားလူးပုတ္နဲ႔ ေကာ္ဖီႏြမ္းတခ်ိဳ႕ကို ျပဳပ္ၿပီး စားခဲ့ၾကရတယ္။
သူတို႔ စီးလာတဲ့ ရထားတြဲထဲက အဟာရျပတ္ၿပီး ဖ်ားနာေသဆံုးသြားတဲ့ အက်ဥ္းသမားႏွစ္ေယာက္ကို တြဲေပၚက တြန္းခ် ထားခဲ့ၾကရတယ္။

‘ မင္ဒယ္လ္စတန္း ´ ဟာ ႏွာေခါင္းထဲ စူူးစူးရွရွ တိုးဝင္လာတဲ့ ဆို႔ၾကပ္အခံရခက္မႈကို အသက္ေအာင့္ မ်က္ေစ့မွိတ္ ႏႈတ္ခမ္းကိုက္ၿပီး သတ္ိရတခ်က္ မရတခ်က္ ျဖစ္ေနခဲ့တယ္။ သူ႔ခႏာကိုယ္ဟာ ေလထဲမွာ ေပါေလာေမ်ာေနတယ္လို႔ သူထင္ေနခဲ့တယ္။

(ခ)
မိခင္ျဖစ္သူရဲ့ စႏၵယားလက္သံကို သူ ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့ႏိုင္ဘူး။ ပိုလန္ ဂီတ သူရဲေကာင္းႀကီး ‘  ရႈိပင္ ´ ရဲ့ ေတးသြားတပိုဒ္ကို မိခင္ျဖစ္သူဟာ မထိတခိ်ဳ႕ ထိတခ်ိဳ႕တို႔ဖိ တြန္းတိုက္ တီးခတ္ေနတဲ့ အသံကို သူ စြဲလန္းႏွစ္သက္ခဲ့ရတယ္။ ဂီတ သင္တန္းသားတခ်ိဳ႕ကို ‘ ရႈိပင္ ´ ရဲ့ ေတးသြားေတြအေၾကာင္း ရွင္းျပေနတဲ့ မိခင္ရဲ့ အသံကို သူ ၾကားလာရတယ္။
ရွည္သြယ္သြယ္ အရပ္အေမာင္းနဲ႔ စကားေျပာ ခ်ိဳတဲ့ မိခင္ဟာ သူ႔ ငယ္ဘဝရဲ့ အလင္းေရာင္ တစ္ခုျဖစ္တယ္။ ေလညွင္းကေလးျဖစ္တယ္။ ယဥ္ေက်းမႈ အႏုပညာ လူသားတစ္ဦးအျဖစ္ သူ႔ဘဝကို စတင္ ထုဆစ္ေပးခဲ့သူ...။ သူ႔မိခင္ကို သူ အခ်စ္ဆံုး။

ယဥ္ပါးေနၿပီျဖစ္တဲ့ ေဒါင္းတစ္ေကာင္နဲ႔အတူ
ရွိေနခဲ့ဖူးတဲ့ သူ႕ရဲ့ငယ္ဘဝ
သူတို႔က သက္တန္႔တစ္ခုကို
သူ စားသံုးဖို႔ဆိုၿပီး ေပးထားခဲ့တယ္
ႏွင္းဆီပြင့္ေတြ ရုိက္ထားတဲ့ ေၾကြပန္းကန္နဲ႔
ႏို႔ထည့္ၿပီး တိုက္ခဲ့တယ္
သူ႔ေဘးမွာ ၾကယ္ေတြ ဝန္းရံၿပီး ခ်ထားခဲ့တယ္။

တေန႔ေတာ့ ကိဖ္ၿမိဳ႕ထဲမွာတိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္လာခဲ့တယ္ေလ။ တိုက္ပြဲၿပီးၿပီးခ်င္း ၿမိဳ႕ထဲကို သူ ေရာက္သြားတယ္။ ၿမိဳ႕ထဲမွာ သူ႔မိခင္မ်က္ႏွာ တပ္ထားတဲ့ မိန္းမတခ်ိဳ႕ကို သူေတြ ့ရတယ္။

ကိဖ္ၿမိဳ႕ထဲကို ျဖတ္ၿပိး
လမ္းပ်က္ လမ္းအိုေတြကို ျဖတ္ၿပီး
မိန္းမတခ်ိဳ႕ဟာ
သူတို႔ရဲ့လင္သားေတြကို လိုက္ရွာေနၾကတယ္
သူတို႔ကို ငါ ျမင္ဖူးခဲ့ၿပီးၿပီ
ျဖဴေယာ္တဲ့ ဖေယာင္းပါးျပင္နဲ႔
ေျခာက္သေယာင္းေနတဲ့ မ်က္လံုးမ်ား...။

  ရုတ္တရက္ဆိုသလို တဖက္ကိုလွည့္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ သူ႔ေဘးမွာ ဇနီးျဖစ္သူ ထိုင္ေနတာ ေတြ႔လိုက္ရတယ္။ သူ႔ဇနီးရဲ့ ငံု႔ၾကည့္္ေနတဲ့ မ်က္ႏွာက သူနဲ႔ နီးလာလိုက္ ေဝးသြားလိုက္။
လြင့္ေမ်ာႀကဲပါးေနတဲ့ သူ႔စိတ္ေတြကို အားယူ စုစည္းၿပီး အိပ္မေပ်ာ္တဲ့ညေတြကို ေရတြက္ၾကည့္ေနမိျပန္တယ္။ မႈန္ရီမႈိင္းျပစြာ တေရြ႕ေရြ႕ တြားသြားေနေသာ ညမ်ား။

ငါ့ဇနီးဟာ ငါ့ေဘးမွာထိုင္ရင္း
ငါးညတိတိ မအိပ္စက္ပဲ ရွိေနခဲ့တယ္
အဲဒီ ငါးညစလံုး
အေစါင့္ေတြဆီကိုပဲ
မ်က္လံုးတဖက္ ေမွးမိွတ္ထား ေငးၾကည့္ရင္း
မိုးစင္စင္ လင္းခဲ့ၾကရၿပီ။

ဒီေဒသကို သူေရာက္လာခဲ့တဲ့အခါ မဲဇာကို အပို႔ခံရတဲ့ မင္းျပစ္မင္းဒဏ္သင့္ ကဗ်ာဆရာတစ္ဦးရဲ့ဘဝဟာ ေၾကျပဳန္းသြားေနေခ်ၿပီလား။ ဆိုက္ေဗးရီးယား ေဒသႀကီးထက္ ပိုၿပီး ျပင္းထန္ ေပါက္ကြဲေနတဲ့ သူ႔ႏွလံုးသားဟာ ဖေယာင္းတိုင္မီးလို ဟုတ္ကနဲ ၿငိမ္းသြားရမွာလား။
ကဗ်ာဆရာတစ္ဦးရဲ့ ဘဝအတြင္းမွာ ဆူးႏွင္း၊ လေရာင္အက္စစ္၊ ေလညွင္းျမွား၊ မီးေရာင္ဂီတကို စနစ္တက် ေနရာခ်ထားၿပီး ျဖစ္တယ္ဆိုတာ ဘယ္သူမွ မသိၾကေတာ့ဘူးလား။

အထီးက်န္ သစ္လံုးအိမ္ကေလးအတြင္းမွာ သူ႕ဇနီးႏွင့္သူ...။ ႏွစ္ေယာက္ထဲ ေနခဲ့ၾကတယ္။ မနက္မိုးလင္းလို႔ စူးစူးရွရွ ထြက္္ေပၚလာတဲ့ ခရာတုတ္သံဟာ အလုပ္ၾကမ္းစခန္း တစ္ခုလံုးအေပၚ ျခအံုကိုတုတ္နဲ႔ ထိုးေမႊသလိုျဖစ္သြားရတယ္။

သူဟာ ေလးလံတဲ့ ကုတ္အက်ီရွည္ႀကီးကို အားယူၿပီး ဝတ္တယ္။ နားထဲမွာ ေပါက္တူး တူရြင္း ေပါက္ခၽြန္း တစ္ခုနဲ႕တခု ထိမိခတ္မိတဲ့အသံကို ၾကားရတယ္။ ၿပီးေတာ့ လူတစ္ေယာက္ လဲက်သြားတဲ့အသံ။ ႏွင္းထုဖံုးေနတဲ့ ေျမျပင္ေပၚ တစံုတရာကို ဒရြတ္တိုက္ ဆြဲယူသြာေနတဲ့ အသံ...။ ၿပီးေတာ့ ေသနတ္သံ။
ဒီလို အေျခအေနမ်ိဳးမွာ သူ ရွိေနခဲ့တယ္။ သူ ရပ္ေနခဲ့တယ္။ သူ ေက်နပ္ခဲ့တယ္။

ကြယ္လြန္ခဲ့တဲ့ ကဗ်ာဆရာမ်ားဟာ
နာမည္တခုအတြက္
ဘဝ သံသရာမွာ က်င္လည္ခဲ့ၾကရတယ္
ငါ
သင္တို႔နဲ႔ နီးကပ္လြန္းစြ
သင္တို႔နည္းတူ
ငါလည္းပဲ သံသရာ လည္ေနဆဲ
ပ်ံဝဲေနတဲ့ သိန္းငွက္တစ္ေကာင္ပါပဲ
သတင္းစကား ပါးမယ့္သူ
တစ္ေယာက္မွ ေရာက္မလာေသး
ဘယ္သူ႔ေျခသံမွ တံခါးဝမွာ မၾကားရေသး။

ဒီလို မႈိင္းမႈန္ေဝသီတဲ့ ေန႔ရက္မ်ားဟာ တြန္႔လိမ္ေကာက္ေကြးစြာ ကုန္ဆံုးသြားခဲ့တယ္။

မင္းဟာ
ရွင္သန္လ်က္ ရွိေနဆဲပါ
မင္းဟာ အထီးက်န္ မဟုတ္ဘူး
သူမ
မင္းေဘးမွာ
ဗလာက်င္းေနတဲ့ လက္အစံုနဲ႔
ရွိေနဆဲပါ
ကြင္းျပင္ႀကီးေတြကို ျဖတ္ၿပီးလာေနတဲ့
ငတ္မြတ္ျခင္း
ပ်ံဝဲက်လာေနတဲ့ ႏွင္းေတြကိုျဖတ္ၿပီး
ေပ်ာ္ရႊင္မႈတစ္ခု မင္းဆီကို ေရာက္လာခဲ့ေပါ့။

သူ နားလည္ခဲ့တယ္။ သူ လက္ခံခဲ့တယ္။ မဟုတ္ဘူး။ သူ နားလည္ေအာင္ လက္ခံႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးေတြကို သူကုိ္ယ္တိုင္က လက္ယပ္ေခၚခဲ့သူ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို ့သူ႔အဖို႔ ငတ္မြတ္ျခင္း အရိုးေၾကမတတ္ ခ်မ္းေအးျခင္း အင္းအားကုန္ခမ္းျခင္းနဲ႔ အိပ္မက္ဆိုးေတြကို မိတ္ေဆြဖြဲ႔ရဲ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ ရဲခဲ့ၿပီ။

လူေတြ
ကဗ်ာကို အလိုရွိၾက
အဲဒီကဗ်ာကိုပဲ
ကိုယ္စီကုိယ္ငွ
လွ်ိဳ႕ဝွက္သိပ္သည္းစြာ သိမ္းထားၾက
ဒီလိုနဲ႔
သူတို႔ဘဝ အစဥ္အၿမဲ ႏိုးၾကားေနဆဲပ။

ဒီတိုင္းျပည္ႀကီးမွာ လူေတြဟာ ေပါင္မုန္႔ထက္ ကဗ်ာကို ပိုၿပီး ျမတ္ႏိုးၾကတယ္လို႔ သူက ထပ္ကာတလဲလဲ ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့တယ္။ လူေတြကုိ ေပါင္မုန္႔ေတြျပၿပီး ဒ႑ာရီထဲက ၾကြက္ေတြလို တန္းစီဦးေဆာင္ ေခၚသြားေနတဲ့ ထိပ္ဆံုးက လူကို သူမုန္းတယ္။
လူသားရဲ့ အႏၱိမကိစၥဟာ ကဗ်ာပဲျဖစ္တယ္။ အႏုပညာမႈပဲ ျဖစ္တယ္။ လြတ္လပ္ျခင္း ျဖစ္တယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းးျခင္း ျဖစ္တယ္။ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာျဖစ္တယ္။ ကမၻာႀကိးကို ေပါင္မုန္႔ေတြနဲ႔ အေရာင္ေျပာင္းလို႔ မရဘူး။ ေပါင္မုန္႔ေတြနဲ႔ ပန္းခ်ီဆြဲလို႔ မရဘူး။ ေပါင္မုန္႔ေတြနဲ႔ ကဗ်ာစပ္လို႔ မရဘူး။
ဒါကို ဘယ္သူ နားလည္ႏိုင္မလဲ။ ဒါကို ဘယ္သူ ခံစားႏိုင္မလဲ။ ဒါကို ဘယ္သူ ထိေတြ႔ခြင့္ ရႏိုင္မလဲ။ ဒါကို လူေတြ နားလည္လက္ခံလာႏိုင္ဖို႔ ဘယ္အခ်ိန္ကာလအထိ သူ ေစါင့္ေနရမလဲ။
ဒီလိုနဲ႔ သူဟာ ႏွင္းထု ကန္႔လန္႔ကာႀကီးကို ဆြဲခ်ဖို႔ ႀကိဳးစားလိုက္တယ္။ ဒီလိုနဲ႔ သူဟာ ‘ ေခါင္းေဆာင္ႀကီး စတာလင္ ´ ဘြဲ႔ ကဗ်ာကို ေရးဖြဲ႔ဖို႔ ျပင္ဆင္လိုက္တယ္။ သူ႔ ႏွလံုးသားထဲမွာေတာ့ ေသြးေတြ ဆူေဝ  ပြက္လွ်ံလာခဲ့ၿပီ...။

ငါတို႔
ဒီတိုင္းျပည္ႀကီးရဲ့ေအာက္မွာ
ခံစားမႈမဲ့ ေနထိုင္ၾက
ေျခလွမ္းဆယ္လွမ္း မျပည့္မီ
တို႔စကားေတြ ေပ်ာက္သြားၾကရ
စကားဝိုင္း တဝက္ေရာက္ရင္ပဲ
ကရင္မလင္က ေခါင္းေဆာင္ႀကီးရဲ့နံမည္
ပါလာၿမဲ
သူ႔ရဲ့ တုတ္ခိုင္လွတဲ့ လက္ေခ်ာင္းဆယ္ေခ်ာင္း
သူ႔စကားေတြဟာ အေလးခ်ိန္တိုင္း ၾကိယာေတြပါပဲ။

လူေတြေျပာေျပာေနတဲ့ စကားလံုးေတြအေပၚ ခံစားနားလည္ႏိုင္စြမ္းမရွိတဲ့ အဲဒီ လက္ဆယ္ေခ်ာင္းကို သူ မုန္းတယ္။ အဲဒီ လက္ဆယ္ေခ်ာင္းေပၚမွ လ မသာႏို္င္ဘူးေလ။

လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္ရက္ေလာက္ကတည္းက ဝံပုေလြေတြဟာ ‘ ပီတာစဘတ္ ´ မွာရွိတဲ့ သူ႔အိမ္ကေလးကို ေခ်ာင္းေျမာင္း ေစါင့္ၾကည့္ေနခဲ့ၾကတယ္။
တရက္ရက္မွာေတာ့ အိမ္ေရွ႕က အုတ္စီၿပီးခင္းထားတဲ့ လမ္းဆီက စစ္ဖိနပ္သံေတြ ၾကားလိုက္ရတယ္။ ေျခာက္ျခားဖြယ္ တံခါးေခါက္သံ ထြက္ေပၚလာတဲ့အခါ သူက အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနခဲ့ၿပီ။
လွ်ိဳ႕ဝွက္စစ္ပုလိပ္ေတြ တံးခါးဖြင့္ၿပီး အိမ္ခန္းထဲ ဝင္လာၾကတဲ့အခါ အထုပ္အပိုးတခ်ိဳ႕ ေဘးခ်ၿပီး ရပ္ေစါင့္ေနတဲ့ ‘ မင္ဒယ္လ္စတန္း´ တို႔ လင္မယားႏွစ္ေယာက္ကို ေတြ႔လိုက္ၾကရပါတယ္။

(ဂ)
ငါ့ရဲ့ၿမိဳ႕ဆီ
ျပန္လာခဲ့ၿပီ
ဒါေတြဟာ ငါ့ရဲ့ မ်က္ရည္ေဟာင္းေတြပါပဲ
ငါ့ရဲ့ နာက်င္မႈ တဒဂၤပါပဲ။

၁၉၃၈ ခုႏွစ္ရဲ့ နံနက္ခင္းတစ္ခု...။
ဆိုဗီယက္ရုရွျပည္ႀကီးရဲ့ ကဗ်ာဆရာ ‘ အိုစစ္ မင္ဒယ္လ္စတန္း´ ကြယ္လြန္ သြားခဲ့ပါတယ္။
ဝက္သစ္ခ် ေတာအုပ္တစ္ခုကို ျဖတ္သန္း ေမာင္းႏွင္သြားေနတဲ့ ရထားတစ္စင္းေပၚမွာ သူ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ႏွင္းေတြ ျမဴေတြ အရူးအမူး က်ေနတဲ့ ဆိုက္ေဗးရီးယား မဲဇာေတာမွာ သူ႔မ်က္လံုးေတြ မွိတ္သြားခဲ့တာပါ။
သူ အသက္ရွဴရပ္သြားတဲ့အခါ သူ႔ေဘးမွာ အလုပ္ၾကမ္းစခန္းတခုကေန တခု ေျပာင္းေရႊ႕လိုက္ပါလာၾကတဲ့ အက်ဥ္းသားေတြ အလုပ္သမားေတြ ဖ်ားနာေယာင္ယမ္း ေအာ္ဟစ္ၿငီးညဴေနတဲ့ လူမမာေတြ ၿပီးေတာ့ သူ႔ဘဝရဲ့ အစိပ္အပိုင္းတစ္ခုျဖစ္တဲ့ သူ႔ ခ်စ္သူ...။

‘ မင္ဒယ္လ္စတန္း´ ရဲ့ ဇနီးကေတာ့ ရထား အျပင္ဘက္ကို ေငးေနတယ္။ သူ႔ခ်စ္သူ သူ႔လင္သားရဲ့အေလာင္းကို ရထားတြဲေပၚက တြန္းခ်ေနတဲ့အသံကို သူ ၾကားေနရတယ္...။

ငါတို႔
ပီတာစဘတ္မွာ
ျပန္လည္ ဆံုဆည္းၾကပါစို႔
ေနမင္းကို
ငါတို႔
အၿပီးအပိုင္
ျမွဳပ္ႏွံႏိုင္ခဲ့ၾကတဲ့
အဲဒီၿမိဳ႕မွာ
တဖန္ ျပန္လည္ ဆံုေတြ႔ၾကပါစို႔...။

ၿငိမ္းေဝ
မွီျငမ္း။    ။ The Eyesight of Wasps- OSIP MANDELSHTAM
               Selected Poems- OSIP MANDELSHTAM(1986)
              Selected Poems- OSIP MANDELSHTAM(1983)

             

No comments:

Post a Comment