February 29, 2008

ေမႊးရီ ပြင့္နီ ေ၀ဒနာ

၁။

“မာနယ္ပေလာ” သို႕ ေရာက္လာခဲ့သည္မွာ (၆)လခန္႕ ရိွၿပီ။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ) ဌာနခ်ဳပ္႐ံုးခန္း၏ ေနာက္ဖက္ အမိုးစြန္းကေလးေအာက္တြင္ အခန္းဖြဲ႕ေနထိုင္ခဲ့သည္မွာ (၃)လ ရိွၿပီ။ မယ္တုကၡီစမ္းေခ်ာင္း ေရစီးသံကို ႏွစ္ဆယ့္ေလးနာရီမျပတ္ က်ေနာ္ၾကားေနခဲ့ရ၏။ တခါတရံ စမ္းေရစီးသံမ်ားကို နာရီအေတာ္ၾကာ နားစိုက္ေထာင္ခဲ့ ဖူး၏။ က်ေနာ့္မွာ မယ္တုကၡီစမ္းေခ်ာင္း၏ အလၤကာဆန္ေသာေရစီးသံမ်ားကို နားေထာင္၍ပင္ မတင္းတိမ္ႏိုင္ခဲ့။

ဌာနခ်ဳပ္႐ံုး၏ ေျမာက္ဖက္က သစ္ပင္ခ်ဳံပင္မ်ား၊ ငွက္ေပ်ာပင္႐ိုင္းမ်ားကို ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္းရင္း မယ္တုကၡီစမ္းေခ်ာင္းဆီီက ေရစီးသံကို က်ေနာ္ၾကားေနရသည္။ ေသာင္ရင္းျမစ္ထဲစီး၀င္ေပါင္းစပ္ရန္ ေကြ႕တေကြ႕အလိုတြင္ျဖစ္သျဖင့္ စမ္းေခ်ာင္းမွာ ၀ါးတေထာက္မွ် နိမ့္ဆင္းေနလွ်က္၊ ေက်ာက္တံုးေက်ာက္ခက္မ်ားႏွင့္ ျပည့္ေနေလသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ေရစီးသံမွာ ပိုၿပီး အသံ က်ယ္ေလာင္ေနခဲ့၏။

ဌာနခ်ဳပ္႐ံုးသို႕ ေရာက္ရိွလာကတည္းက ဆန္အိတ္ထမ္း၊ သန္႕ရွင္းေရးလုပ္၊ ထမင္းခ်က္၊ ထင္းေပါက္သည့္အလုပ္မ်ားကို ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္စြာ က်ေနာ္လုပ္ခြင့္ရခဲ့၏။ ထုိအလုပ္မ်ားမွာ က်ေနာ့္စိတ္ကို ပိုမိုက်ဳိးႏြံပ်ပ္၀ပ္ေစကာ၊ တန္ဘိုးရိွေသာ ဘ၀ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားကို ရရိွေစခဲ့၏။ မယ္တုကၡီစမ္းေခ်ာင္းေရစီးသံမ်ားသည္ က်ေနာ့္ဘ၀ အလွည့္အေျပာင္းတခု၏ ၀ါက်မ်ားကို ပုဒ္ျဖတ္ေပးခဲ့ၾက၏။

တေန႕ … ၊ စားဖိုေဆာင္ေဘး မယ္တုကၡီစမ္းေခ်ာင္းထဲက ေက်ာက္တံုးတခုေပၚတြင္ က်ေနာ္ထိုင္ေနခဲ့သည္။ ေရစီးသံ မ်ားကို နားေထာင္ရင္း စမ္းေခ်ာင္း၏အထက္ေအာက္ႏွင့္ ေဘးႏွစ္ဖက္ကို ၾကည့္႐ႈမွတ္သားေနမိ၏။ စမ္းေခ်ာင္္း၏တဖက္တြင္ ျမင့္ျမင့္မတ္မတ္ရိွေနသည့္ ရဟန္းပ်ဳိသမဂၢကုန္းေတာ္ကို ေမာ့ၾကည့္သည္။ ကုန္းေတာ္၏ေအာက္ဖက္ သစ္ရိပ္၀ါးရိပ္မ်ား ၾကားတြင္ ကရင္တပ္မႉး ဗိုလ္ၾကာယံု၏အိမ္ကို လွမ္းျမင္ေနရသည္။ ေကာင္းကင္ကို ေမာ့ၾကည့္ေတာ့ မိုးျပာေရာင္ပိတ္ဖ်ဥ္ေပၚတြင္ ၀ါဂြမ္းဆိုင္မ်ား အဆုပ္လိုက္ဖူးပြင့္ေနၾကသည္ကို ေတြ႕လိုက္ရ၏။ အထက္ဖက္ ၀ါးႏွစ္႐ိုက္သာသာ အကြာတြင္ မယ္တုကၡီ စမ္းေခ်ာင္း၏ အၿမီးသည္ ေခါင္းေလာင္းငယ္မ်ား စုၿပံဳတီးခတ္ကာ ေတာအုပ္ ေတာတန္းထဲ တိုး၀င္သြားေန၏။ ထုိစဥ္မွာပင္ ေရစီးသံမ်ားႏွင့္ေရာကာ ထူးျခားသည့္ အသံ တခုကို က်ေနာ္ၾကားလိုက္ရေလသည္။

က်ေနာ့္ခႏၶာကိုယ္မွာ အလိုလိုထရပ္ လိုက္မိသားျဖစ္သြား၏။ ေခါင္းကိုဆန္႕ကာ ေရစီးသံႏွင့္ေရာေထြးၿပီး ၾကားလိုက္ရသည့္ အသံကို စစ္္ၿပီးနားေထာင္သည္။ မာေက်ာသည့္ သံသတၱဳတခုႏွင့္ ေျမႀကီးထိေတြ႕လိုက္သည့္အသံကို တခ်က္ႏွစ္ခ်က္မွ် က်ေနာ္ၾကားလိုက္ရ၏။ ေက်ာက္တံုးတခုမွတခု ခုန္ကူးကာ အထက္ဖက္ကို က်ေနာ္ေရာက္လာခဲ့သည္။ ေခ်ာင္းေကြ႕နားကို ေရာက္ေတာ့ ေျမႀကီးကို ေပါက္တူးႏွင့္ေပါက္သည့္အသံကို ပီျပင္စြာၾကားလာရ၏။ သို႕ေသာ္ ေခ်ာင္းေကြ႕ထဲသို႕ ၀င္မည္ျပဳစဥ္ မွာပင္ ေပါက္တူးသံမ်ား ရပ္သြား၏။ က်ေနာ္က ေခ်ာင္းေကြ႕ထဲမွထြက္ကာ ေက်ာက္တံုးတခုေပၚတြင္ တက္ရပ္လိုက္သည္။ က်ေနာ္ႏွင့္ ၀ါးတ႐ိုက္အကြာတြင္ လူတေယာက္ ေပါက္တူးတလက္ကိုင္ကာ ရပ္ေနေလသည္။ သူသည္ ေခ်ာင္းေဘး ေျမကြက္လပ္ေပၚတြင္ ေျခႏွစ္ဖက္ကို အနည္းငယ္ခြဲကာ ခတ္မတ္မတ္ ရပ္ေန၏။ က်ေနာ့္ကို ေက်ာေပးထားသျဖင့္ သူ႕ေနာက္ မလွမ္းမကမ္းတြင္ ေရာက္ေနသည့္ က်ေနာ့္ကို သူမျမင္။ ေပါက္တူးကို လက္ႏွစ္ဖက္ျဖင့္ စံုကိုင္ၿပီး ရပ္ေနပံုမွာ တစံုတရာ အႏၱရာယ္က်ေရာက္လာလွ်င္ ခုခံကာကြယ္ရန္ အဆင္သင့္ျပင္ၿပီး ရပ္ေနသည့္ပံုစံမ်ဳိးျဖစ္၏။ ေျမကြက္လပ္ေပၚ သူရပ္ေနပံုမွာ တသက္လံုး ဘယ္ေတာ့မွ ေ႐ႊ႕လို႕မရေတာ့သည့္ ရပ္ေနပံုမ်ဳးိ။

ေနေရာင္ျခည္မွာ သူ႕ခႏၶာကိုယ္ေပၚ၊ သူ႕လက္ထဲက ေပါက္တူးေပၚ၊ ဆြလက္စ ေျမႀကီးခဲမ်ားေပၚ၊ သစ္ပင္ေတာတန္း ကေလးေပၚ ေငြစမ်ား တဖြဲဖြဲႀကဲခ်သလို တလက္လက္ ျဖစ္ေန၏။ ေလေျပတခ်က္တုိက္ခတ္လာစဥ္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း (၃၀) ေက်ာ္ ကတည္းက က်ေနာ့္ရင္ထဲတြင္ တိတ္ဆိတ္စြာ သိမ္းဆည္းထားခဲ့မိသည့္ ၀တၳဳတိုေလးတပုဒ္ကို သတိရလာခဲ့သည္။ စာေရးသူက သူ၏ “အလွဆည္းဆာ” ဟု အမည္ေပးထားသည့္ ယင္း ၀တၳဳတုိေလးထဲတြင္ ဖခင္က သားထံေရးသည့္ စာ တေစာင္အျဖစ္ ေရးဖြဲ႕ခဲ့ျခင္းျဖစ္၏။ ထို၀တၳဳေလးထဲက စာသားတခ်ဳိ႕မွာ က်ေနာ့္ႏွလံုးသားေပၚ ဖ၀ါးျပည့္ခ်နင္းၿပီး ေလွ်ာက္လာ ေနၾကေလၿပီ။

ငါတုိ႕ဟာ စစ္ေၾကညာလိုက္ၿပီးၿပီ။ ငါတို႕ဟာ နီးကပ္လာၿပီျဖစ္တဲ့ သူတို႕ကို စိုက္ၾကည့္ေနတယ္။

သူတို႕ကလည္း ျပန္ၾကည့္ၿပီး ေလွ်ာက္လာေနၿပီ။ သူတို႕ဖိနပ္သံေတြ နီးကပ္လာေနၿပီ။ သူတို႕ဖိနပ္ႀကီးေတြဟာ ဖုန္ထဲနစ္ ျမဳပ္သြားလိုက္၊ ဖုန္ထဲမွာ ျပန္ေပၚလာေနလိုက္နဲ႕။

တလွမ္းခ်င္း တလွမ္းခ်င္း စကၠန္႕ခ်င္း နီးကပ္လာေနၿပီ။

ငါတို႕ဟာ ေက်ာက္သား႐ုပ္တုေတြ၊ သံမဏိ႐ုပ္လံုးေတြလို ၿငိမ္ေနၾကတယ္။

မုန္တိုင္းက်ေတာ့မယ္။ ငါတို႕ ၿငိမ္ေနၾကတယ္။

ငါတို႕ၿငိမ္ေနၾကတယ္။ မုန္တိုင္းက်ေတာ့မယ္။

သူတို႕ အနားေရာက္လာေနၿပီ။ ငါတို႕ ၿငိမ္ေနၾကတယ္။

ငါတို႕ ဘယ္လို ရင္ဆိုင္ၾကမလဲ။

အခုလည္း သူဟာ ႐ုတ္တရက္ က်ေရာက္လာေတာ့မယ့္ မုန္တိုင္းတခုရဲ႕ အနံ႕ကိုရလို႕ ခုခံတုိက္ခိုက္ဖို႕ရာ အဆင္သင့္ ရပ္ေနတဲ့ပံုမ်ဳိးနဲ႕ ရပ္ေနသလားပဲ။ ၿပီးေတာ့ အဲဒီ၀တၳဳေလးထဲမွာပဲ ကံအားေလ်ာ္စြာ တိုက္ပြဲတခုကို ေရွာင္ႏိုင္ခဲ့ၿပီးတဲ့အခါ သူေရး လုိက္တဲ့ စာေၾကာင္းကေလးတေၾကာင္း … ။

ခဏအတြင္းမွာပဲ အေနာက္ဖက္ ေပါက္ပင္ေတာ ခင္တန္းေၾကာဖက္က ဆည္းဆာဟာ ေတာက္ပလာတယ္သားရယ္ … တဲ့။

က်ေနာ့္ႏွလံုးသားေတြ တုန္တုန္ရင္ရင္ ျဖစ္လာေနတဲ့အခိုက္မွာ က်ေနာ့္ေျခေထာက္ေတြဟာ စမ္းေခ်ာင္းရဲ႕ေအာက္ဖက္ကို ျပန္ဆုတ္လာခဲ့၏။ သူ႕ကို ႏႈတ္မဆက္ အသံမေပးဘဲ ျပန္လည္ေနာက္ဆုတ္လာသည့္တိုင္ သူ႕ပံုပန္းသ႑န္က က်ေနာ့္ မ်က္ေစ့ထဲက ေပ်ာက္မသြား။

မူလထုိင္ေနခဲ့ရာ ေက်ာက္တံုးေပၚ ေရာက္သည္အထိ ေပါက္တူးသံမ်ားကို မၾကားရေတာ့။ သူသည္ သူႏွင့္မလွမ္းမကမ္း ကမ္းပါးယံထိပ္ေပၚက သူ၏ တဲအိမ္ကေလးဆီ ျပန္တက္သြားၿပီလား။ ဒါမွမဟုတ္ ေနပူထဲတြင္ သည္အတိုင္း ရပ္ေနခဲ့သည္လား ဆိုသည္ကိုမူ က်ေနာ္မသိ။

၂။

ရဟန္းပ်ဳိသမဂၢကုန္းေတာ္ထိပ္က သူ၏ ေက်ာင္းသခၤမ္းေလးကို ေက်ာေပးကာ ေျမေလွကားထစ္မ်ားအတိုင္း ဆင္းလာ သည့္ အခ်ိန္တိုင္း သူ႕အတြက္ က်ေနာ့္မွာ ေၾကကြဲေနမိသည္။ သူ႕ကို က်ေနာ္ အေမွ်ာ္လင့္ႀကီး ေမွ်ာ္လင့္ထားခဲ့သမွ် သဲထဲ ေရသြန္ ျဖစ္ရေတာ့မည္လားဟုေတြးလွ်င္ က်ေနာ့္မွာ ရင္တုန္ပန္းတုန္ျဖစ္ကာ လွမ္းေနသည့္ေျခလွမ္းမ်ားပင္ အလိုလိုရပ္တန္႕ သြားရ၏။ ယခုအခ်ိန္၌ သူ၏က်န္းမာေရးအေနအထားမွာ သိသိသာသာဆိုး႐ြားေနၿပီဟု က်ေနာ္သိလာရသည္။ မေန႕တုန္းက က်ေနာ့္ထံ လူႀကံဳႏွင့္ သူေရးေပးလုိက္သည့္ စာတေစာင္ကို ဖတ္ခဲ့ရ၏။ ဒီကေန႕ သူႏွင့္ စကားစျမည္ေျပာခဲ့သည္။ သူ႕ကို ႏႈတ္ဆက္ၿပီး ေတာင္ကုန္းေပၚကဆင္းေေတာ့ က်ေနာ့္ထံ လူႀကံဳႏွင့္ေရးေပးလိုက္သည့္ သူ႕စာ႐ြက္ကေလးကို ထုတ္ၾကည့္မိသည္။ က်ေနာ့္မွာ အဆံုးအထိ မဖတ္ႏိုင္ေတာ့။

ပထမအဆင့္အေနႏွင့္ သူ႕ကို ရဟန္း၀တ္မွ လူ၀တ္လည္းဖို႕ တိုက္တြန္းရမည္။ ထို႕ေနာက္ အကူအညီေပးႏုိင္သူတို႕၏ အကူအညီႏွင့္ ဇင္းမယ္ (သို႕မဟုတ္) မဲေဆာက္သို႕ပို႕ကာ ေဆးကုသေစမည္။ ေဒၚဂ်ဳံကလည္း က်ေနာ္၏ အႀကံျပဳမႈကို လက္ခံ သည္။ သေဘာေပါက္သည္။ သို႕ေသာ္ ကိုတိုက္ေအာင္က လက္မခံ။ သူ႕ကို က်န္းမာေရးမေကာင္းျဖစ္ေနသည္ဟု ေျပာလွ်င္ပင္ ကိုတိုက္ေအာင္က ႐ႉး႐ႉး႐ႈဲ႐ႈဲျဖစ္ကာ လက္မခံ။ သူခ်စ္ခင္ေလးစား ၾကည္ညိဳရသူ “သူ႕” ကို သိကၡာခ်သည္ဟုပင္ စြပ္စြဲေျပာဆိုလာ ခဲ့၏။ သည္ၾကားထဲ သူကလည္း အဓိဌာန္မျပည့္ေသးဟုဆိုကာ လူ၀တ္လည္းရန္ ျငင္းဆန္လ်က္ရိွ၏။ ေဆးကုသမႈခံယူရန္ကိုမူ စကားပင္ ဟလို႕မရ။ ထိုရက္မ်ားအတြင္း သူသည္ ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ မအိပ္ပဲေနခဲ့သည္ဟု ၾကားလာရသည္။ သူ႕ထံ မၾကာခဏ သြားေရာက္ေတြ႕ဆံုေနခဲ့သျဖင့္ တေန႕တျခား ပိန္ခ်ဳံးက်လာေနသည့္ သူ၏အေျခအေနကိုၾကည့္ကာ က်ေနာ့္မွာ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ခဲ့ရ၏။ တခါတရံ ေက်ာင္းသခၤမ္းေလးေရွ႕ သြားရပ္လိုက္သည့္ က်ေနာ့္ကို သူက လက္ခံစကားမေျပာပဲ ေနေလသည္။

ရဟန္း၀တ္မွ လူ၀တ္လဲလိုက္ၿပီး ေနာက္ပိုင္း သူသည္ ဧည့္သည္မ်ားကို ျခြင္းခ်က္ႏွင့္သာ လက္ခံစကားေျပာေတာ့၏။ ငွက္ဖ်ားတက္ ျခင္း မရိွေတာ့သျဖင့္ သူ႕ခႏၵာကိုယ္မွာ က်န္းမာေရးေကာင္းသလို ရိွေသာ္လည္း သူ႕မေနာမွာမူ မတည္ၿငိမ္ခ်င္ေတာ့။

သည္လိုႏွင့္ သူ႕ကို ေလးစားခ်စ္ခင္ၾကသည့္ ပုဂၢိဳလ္တခ်ဳိ႕က အမ်ဳိးမ်ဳိးေခ်ာ့ေမာ့ေျဖာင့္ဖ်သျဖင့္ သူသည္ ကိုမိုးသီးဇြန္တို႕ထံ (ေလာ္ကြားလူ)ံ သို႕ သြားေနခဲ့၏။ သူစိတ္ခ်မ္းသာသလို ေနခြင့္ျပဳၿပီးမွ သူ႕ကို ေဆးကုသေပးရန္ ရည္ရြယ္ၿပီးမွ ေခၚထားျခင္းျဖစ္သည္။ တလခန္႕အၾကာတြင္ ေလာ္ကြားလူမွ မာနယ္ပေလာသို႕ ျပန္ေရာက္လာခဲ့ျပန္သည္။ သူ႕က်န္းမာေရး အေျခအေနမွာ ပို၍သာ ဆိုးရြားလာေနခဲ့ၿပီ။ သူသည္ ကိုတိုက္ေအာင္ အပါအ၀င္္ သူ႕ဇနီးေဒၚဂ်ဳံႏွင့္ သူ၏သား ေမာင္ဆန္း မွလြဲ၍ မည္သူႏွင့္မွ် လက္ခံစကား ေျပာဆိုျခင္းမရိွေတာ့။ တခါတရံ ေန႕ေရာညပါ အစာေရစာမစားပဲ ထိုင္ေနခဲ့၏။ တခါတရံ သူ႕တဲကေလးေဘး၊ မယ္တုကၡီစမ္းေခ်ာင္းအစပ္တြင္ ေပါက္တူးတလက္ ႏွင့္ ျငဳပ္ပင္၊ ပဲပင္ကေလးမ်ားစိုက္ေန၊ ေပါင္းသင္္ေနသည္ကို ေတြ႕ၾကရသည္။

က်ေနာ္သည္ သူ႕ထံ သူႏွင့္ေတြ႕ဆံုစကားေျပာခြင့္ျပဳရန္ အႀကိမ္ႀကိမ္ႀကိဳးစားခဲ့၏။ သို႕ေသာ္ သူကမူ လက္ခံေတြ႕ဆံုျခင္းမျပဳခဲ့။ ထိုအခ်ိန္ကမူ သူ႕ဘ၀သူ႕အေျခအေနမ်ားသည္ မၾကာမီျပန္လည္ေကာင္းမြန္လာလိမ့္မည္ဟုေတာ့ က်ေနာ္ မ၀ံ့မရဲ ေမွ်ာ္လင့္ေနခဲ့မိေလသည္။

၃။

၁၉၉၅ …၊ ဇန္န၀ါရီလ …၊ ၂၀-ရက္၊

“ေဖြးေဘာလူ” ႐ြာ ခရစ္ယာန္ဘုရားရိွခိုးေက်ာင္းတြင္ ျပဳလုပ္သည့္ “ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေစာဘိုျမ” ၏ ေမြးေန႕ပြဲမွအျပန္ သူ႕ထံက်ေနာ္ ၀င္ေတြ႕ဘို႕ႀကိဳးစားသည္။ သူ႕အိမ္ေရွ႕တြင္ သားျဖစ္သူ “ေမာင္ဆန္း” ကို တဦးတည္းသာ ေတြ႕ခဲ့ရ၏။ ေဒၚဂ်ဳံက “ပေလာင္ကုန္း” ဘက္သို႕ သြားေနသည္ဟု သိရ၏။ “ကိုတိုက္ေအာင္” က ရလလဖ နယ္ေျမသို႕ ထြက္သြားသည္မွာ တလေက်ာ္ရိွခဲ့ၿပီ။ (၃)ႏွစ္မွ် အတူေနခဲ့သူ ကဗ်ာဆရာ ကိုတိုက္ေအာင္ မရိွေတာ့သျဖင့္ သူ႕အဖို႕ လက္ကတံုးေတာင္ေ၀ွးတခု ျပဳတ္က်သြားသလိုျဖစ္ရ၏။

သူ႕အိမ္ေပၚ က်ေနာ္အတက္တြက္ သူက စကားမေျပာခ်င္ဘူးဟုဆိုကာ အိမ္ခန္းထဲသို႕ ၀င္သြားေလသည္။ သူ႕ေက်ာျပင္ကိုသာ ၾကည့္ကာ အိမ္ေပၚမွဆင္းခဲ့ရ၏။

တဲေပၚက အဆင္းတြင္ လက္နက္ႀကီးပစ္ခတ္သံမ်ားကို ၾကားရေလသည္။ “ေနာ္တ” ႏွင့္ “ထြီးပါး၀ီးက်ဳိး” ႏွစ္ေနရာစလံုးဆီက ၾကားလိုက္ရျခင္းျဖစ္၏။ ၿခံေရွ႕ကိုေရာက္ေတာ့ တို႕ကရင္အခ်င္းခ်င္း ေသနတ္မေပါက္ခ်င္ဘူးဟုဆိုကာ “ေနာ္တ” ခံစစ္ေဒသမွ ျပန္ဆင္းလာၾကသည့္ KNU စစ္သားတခ်ဳိ႕ကို ေတြ႕ရေလသည္။

၄။

၁၉၉၅-ခု၊ ဇန္န၀ါရီလ … ၂၂-ရက္၊ တနဂၤေႏြေန႕။

ပဒိုမန္းရွာထံသြားကာ “ပေဟလူ႐ြာ” တြင္ အိမ္တလံုး ငွားရမ္းေပးပါရန္ အကူအညီေတာင္းခဲ့ရ၏။ ဒီမိုကရက္တစ္ ျမန္မာ့အသံ “ေ႐ႊဗဟိုစည္” စတူဒီယိုကို ပေဟလူ႐ြာသို႕ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့၏။

ပဒိုမန္းရွာအိမ္မွအျပန္တြင္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ (လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ) ဌာနခ်ဳပ္႐ံုးေရွ႕မွျဖတ္ကာ သူ႕အိမ္ကေလးေရွ႕ တြင္ က်ေနာ္ရပ္သည္။ သူ႕ကို ၀င္ေတြ႕ဖို႕ စဥ္းစားေနမိေသးသည္။ သို႕ေသာ္ သူသည္ သူမေတြ႕ခ်င္သည့္သူမ်ားကို ၿခံ၀န္းထဲသို႕ပင္ ၀င္ခြင့္ မျပဳေတာ့ဟု က်ေနာ္ၾကားထားရ၏။ ၀င္လာလွ်င္လည္း ရန္မူသည္အထိ ျဖစ္လာေလသည္။

အိမ္ကေလးဆီက မည္သည့္အသံမွ် မၾကားရ။ တိတ္ဆိတ္ၿငိမ္သက္လ်က္ရိွ၏။ က်ေနာ္က စိတ္ကိုေျဖကာ သူ႕အိမ္ေရွ႕က ဆက္ေလွ်ာက္လာခဲ့သည္။ “ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္” လမ္းကေလးထဲသို႕ တိုး၀င္တိုက္ခတ္လာေနသည့္ ေလႏုေအးမွာမူ က်ေနာ့္ရင္ကို မေအးျမေစႏိုင္ခဲ့ေတာ့။

၅။

၁၉၉၅-ခု၊ ဇန္န၀ါရီလ … ၂၃-ရက္၊ တနလၤာေန႕ … ။

သည္ကေန႕မနက္ ခတ္ေစာေစာအိပ္ရာထသည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ လက္နက္ႀကီး ပစ္သံမ်ားကို ယခင္ေန႕ထက္ပိုၿပီး အနီးကပ္ၾကားေန ခဲ့၏။ လက္နက္ႀကီးပစ္သံမ်ားမွာ ပိုၿပီးစိပ္လာေလသည္။

အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ) ဌာနခ်ဳပ္႐ံုးဖက္သို႕သြားကာ သတင္းစံုစမ္းရန္ထြက္လာစဥ္ မီးစက္ကမ္းပါး အေကြ႕တြင္ ကိုသက္စိုးလြင္ႏွင့္ ကိုတင့္ေဆြကို ေတြ႕၏။ သူတို႕ႏွစ္ဦးစလံုး မ်က္ေစ့မ်က္ႏွာ ပ်က္လ်က္ရိွ၏။

“အေျခအေနမေကာင္းေတာ့ဘူး၊ ခ်က္ခ်င္း အထုပ္အပိုးျပင္ၿပီး ထိုင္းဖက္ကမ္းကို ကူးဖို႕ KNU က လာေျပာတယ္။ အဲဒါ ဦးခြန္မားရ္ ကိုဘန္းနဲ႕ ခင္ဗ်ားဆီကို လာေျပာတာ”

ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို စတူဒီယိုသို႕ျပန္ကာ ရဲေဘာ္တခ်ဳိ႕ႏွင့္အတူ အသံဖမ္းစက္မ်ားႏွင့္ ပစၥည္းပစၥယမ်ားကို ထုပ္ပိုးျပင္ဆင္ရ၏။ ကံအားေလ်ာ္စြာ လွည္းတစီးငွားလို႕ရသျဖင့္ ေသာင္ရင္းျမစ္ကမ္းသို႕ ပစၥည္းအားလံုး ေရာက္သြားခဲ့၏။ ေန႕လည္ (၂)နာရီခန္႕တြင္ ပဒိုမန္းရွာ ၏ ဇနီးအေနာ ( နမ့္က်င္ေရႊ) ၏ ကူညီစီစဥ္ေပးခ်က္အရ ေသာင္ရင္းျမစ္အထက္ဖက္ ေကြ႕ႏွစ္ေကြ႕အလြန္ ထိုင္းႏိုင္ငံဖက္ကမ္း ေတာင္ေျခသို႕ ေလွႀကံဳႏွင့္ ကူးလာခဲ့ၾက၏။ က်န္ရစ္သည့္ ပစၥည္းတခ်ဳိ႕ကိုသယ္ရန္ႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ အတြင္းဖက္သို႕ ဆက္လက္ထြက္ခြာရန္ ပဒိုမန္းရွာထံ တင္ျပမည္ဟုဆိုကာ ကရင္ရဲေဘာ္ေလး “ကြယ္သာထူး” ႏွင့္ “မိုးေက်ာ္” (ABSDF) တို႕က မာနယ္ပေလာဖက္ ျပန္ကူးသြား ၾက၏။

ညေနမိုးခ်ဳပ္မွပင္ ထင္းေျခာက္တခ်ဳိ႕ေကာက္ယူကာ ေသာင္ရင္းျမစ္ေရႏွင့္ ဆန္ေဆးၿပီး ထမင္းခ်က္၏။ ျမစ္ေဘး ေတာင္ေျခအစပ္ တြင္ ပစၥည္းမ်ားကို ျဖစ္သလိုစုပံုထားရိွကာ ဖ်ာတခ်ပ္ကို အမိုးလုပ္ၿပီး အိပ္ရာထိုင္ခင္း ျပင္လိုက္၏။ အေနာ (နမ့္က်င္ေရႊ) က ခူးေပးလုိက္ သည့္ ပဲလင္းေျမြသီးကို ခ်က္စားရန္စီစဥ္၏။ ေန၀င္ရီတေရာအခ်ိန္ ေဘာေနာ္ေလးေတာင္ႀကီးကိုေက်ာ္ၿပီး ေရာက္လာသည့္ လက္နက္ႀကီးပစ္သံမ်ားမွာ ပိုမိုေၾကာက္မက္ဖြယ္ေကာင္းေန၏။ လူသံၾကားလို႕ အထက္ဖက္ကိုလွည့္ၾကည့္ေတာ့ ခ်ဳိင္းေထာက္တေခ်ာင္းကို ေေထာက္ကာ၊ ေျခေထာက္တဖက္မရိွသည့္ လူတေယာက္၊ ကေလးတေယာက္ႏွင့္အတူ လမ္းေလွ်ာက္လာေနသည္ကိုေတြ႕ရ၏။ သူတို႕ႏွစ္ဦးစလံုး ႏြမ္းလ်ေသာေျခလွမ္းမ်ားလွမ္းကာ ေအာက္ဖက္ေတာစပ္သို႕ ၀င္ေရာက္သြားခဲ့ၾက၏။ သူတို႕ဘယ္ဆီ ထြက္ခြါသြားၾကသည္ ကိုမူ က်ေနာ္မသိ။

ေမွာင္သြားသည့္အခါ ေလွတစင္း ကပ္လာသည္ကို လေရာင္မႈန္ျပျပေအာက္တြင္ ျမင္ရ၏။ ရန္သူမိတ္ေဆြခြဲျခားရန္ ခက္သျဖင့္ က်ေနာ့္မွာ ထိတ္လန္႕သြားရ၏။ ေလွေပၚက လူတေယာက္ဆင္းလာ၏။ ထိုသူက က်ေနာ္တေယာက္တည္း စိတ္မခ်သျဖင့္ အေနာ (နမ့္က်င္ေရႊ) က အေဖာ္အျဖစ္အိပ္ရန္ လႊတ္လိုက္သူျဖစ္ေၾကာင္း ကရင္သံ၀ဲ၀ဲႏွင့္ေျပာမွ က်ေနာ့္မွာ စိိတ္ေအးသြားရေလသည္။ အေနာကိုလည္း ေက်းဇူးတင္လို႕မဆံုးေတာ့။

လေရာင္မႈန္ျပျပေအာက္တြင္ က်ေနာ္ႏွင့္ကရင္ရဲေဘာ္ေလးတို႕ ထမင္းစားၾကသည္။ လက္နက္ႀကီးပစ္သံမ်ားမွာ ညဥ့္နက္မွပင္ ပိုၿပီး နီးကပ္လာေနသည္ဟု ထင္ရ၏။ ထိုအခါက်မွပင္ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” အတြက္ စိတ္ပူလာရျပန္သည္။ သူ၏အေျခအေနမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံဖက္ကမ္းသို႕ အလြယ္တကူလိုက္ပါလာႏုိင္သည့္အေျခအေနမ်ဳိး မဟုတ္သျဖင့္လည္း က်ေနာ့္မွာ ေၾကကြဲတုန္လႈပ္ေနမိ၏။

၆။

“ပေဟလူ” ရြာကို ေရာက္ရန္၊ က်ေနာ့္ေနာက္ဖက္က ေတာင္ေၾကာကို ေက်ာ္ရဦးမည္ဟု သိရ၏။ မနက္မိုးလင္းကတည္းက “ကြယ္သာထူး” ႏွင့္ “မိုးေက်ာ္” တို႕ကို က်ေနာ္ေမွ်ာ္ေနမိသည္။ မိုးလင္းသည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ ညက က်ေနာ္ႏွင့္အေဖာ္လာအိပ္ေပးသည့္ ကရင္ လူငယ္ေလးက၊ မာနယ္ပေလာဖက္ကမ္းသို႕ ေလွျဖင့္ ျပန္ကူးသြားခဲ့၏။ မနက္ (၁၀)နာရီအထိ “ကြယ္သာထူး” တို႕ ေရာက္မလာေသး။

လက္နက္ႀကီးပစ္သံမ်ားမွာ ေနထြက္ကာစက ေခတၱခဏရပ္သြားသလိုရိွရာက၊ ေနျမင့္လာေတာ့ အသံပိုစိပ္လာသည္ဟု ထင္ရ၏။ ေ၀းရာက နီးလာသည္ဟု ထင္လာရ၏။ မေန႕တုန္းက “ေနာ္တ” ၊ “ထြီးပါး၀ီးက်ဳိး” ၊ “ဆင္ျဖဴေတာင္” ဖက္ဆီကသာ ၾကားခဲ့ရသည့္ လက္နက္ႀကီးပစ္သံမ်ားမွာ ယခုအခါ ေသာင္ရင္းျမစ္အထက္ဖက္ဆီကပါ ၾကားလာရ၏။

က်ေနာ္က ညေနကတည္းက ၊ DVB ပစၥည္းမ်ားကို ျမစ္ဆိပ္ႏွင့္ မလွမ္းမကမ္း၊ မိုးမခပင္အုပ္မ်ားၾကား ဆြဲသြင္းထားခဲ့၏။ ျမစ္ထဲတြင္ စက္ေလွမ်ား၊ လက္ေလွမ်ား လူးလာေခါက္တုန္႕ အလွ်င္အျမန္ သြားေနၾက၏။ စက္ေလွမ်ားေပၚတြင္ ပစၥည္းအျပည့္၊ လူ႕အျပည့္။

ဒီကေန႕မနက္ၾကေတာ့ မိမိစိတ္ကပဲ ထင္လို႕လားေတာ့မသိ။ တခါတရံ လက္နက္ႀကီးပစ္သံမ်ားၾကားတြင္ လက္နက္ငယ္ပစ္ခတ္သံ မ်ားကိုပင္ ၾကားလာရသည္ဟု ထင္မိ၏။ ၿခဳံစပ္တြင္ တေယာက္တည္းထုိင္ေနရသည္မွာ လံုၿခံဳမႈမရိွဟု စိတ္ပူေနစဥ္၊ ကမ္းစပ္သို႕ ေလွတစင္း ဆိုက္လာခဲ့၏။ စက္ေလွေပၚက လူႏွစ္ေယာက္ခုန္ဆင္းလိုက္၏။

“ကိုၿငိမ္း ၊ စက္ေလွလာၿပီ၊ ဒီေတာင္ေၾကာကို ေက်ာ္ၿပီး ပစၥည္းေတြဘယ္လိုမွသယ္ႏိုင္မွာမဟုတ္ဖူး၊ စက္ေလွေပၚပစၥည္းေတြ ျပန္တင္ ၿပီး၊ ပေဟလူရြာကို ေအာက္ဖက္က ေခ်ာင္းထဲကတဆင့္သယ္မယ္”

သူတို႕ကို က်ေနာ္ အေထြအထူးေမးျမန္းမေနေတာ့ပဲ စက္ေလွေပၚပစၥည္းေတြ၀ိုင္းတင္၏။ မာနယ္ပေလာကို ျဖတ္ကာ “ပေဟလူ” ေခ်ာင္းထိပ္သို႕ ေရာက္လာၾက၏။ ေသာင္ရင္းျမစ္ထဲမွတဆင့္ “မာနယ္ပေလာ” ကို ေမာ့ၾကည့္ခဲ့ရသည္မွာ ရင္ထဲ၌ ေၾကကြဲေနမိ၏။ ေသာင္ရင္းျမစ္ထဲသို႕စီး၀င္ရာ “ပေဟလူ” ေခ်ာင္းထဲသို႕ ေကြ႕၀င္လာစဥ္ စက္ေလွမ်ား၊ လက္ေလွမ်ား ေခ်ာင္းလံုးျပည့္ လႈပ္ရွားေနသည္ကို ဘြားကနဲ ေတြ႕လိုက္ရ၏။ ကမ္းေပၚတြင္၊ ေလွမ်ားေပၚတြင္ လူေတြ၊ အထုပ္အပိုးကိုယ္စီႏွင့္ သြားလာလႈပ္ရွားေနၾက၏။ “ပေဟလူ” ရြာေျခ တြင္ စက္ေလွေပၚက ပစၥည္းမ်ားကိုခ်ေတာ့ ညေန (၄)နာရီခန္႕ရိွၿပီ။ ေသာင္စပ္ႏွင့္ေရစပ္တြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (လြတ္ေျမာက္ နယ္ေျမ) မွ ရဲေဘာ္မ်ား သံုးေယာက္တြဲ၊ ငါးေယာက္တတြဲ ၀ိုင္းစုထိုင္ေနၾကသည္ကိုေတြ႕ရ၏။ တခ်ဳိ႕က ေသာင္ျပင္ေပၚတြင္ပင္ တံုးလံုး ပက္လက္အိပ္ေနၾက၏။ ပစၥည္းမ်ားခ်ၿပီးေသာအခါ ညေနစာခ်က္စားရန္ ျပင္ဆင္ရျပန္ေလသည္။

ညၾကေတာ့ ေသာင္ျပင္ေပၚတြင္ပင္ ဖ်ာမ်ား၊ ပလပ္စတစ္မ်ားခင္းကာ အိပ္လိုက္ၾက၏။ ပစၥည္းမ်ား သယ္ပိုးေရႊ႕ေျပာင္းခဲ့ရသျဖင့္ က်ေနာ့္တကိုယ္လံုး ကိုက္ခဲနာက်င္လ်က္ရိွ၏။ သည္ေနရာေရာက္ေတာ့ မေရမတြက္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ျမင္ေနရသည့္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ား ကို ေတြ႕ရသျဖင့္ ပူပန္စိတ္ေလ်ာ့သြားရ၏။ သို႕ေသာ္ မာနယ္ပေလာဖက္ကမ္းဆီက၊ လက္နက္ႀကီးပစ္သံမ်ားမွာမူ ပိုမိုနီးကပ္လာေနေလ သည္။

၇။

“ေဖြးေပါလူ” ရြာ ကမ္းစပ္တြင္၊ ပစၥည္းမ်ား စုပံုထားရိွၿပီးသည့္အခါ ရြာထဲသို႕ ဦးစြာပထမ သြားႏွင့္ၿပီးမွ ေနရာထိုင္ခင္းစီစဥ္ရန္ ဆံုးျဖတ္၏။ ပစၥည္းမ်ားကို “ကြယ္သာထူး” တို႕ႏွင့္ ထားႏွင့္ကာ ကုန္းေပၚသို႕တက္လာခဲ့၏။ လမ္းတြင္ မ်က္ႏွာသိတခ်ဳိ႕ကို လူအုပ္ၾကားထဲ၌ ေတြ႕ခဲ့ရ၏။ လူတိုင္း အထုပ္အပိုးကိုယ္စီ။ တကိုယ္လံုး ဖံုအလိမ္းလိမ္းျဖင့္ … ။ စကားကိုပင္ သြက္လက္က်ယ္ေလာင္စြာ မေျပာႏိုင္၊ ႏႈတ္ မဆက္ႏိုင္ၾကေတာ့။ လူတိုင္း၏ မ်က္ႏွာမ်ားေပၚက ေသာကလက္ေရးမ်ားကို က်ေနာ္ ေကာင္းစြာဖက္႐ႈႏို္င္ခဲ့၏။ ပတ္၀န္းက်င္တခြင္လံုး၊ မိုး ေကာင္းကင္တခုလံုး အံု႕မိႈင္းျပာႏွမ္းေနသည္ေလာဟုပင္ ထင္မိ၏။

“ပေဟလူ” ရြာႏွင့္ မ်က္ေစါင္းထိုးတဖက္ကမ္း၊ “ေဖြးေပါလူ” ရြာမွာ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေစာဗိုလ္ျမ ေနထိုင္သည့္ရြာဟု သိရ၏။ “မာနယ္ပေလာ” ႏွင့္ လက္နက္ႀကီးတကမ္းစာတြင္ ရိွေသာ္လည္း ထိုင္းႏိုင္ငံဖက္ကမ္း၊ ထိုင္းႏိုင္ငံနယ္ေျမျဖစ္သျဖင့္ နအဖစစ္တပ္မ်ား၏ ရန္ကိုသိပ္ၿပီး မစိုးရိမ္ရ။ သို႕ေသာ္ ထိုင္းနယ္ျခားေစာင့္တပ္မ်ား၊ ညကတည္းက ေရာက္လာေနသည္ဟု ၾကားခဲ့ရသျဖင့္ စိတ္ပူေနမိေသး၏။ နယ္ေျမ အေနအထားမွာ လူသြားလမ္းမွအပ မည္သည့္ဆက္သြယ္ေရးလမ္းမွ် မရိွသည့္ေနရာျဖစ္သျဖင့္ ထိုင္း နယ္ျခားေစာင့္တပ္မ်ား အလံုးအရင္းႏွင့္ေေတာ့ ေရာက္မလာႏိုင္ေကာင္းရဲ႕ဟု စိတ္ကိုေဖာ့ၿပီး ေတြးထားရ၏။ အေျခအေနေပးပါက “ေဖြးေပါလူ” ရြာတြင္ တရက္ႏွစ္ရက္တန္သည္ နားကာ ၊ ေသာလဲထရြာ၊ မယ္စာရင္းရန္းၿမိဳ႕အထိ ေဖာက္ထြက္ႏိုင္ရန္ နည္းလမ္းရွာမည္ဟု ေတြးထား၏။

“ေဖြးေပါလူ” ရြာ ကမ္းပါးေပၚအတက္တြင္ အလြန္နီးကပ္ေသာတေနရာမွ၊ လက္နက္ႀကီးေပါက္ကြဲသံထြက္ေပၚလာသျဖင့္ လူေတြ အားလံုး ေနရာတြင္ပင္ ၀ပ္ကာေနရာယူလိုက္ၾက၏။ သို႕ေသာ္ မာနယ္ပေလာဖက္ကမ္းဆီက ေပါက္ကြဲျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ခ်က္ခ်င္းသိကာ ခရီးဆက္ၾကရ၏။ လူအုပ္ၾကားထဲတြင္ လမ္းေလွ်ာက္လာရင္း အသိမိတ္ေဆြမ်ားကို က်ေနာ္ရွာေနမိသည္။ ေတြ႕လွ်င္ သူတို႕ႏွင့္ ၫိွႏိႈင္းတို္င္ပင္ကာ ေနရာထိုင္ခင္းကိစၥ စီစဥ္မည္ဟုေတြး၏။ ထိုစဥ္မွာပင္ လူအုပ္ထဲ၌ အမ်ဳိးသမီးတဦးကို မေမွ်ာ္လင့္ပဲ က်ေနာ္ေတြ႕လိုက္ရေလ သည္။

ေခါင္းေပၚတြင္ လင္ဗန္းတခ်ပ္ကိုရြက္ထားသည့္ အမ်ဳိးသမီးတဦး။ လင္ဗန္းေပၚတြင္မူ ဟင္းသီးဟင္းရြက္လိုလို၊ အေၾကာ္လိုလို အရာ၀တၳဳမ်ားကို မ်က္ႏွာသုပ္ပု၀ါ အစုပ္တထည္ႏွင့္ အုပ္ထား၏။ လူအုပ္ကိုေက်ာ္ၿပီး ၾကည့္ရသျဖင့္၊အမ်ဳိးသမီး၏မ်က္ႏွာကို သဲကြဲစြာ က်ေနာ္ မျမင္ရ။ က်ေနာ့္ေရွ႕က လူတခ်ဳိ႕ကို အလ်င္အျမန္ေက်ာ္တက္ကာ၊ က်ေနာ္ေတြ႕လိုက္ရသည့္ အမ်ဳိးသမီးဆီလွမ္းလာခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ လူအုပ္ထဲတြင္ ထိုအမ်ဳိးသမီးကို က်ေနာ္ မေတြ႕ရေတာ့။ လူတခ်ဳိ႕မွာ အုပ္စုလိုက္ခြဲကာ ရြာထဲသို႕၀င္သြားေနၾက၏။ အခ်ိန္ ေတာ္ေတာ္ၾကာသည္အထိ ထိုအမ်ဳိးသမီးကို က်ေနာ္ရွာေနမိသည္။ သို႕ေသာ္ လံုး၀မေတြ႕လုိက္ရေတာ့။

“ေဒၚဂ်ဳံကေတာ့ ဆရာႏိုင္၀င္းေဆြနဲ႕ အတူတူမရိွေတာ့ဘူးဗ်၊ ဆရာကလည္း ေဒၚဂ်ဳံတို႕ေခၚရာ မလုိက္ေတာ့ဘူးတဲ့၊ ေဒၚဂ်ဳံတို႕ သားအမိလည္း ဆရာႏိုင္၀င္းေဆြကိုထားၿပီး ဒီဖက္ကမ္းကိုကူးလာၾကတာ၊ ေဒၚဂ်ဳံကေတာ့ အေၾကာ္ေရာင္းၿပီး စားစရိတ္၊ ခရီးစရိတ္ရွာေနရ တယ္လို႕ ေျပာတာပဲ ကိုၿငိမ္း၊ ဒါေပမယ့္ ပဒိုမန္းရွာကေတာ့ ဆရာ့ကို ရေအာင္ေခၚလာရမွာပဲလို႕ေတာ့ ေျပာတယ္လို႕ က်ေနာ္ၾကားခဲ့ရတယ္”

က်ေနာ္ … အသက္႐ႉမ၀ႏိုင္ေအာင္ ေၾကကြဲေနမိသည္။ ဆရာ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” တေယာက္ ရန္သူသိမ္းပိုက္ေတာ့မည့္ “မာနယ္ပေလာ” က၊ အိမ္ကေလးတလံုးထဲ၊ တေယာက္တည္း ရိွေနခဲ့ၿပီလား … ။ က်န္ေနရစ္ခဲ့ၿပီလား။ သူ႕ကို ဘယ္သူမွ ကယ္ထုတ္ မလာႏိုင္ၾကေတာ့ဘူးလား။

“ေဖြးေပါလူ” ရြာ ကမ္းပါး၊ လူသြားလမ္းေဘး၊ ဖုန္ထုႀကီးေအာက္တြင္ က်ေနာ္တေယာက္တည္း ထိုင္ေနစဥ္ “ပေဟလူ” ရြာကအထြက္၊ လမ္းတြင္ ရဲေေဘာ္ ကိုစိုး၀င္းညိဳေျပာခဲ့သည့္ ဆရာႏိုင္၀င္းေဆြမိသားစု၏ သတင္းကို က်ေနာ့္နားထဲ၌ ၾကားေနခဲ့ေလသည္။

၈။

၁၉၉၅-ခု … ေဖေဖာ္၀ါရီလ … ၆-ရက္၊ တနလၤာေန႕၊ ထုိင္းႏုိင္ငံနယ္စပ္၊ ေဖြးေပါလူရြာ။

သူ႕ကို ဘုရားစင္ေအာက္တြင္ တေယာက္တည္း တင္ပလႅင္ေခြထိုင္ကာ တရားအာ႐ံုျပဳေနသည္ကို က်ေနာ္ေတြ႕ရသည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ အေႏွာက္အယွက္မျပဳဘဲ ေနာက္ေဖးခန္းသို႕ က်ေနာ္၀င္လာခဲ့သည္။ မီးဖိုေခ်ာင္ထဲတြင္ ရဲေဘာ္ဆယ္ေယာက္ခန္႕ ထမင္းစားေန သည္ကို ေတြ႕ရ၏။ ဗိုလ္မႉးခ်စ္ေမာင္ (ရလလဖ အတြင္းေရးမႉး)ႏွင့္ ေတြ႕ရန္ အိမ္ေရွ႕ဖက္သို႕ ျပန္ထြက္ခဲ့သည္။ ဗိုလ္မႉးခ်စ္ေမာင္ႏွင့္ေတြ႕ကာ သူ၏ က်န္းမာေရးအေျခအေနကိုေမးသည္။ ဗိုလ္မႉးခ်စ္ေမာင္မွာ က်ေနာ့္ကို လက္ခံစကားေျပာဘို႕ပင္ အခ်ိန္မရရွာပါ။ သူ႕က်န္းမာေရး အေျခအေနမေကာင္းသည့္ အေၾကာင္းကိုသာ ေျပာျပႏိုင္၏။ သူ႕ကို ပဒိုမန္းရွာ၏အစီအစဥ္ျဖင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံဖက္ကမ္းအထိ ေခၚလာႏုိင္ခဲ့သည္ ကိုပင္ ကံေကာင္းသည္ဟု ဆိုရပါမည္။ ဗိုလ္မႉးခ်စ္ေမာင္တို႕အဖြဲ႕သည္လည္း သည္ကေန႕ ညေနမွာပင္ တပ္မဟာ (၆)နယ္ေျမသို႕ ဆုတ္ခြါ ေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရ၏။ သူ႕အတြက္ ဘယ္လိုအစီအစဥ္ရိွသလဲဟုေမးေတာ့ ဗိုလ္မႉးခ်စ္ေမာင္မွာ ေရရာတိက်စြာ ေျဖႏိုင္ျခင္းမရိွ။

ဧည့္ခန္းထဲသို႕၀င္ကာ သူ႕ေရွ႕တြင္ က်ေနာ္ထိုင္ခ်လိုက္သည္။ လက္ထဲတြင္ပါလာသည့္ ကင္မရာႏွင့္ သူ႕ကိုခ်ိန္လုိက္သည္။ ထိုအခါ ၾကမွပင္ သူသည္ ရုတ္တရက္ က်ေနာ့္ကို ခုန္အုပ္ေတာ့မလို ထရပ္လုိက္၏။ ေမွ်ာ္လင့္မထားသျဖင့္ က်ေနာ့္မွာ လက္ထဲက ကင္မရာကို အေယာင္ေယာင္အမွားမွားႏွင့္ ေဘးသို႕ခ်ထားလိုက္ရ၏။ သူသည္ ဘုရားစင္ေအာက္တြင္ ျပန္ထိုင္ကာ မ်က္လံုးစံုမွိတ္လ်က္ ၿငိမ္သက္သြားေလသည္။

ထိုေန႕ညက ဗိုလ္မႉးခ်စ္ေမာင္တိုိ႕အဖြဲ႕ လုံၿခံဳရာေနရာသို႕ ဆက္လက္ထြက္ခြါသြားၾကေၾကာင္း သိရ၏။ သူကမူ မည္သူႏွင့္မွ်စကား မေျပာ။ ထမင္းမစား။ ဘုရားစင္ေအာက္မွာပင္ တဦးတည္း တရားထိုင္ေနခဲ့ေလသည္။

၉။

၂၀၀၅-ခု …၊ ဧၿပီလ၊ ၁၈-ရက္၊ တနလၤာေန႕။

စာအုပ္စင္ေပၚက စာအုပ္(၈)အုပ္ကို ေရြးၿပီး စားပြဲေပၚတြင္ တင္ထားလိုက္သည္။ သူ၏ရင္ေသြးမ်ားျဖစ္သည့္ “မဟူရာေမတၱာ” ၊ “မသိန္းရွင္ဆီပို႕ေပးပါ” ၊ “ေႏြတည” ၊ “ည အသေခ်ၤ” ၊ “ျမစပယ္႐ံု” ၊ “အခ်စ္ည” ၊ “ဘ၀စာမ်က္ႏွာမ်ား” ႏွင့္ “ေရဆန္လမ္း” စာအုပ္မ်ားကို တအုပ္ခ်င္းကိုင္တြယ္ၾကည့္႐ႈရင္း “သူ႕” ကို သတိရေနသည္။ သူကြယ္လြန္ခဲ့သည္မွာ (၁၀)ႏွစ္ တင္းတင္းျပည့္ခဲ့ၿပီ။ သူ႕ကို ေလးစားခ်စ္ခင္သူ တစုက သူကြယ္လြန္ျခင္း (၂)ႏွစ္ေျမာက္ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ကဗ်ာစာအုပ္ထုတ္ေ၀ခဲ့၏။ “ေရဆန္လမ္းသို႕အျပန္” ဟု အမည္ေပးခဲ့၏။ ယင္း စာအုပ္တြင္ သူကြယ္လြန္သည့္ေန႕ကို အတိအက်ေဖာ္ျပသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ( ၂၄-၂-၁၉၉၅)

က်ေနာ့္အသိထဲတြင္မူ သူကြယ္လြန္သည့္ “လ” ႏွင့္ “ခုႏွစ္” ကိုသာ အတိအက်သိရိွႏိုင္ၿပီး ေန႕ရက္ကိုမူ မည္သူမွ်အတိအက် မသိရိွႏိုင္ဟု ယူဆေနမိသည္။ အမွန္တကယ္အားျဖင့္ “ေဖြးေပါလူ” ရြာတြင္ ေနာက္ဆံုးက်န္ရစ္ခဲ့သည့္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ား၊ စစ္႐ႈံးရဲေဘာ္ မ်ားထဲ၌ သူ႕ကို ႏိုင္ငံေက်ာ္စာေရးဆရာ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” ဟု သိသူ တေယာက္မွ်မရိွ။ ထိုင္းႏိုင္ငံနယ္စပ္ ေတာအုပ္မ်ား၏အလယ္တြင္ စိတ္ေ၀ဒနာခံစားေနရသူ “သူ႕” ကို နားလည္ခြင့္လႊတ္ကာ ကူညီေဖးမေပးႏုိင္မည့္သူ တဦးမွ်မရိွႏိုင္။ နအဖတပ္မ်ား၏ လက္နက္ႀကီး တကမ္းစာအကြာ ထိုင္းနယ္ျခားေစာင့္တပ္မ်ား ေျခခ်င္းလိမ္ရိွေနၿပီး ေတာ္လွန္ေရးရဲေဘာ္မ်ား ၀ါးအစည္းေျပသလို လက္နက္မဲ့ ဥဒဟို ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနၾကရသည့္ ေခတ္ပ်က္ကာလတခုတြင္ သူ႕ကို လူဆိုးလူေကာင္း ခြဲျခားဆက္ဆံရန္မွာလည္း သူ႕က်န္းမာေရး အေျခအေနက အကူအညီမရႏိုင္ေတာ့။

က်ေနာ့္အေတြးထဲတြင္ ၁၉၁၇-ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာေတာ္လွန္ေရးအၿပီး၊ အာဏာရွင္စက္ကြင္းမိလ်က္ ဆိုက္ေဗးရီယားမဲဇာေတာ တြင္ မထင္မရွားေသဆံုးသြားရသည့္ ရဟူဒီကဗ်ာဆရာ “အိုစစ္မင္ဒယ္လ္စတန္း” ကို ေတြးေနမိသည္။ ကဗ်ာဆရာ “အိုစစ္မင္ဒယ္လ္စတန္း” မည္သည့္ေန႕က မည္သည့္ေနရာတြင္ မည္သည့္အတြက္ ေသဆံုးခဲ့ရသည္ကို ယခုအထိ မည္သူမွ်အတိအက် ေျပာမျပႏိုင္ခဲ့။

“ႏိုင္၀င္းေဆြ” သည္ေကာ … ။

မုန္တို္င္းတခုေအာက္တြင္ ေၾကြရြက္တခ်ဳိ႕လြင့္ပါ ေပ်ာက္ကြယ္ရသည္မွာ ဘာမွ်ေတာ့မဆန္း။ သို႕ေသာ္ ဤသစ္ရြက္တရြက္ ေၾကြလြင့္သြားရပံုမွာ တကယ့္ကို ဂႏၱ၀င္ေျမာက္ ေရာမႏိၱက ဆန္လြန္းလွေခ်၏။

(ဒီ၀တၳဳေလးကေတာ့ ဆရာႏိုင္၀င္းေဆြႏွင့္က်ေနာ္ ေနာက္ဆံုး ေတြ႕ဆံုခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ကို မွတ္တမ္းတင္တဲ့ သေဘာပါပဲ။ ဆရာႏိုင္၀င္းေဆြ အေပၚမွာ စိတ္၀င္စားၾကသူေတြ သူ႕၀တၳဳေတြကို ႏွစ္သက္ၾကသူေတြအတြက္ ဒီ၀တၳဳတိုေလးက တစံုတရာ မွတ္တမ္းမွတ္ရာ တခုအျဖစ္ ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္လိမ့္မယ္လို႕ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။)

February 19, 2008

လြမ္းလိုက္ရတာ “ႏိုင္၀င္းေဆြ”ရာ .....


(က)
႐ုရွားစာေရးဆရာ “အီလ်ာ အာရင္ဘတ္” ဟာ “သူ႕ဘ၀မွာ အနည္းဆံုး (၃)ႀကိမ္ေလာက္အထိ ေသမိန္႕က်ခံထိုက္ တဲ့လူ” လို႕ ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကဖူးပါတယ္။ “အာရင္ဘတ္” ရဲ႕ ဘ၀ဇာတ္လမ္းအေျပာင္းအလဲေတြကလည္း မ်ားမွမ်ား။ စာေရးဆရာ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” လည္း အာရင္ဘတ္လိုပုဂၢိဳလ္မ်ဳိးပဲလား။
“ႏိုင္၀င္းေဆြ” ရဲ႕ ပုံႏွိပ္မေဖာ္ျပရေသးတဲ့ ၀တၳဳတိုအသစ္တခ်ဳိ႕ကို က်ေနာ္ဖတ္ရဖူးတယ္။ ၁၉၉၂-ခုႏွစ္ထဲမွာ “ေတာေမွာ္႐ံု တကၠသိုလ္” ကို က်ေနာ္ေရာက္လာေတာ့ “ႏုိင္၀င္းေဆြ” နဲ႕ က်ေနာ္ျပန္ေတြ႕ရတယ္။ ၁၉၉၇-ခုႏွစ္ေလာက္ကတည္းက သူနဲ႕ က်ေနာ္ လူခ်င္းမေတြ႕ခဲ့ရတာ။ ႏွစ္ေပါင္း (၁၅)ႏွစ္ ၾကာၿပီးမွ ျပန္ေတြ႕ၾကေတာ့ လက္ရိွအေနအထားမွာ ဘ၀ခ်င္းလည္းတူ၊ စာေပ သမားခ်င္းလည္းတူေတာ့ ဟို ... “မိုးႀကိဳမုန္တိုင္း” စာအုပ္ထြက္ကာစတုန္းက သူနဲ႕က်ေနာ္ စိတ္၀မ္းကြဲခဲ့ၾကတာေတြက အလိုလို ေမွးမွိန္ကုန္ၾကရေတာ့တာေပါ့။
သူနဲ႕က်ေနာ္ ျပန္ေတြ႕ၾကေတာ့ သူက “သစၥာ” မဂၢဇင္းကို ဦးစီးၿပီး ထုတ္ေ၀ေနတဲ့အခ်ိန္။ သူ႕မွာ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ အသစ္ေတြ ၀ိုင္း၀ိုင္းလည္ေနတဲ့အခ်ိန္။ တေန႕ သူေခတၱ သကၤန္းစီးရဟန္းေဘာင္၀င္ေနတဲ့အခိုက္၊ ရဟန္းပ်ဳိသမဂၢကုန္းေတာ္ ေပၚကအဆင္း၊ မယ္တုကၡီစမ္းေခ်ာင္းေဘးမွာ က်ေနာ့္ကဗ်ာအပိုင္းအစ စာရြက္ကေလးကိုေတြ႕သတဲ့။ ေနာက္တေန႕မွာ က်ေနာ့္ကဗ်ာတပိုင္းတစ စာရြက္ကေလးကိုျပၿပီး သူ႕ရဲ႕ “သစၥာ” မဂၢဇင္းမွာ ကဗ်ာစာတည္း၀င္လုပ္ေပးဖို႕ ေျပာလာေတာ့တာပဲ။ ဒီတုန္းက က်ေနာ္က “ေတာေမွာ္႐ံု တကၠသိုလ္” ကို ေရာက္ကာစ။ ၿပီးေတာ့ သူလို အင္မတန္ထက္ျမက္ေက်ာ္ၾကားလွတဲ့ စာေရးဆရာတေယာက္ကိုမွီၿပီး ကိုယ္ေနရာရဖို႕၊ ကိုယ္နာမည္ႀကီးဖို႕လုပ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ ေ၀ဖန္သံကိုလည္း မခံႏိုင္လို႕ သူ႕ကမ္းလွမ္းခ်က္ကို က်ေနာ္ပယ္ခဲ့ပါတယ္။
“ေတာေမွာ္႐ံု တကၠသိုလ္” ကို ေရာက္ကာစ “သစၥာ” မဂၢဇင္းမွာပါတဲ့ သူ႕ေဆာင္းပါးေတြ၊ သူ႕ရဲ႕ ၀တၳဳတို (၆)ပုဒ္။ ဒါေတြက က်ေနာ့္အတြက္ အသစ္ေတြျဖစ္ေနေတာ့ အငမ္းမရ ဖတ္ခဲ့ရတာေပါ့။ သူ႕၀တၳဳတိုေလးေတြက သူ႕ရဲ႕ “ပန္ဆန္း”မွာ ေနခဲ့ထုိုင္ခဲ့ရတဲ့ ဘ၀ေတြကို အေျခခံထားတာျဖစ္ေတာ့၊ သူ႕သမိုင္း သူ႕ျဖတ္သန္းမႈေတြကို အဲဒီ၀တၳဳေတြထဲကပဲ က်ေနာ္က ႏိႈက္ယူခဲ့ရတာပဲ။ သူ႕ရဲ႕ “စပယ္ေတာစံအိမ္” အေၾကာင္း၊ အဲဒီ၀တၳဳတိုေတြထဲကပဲ က်ေနာ္ ထိေတြ႕ခဲ့ရတာပဲ။ ၀မ္းနည္းဖို႕ေကာင္းတာက သူ႕ရဲ႕ အဲဒီ လက္ေရးစာမူ ၀တၳဳတို(၆)ပုဒ္ကို က်ေနာ္က ပထမအႀကမ္းဖ်င္းဖတ္တယ္၊ ၿပီးေတာ့မွ အခ်ိန္ယူၿပီး ေသေသခ်ာခ်ာဖတ္မယ္ဆိုၿပီး (သူကလည္း ခဏ ခဏ ျပန္ျပန္ေတာင္းေနလို႕) အဲဒီစာမူေတြ သူ႕ကိုျပန္အပ္လိုက္တာ၊ သူက မေမွ်ာ္လင့္ပဲ က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲ့၊ “ေတာေမွာ္႐ံု တကၠသိုလ္” ကလည္း က်ဆံုးလိုက္ေတာ့ ေနာက္ထပ္တခါထပ္ဖတ္ဖို႕ရည္ရြယ္ထားတဲ့ က်ေနာ့္စိတ္ကူး ပ်က္ခဲ့ရ တာေပါ့။ ပုိဆိုးတာက သူ႕ရဲ႕ အဲဒီပံုမႏွိပ္ရေသးတဲ့ ၀တၳဳတိုစာမူ (၆)ခုဟာ၊ ကဗ်ာဆရာမ “မိဆူးပြင့္” ဆီမွာလိုလို၊ ကဗ်ာဆရာ “တုိ္က္ေအာင္” ဆီမွာလိုလို၊ သူ႕ဇနီး “ေဒၚဂ်ဳံ” ဆီမွာလိုလိုနဲ႕ အခုထက္ထိ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ရပါတယ္။ ဒီလို သူ႕စာမူေတြ ေပ်ာက္ဆံုးကုန္ေတာ့မွ သူ႕တန္ဘိုးကို က်ေနာ္ပိုၿပီး နားလည္မိတယ္။ အဲဒီ ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ ၀တၳဳတိုစာမူ (၆)ခုဟာ၊ သူ႕ရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ၾကားလွတဲ့ “ဘ၀စာမ်က္ႏွာမ်ား” ၀တၳဳတိုေတြထက္ပိုၿပီး ရသေျမာက္တဲ့ စာမူေတြပါ။ ျမန္မာ စာေပနယ္ပယ္မွာ ဘယ္ေတာ့မွဖယ္လို႕မရတဲ့ အဖိုးတန္ ရသစာမူေတြအျဖစ္ အခိုင္အမာေျပာရဲတဲ့စာမူေတြ။ အခုေတာ့ .. ။
စာေရးဆရာ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” နဲ႕ က်ေနာ္၊ ၿခံစည္း႐ိုးသာျခားတဲ့ ၿခံတခုစီမွာ (၂)ႏွစ္ေက်ာ္ ေနခဲ့ရတယ္။ ၁၉၉၂-၁၉၉၄၊ မာနယ္ပေလာ ... ။ ဒါေပမယ့္ သူနဲ႕က်ေနာ္ အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ၾကာေအာင္ထိုင္ၿပီး စကားေျပာခဲ့ရတာေတာ့ နည္းပါတယ္။ သူ႕မွာ တျခားဧည့္သည္ေတြမ်ားတာရယ္၊ ရဟန္းေဘာင္၀င္ၿပီး တရားအားထုတ္တာရယ္၊ က်န္းမာေရးမေကာင္းတာေၾကာင့္ သူနဲ႕က်ေနာ္ ၾကမ္းတေျပးထဲထိုင္ၿပီး စကားေျပာရတဲ့အခ်ိန္ နည္းပါးခဲ့ရတာပါ။ ဒီေတာ့ကာ သူဘာေတြစိတ္၀င္စားေနတယ္၊ သူဘာေတြ ေတြးေန တယ္၊ သူဘာေတြ ေရးေနတယ္ဆိုတာ တျခားသူေတြ သိထားသေလာက္ပဲ က်ေနာ္သိခဲ့ရတာပါ။ သူ႕ရဲ႕ ေပ်ာက္ဆံုးေနစဲျဖစ္တဲ့ “သံုးဖက္ျမင္စစ္တမ္း”နဲ႕ သူ႕၀တၳဳတို (၆)ပုဒ္ ...။ ဘယ္သူ႕ဆီမွာ လက္၀ယ္ သိမ္းဆီးထားႏုိင္ခဲ့သလဲ။ ဒါေတြဟာ သူ႕အတြက္လည္း အေရးႀကီးသလို တိုင္းျပည္အတြက္၊ စာေပနယ္ပယ္အတြက္ အင္မတန္ အေရးႀကီးတဲ့ တန္ဘိုးႀကီးပစၥည္းေတြပါ။
ပထမ ... ဆရာ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” ရဲ႕ဇနီး “ေဒၚဂ်ဳံ” ... ။ “ေဒၚဂ်ဳံ” ဆီမွာမ်ား သူ႕စာေတြ လက္ေရးစာမူေတြ လက္၀ယ္ရိွေနခဲ့ သလား။ “မာနယ္ပေလာ” ကို န၀တစစ္တပ္နဲ႕ ဒီေကဘီေအတပ္ေတြသိမ္းေတာ့ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” နဲ႕ “ေဒၚဂ်ဳံ” ဟာ၊ မုန္တိုင္းထဲက ေက်းေမာင္ႏွံလို တကြဲတျပားစီျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” ကို က်ေနာ္ ေနာက္ဆံုးျမင္ေတြ႕ခဲ့ရတဲ့ေနရာဟာ ရက္ပိုင္းအတြင္း လူသူကင္းမဲ့သြားေတာ့မယ့္ “ပေဟလူ” ရြာကေလးမွာပါ။ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြ ေထာင္ေသာင္းခ်ီၿပီး ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္းပိုင္း ေဒသ အသီးသီးကို ဆက္လက္ထြက္မေျပးႏိုင္ခင္၊ ေခတၱစုေ၀းခဲ့ၾကတဲ့ ရြာကေလးပါ။ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” ကို၊ အိမ္တအိမ္ရဲ႕အိမ္ေရွ႕ခန္း၊ ဘုရားခန္းေရွ႕မွာ တရားထိုင္ေနတာကို က်ေနာ္ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီအိမ္ထဲမွာ လူေတြ၀င္လိုက္ထြက္လိုက္၊ လမ္းေပၚမွာလူေတြ အားလံုး ကိုယ့္အပူနဲ႕ကိုယ္။ ဒါဟာ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” ကို က်ေနာ္ေနာက္ဆံုး သက္ရိွထင္ရွားေတြ႕ခဲ့ ႏႈတ္ဆက္ခဲ့ရတဲ့ ျမင္ကြင္းပါ။
ဒိေနာက္ပိုင္း “ႏိုင္၀င္းေဆြ” ေသဆံုးသြားၿပီလို႕ အခိုင္အမာယူဆရမယ့္သတင္း၊ “ေဒၚဂ်ဳံ” က တဦးတည္းေသာ သားကေလး “ေမာင္ဆန္း” ကို လက္ကဆြဲၿပီး “၀” ေဒသကို ျပန္သြားၿပီဆိုတဲ့သတင္း။ ႏိုင္၀င္းေဆြရဲ႕ စာမူေတြဟာ “ေဒၚဂ်ဳံ” ဆီမွာ လိုလ၊ို ကဗ်ာဆရာ “တုိ္က္ေအာင္” ဆီမွာလိုလိုသတင္းကို က်ေနာ္ရခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႕ ကိုယ္ကလည္း ဘ၀ရပ္တည္ေရး တည္ၿငိမ္ ဖို႕ ႀကိဳးစားရင္းက “ႏိုင္၀င္းေဆြ” ရဲ႕ ရတနာသိုက္စာမူေတြကို စံုစမ္းေနရင္းမွာပဲ ကဗ်ာဆရာ “တို္က္ေအာင္” က၊ က်ေနာ္ လက္လွမ္းမမွီတဲ့ေနရာတေနရာမွာ ေသဆံုးခဲ့ရတယ္။ ဒါနဲ႕ပဲ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္တခုတည္းသာရိွတဲ့ “ေဒၚဂ်ဳံ” နဲ႕ ဆက္သြယ္ႏိုင္ဖို႕ ႀကိဳးစားတုန္း “ေဒၚဂ်ဳံ” ကလည္း ေသဆံုးရျပန္တယ္ (၂၀၀၅-ခု)။ ႀကံရာမရတဲ့အဆံုး ကဗ်ာဆရာမ “မိဆူးပြင့္” ၊ ကဗ်ာဆရာ “ေမာင္လြမ္းဏီ” တို႕ဆီ စံုစမ္း ျပန္ေတာ့ သူတို႕ဆီမွာလည္း သူ႕စာမူေတြမရွိ။ အခုေတာ့ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” ရဲ႕ စာမူေတြ အမွန္တကယ္ ေပ်ာက္ဆံုးကုန္ၾကရၿပီလို႕ပဲ ယူဆရပါေတာ့မယ္။

(ခ)
“ႏိုင္၀င္းေဆြ” ရဲ႕ ၀တၳဳေတြဟာ က်ေနာ့္အဖို႕ေတာ့ တကယ့္ကို ယစ္မူးစရာေတြခ်ည္းပါပဲ။ ဒီကေန႕အထိလည္း လူငယ္ လူႀကီး ဘယ္သူ႕ကိုမဆို သူ႕၀တၳဳေတြေပးဖတ္ရ၊ ၫႊန္းရနဲ႕ ဘယ္ေတာ့မွ ေလးနက္မႈေလ်ာ့မွာမဟုတ္ပါဘူး။ သူ႕ဘ၀ကို က်ေနာ္ သိပ္ၿပီး မသိပါဘူး။ သူဘယ္မွာေမြး၊ သူ႕မိဘေတြက ဘယ္သူ၊ သူဘယ္မွာႀကီးျပင္းၿပီး ဘယ္လိုျဖတ္သန္းခဲ့ရတယ္ဆိုတာကိုလည္း သူတကာသိသေလာက္ပဲ က်ေနာ္သိခဲ့ရတာပါ။ ဒါေပမယ့္ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” နဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ “အလြမ္းပံုျပင္” ေတြကေတာ့ တထမ္းႀကီးရိွပါတယ္။ တခါတုန္းကမ်ား... ေဇယ်၀တီၿမိဳ႕ေလးရဲ႕၊ ဘူတာ႐ံုစႀကၤန္လမ္းေပၚမွာ အမ်ဳိးသမီးတေယာက္ကို လက္ၫိႈးထိုးၿပီး “အဲဒါ ႏိုင္၀င္းေဆြရဲ႕ ကြဲသြားတဲ့မိန္းမေပါ့” ဆိုတဲ့ မိ္တ္ေဆြတေယာက္ရဲ႕စကားက က်ေနာ့္နားထဲမွာ မထြက္ေတာ့ပါဘူး။ စႀကၤန္လမ္းေပၚမွာ ေတြေတြေလးရပ္ေနတဲ့ အဲဒီအမ်ဳိးသမီးေလးရဲ႕လက္ရိွဘ၀ကို တစိပ္တပိုင္းသိထားတဲ့ က်ေနာ့္မွာ သက္ျပင္းေတြ ခ်ၿပီးရင္းခ်ခဲ့မိပါတယ္။ အဲဒီ မိန္းကေလးဟာ သူ႕ရဲ႕ “ေႏြတည” ၀တၳဳထဲက “ခင္ေ၀” ဆိုတဲ့ ေကာင္မေလးမ်ား ျဖစ္ေနမလား။ ၿပီးေတာ့ ေတာင္ဥကၠလာပ ႏွင္းဆီၿခံေလးထဲ မ်က္ႏွာတၿပံဳးၿပံဳးနဲ႕ လမ္းေလွ်ာက္လာေနတဲ့ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” ။ “ပန္ဆန္း” ကို ခ်ီတက္ သြားတဲ့ “ႏိုင္၀င္ေဆြ” ။ “ပန္ဆန္း” မွာလည္း ႏိုင္ငံေရးအယူအဆေပၚမူတည္ၿပီး ေသဒဏ္က်ခံခဲ့ရတယ္ဆိုတဲ့ မေရရာတဲ့သတင္း။ ဒိေနာက္ပိုင္း “မာနယ္ပေလာ” ေမွာ္႐ံုေတာကို ဆက္လက္ခ်ီၤတက္ခန္း။ ငယ္စဥ္တုန္းက ဇာတ္ဆရာျဖစ္ခ်င္လြန္းတဲ့ သူ႕ဘ၀ရဲ႕ အခန္းေတြကလည္း တကယ့္ကို ဇာတ္ဆန္လွပါတယ္။ မာနယ္ပေလာ ေရာက္လို႕ က်ေနာ္နဲ႕ေတြ႕ေတာ့ စာေပကလပ္ ဒု-ဥကၠဌ။ တဲကေလးတလံုးေဘး၊ မယ္တုကၡီစမ္းေခ်ာင္းေဘး၊ ျငဳပ္၊ ဗူး၊ ခရမ္းစိုက္ခင္းထဲက ေပါက္တူးကုိင္ၿပီးရပ္ေနတဲ့ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” ... ။
သူနဲ႕ မခြဲခြါခင္က၊ သူနဲ႕က်ေနာ္ စကားေကာင္းေကာင္းေျပာလို႕ရေသးတဲ့၊ က်န္းမာေရးေကာင္းစဥ္က၊ သူ႕ကို ..၀တၳဳေတြ ကိုပဲ ေစါက္ခ်ၿပီးေရးဖို႕ အႀကိမ္ႀကိမ္တိုက္တြန္းခဲ့မိတယ္။ သူ႕ကို က်ေနာ္က စာေရးဆရာတေယာက္ပဲ ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ သူ႕ဆီက “ေရႊဥ” ေတြကိုပဲ က်ေနာ္ေတာင့္တခဲ့တယ္။ သူကလည္း “မဟူရာေမတၱာ” လို၊ လံုးခ်င္း၀တၳဳရွည္ႀကီးတပုဒ္ေရးမယ္ဆိုၿပီး ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာပဲ။ ပန္ဆန္းအေတြ႕အႀကံဳအေပၚ အေျခခံမယ္လို႕ ေျပာထားတာပဲ။ “မဟူရာေမတၱာ” မေရးခင္က၊ စိတ္တည္ၿငိမ္မႈ တည္ေဆာက္ယူခဲ့သလို အခုလည္း စိတ္တည္ၿငိမ္မႈတည္ေဆာက္ရဦးမယ္ဆိုၿပီး ရဟန္းေဘာင္၀င္လိုက္တာပဲ။ ဒါေပမယ့္ က်န္းမာ ေရးခ်ဳိ႕တဲ့လာလိုက္တာ စစ္ပူတဲ့ အခ်ိန္အထိ။ သူနဲ႕က်ေနာ္ ခြဲခြါလိုက္ရတဲ့ အခ်ိန္ အထိ။ လူ႕ဘ၀ကို စြန္႕ခြါသြားရတဲ့ အခ်ိန္အထိ။
က်ေနာ္ သူ႕လို အင္မတန္လက္ရာေျမာက္တဲ့ ၀တၳဳေတြမေရးတတ္ပါဘူး။ ေရးႏို္င္စြမ္းလည္း မရိွသလို၊ ေရးဖို႕အေျခအေန လည္း မရိွတဲ့ဘ၀ပါ။ ဒါေပမယ့္ သူ႕ကို က်ေနာ္ တခ်ိန္လံုး ႐ူးသြပ္ေနမိေတာ့ သူနဲ႕ပတ္သက္တဲ့ အလြမ္းစာေလးေတြ မၾကာခဏ ေရးခဲ့တယ္။ အလြမ္းေျပလိုေျပျငားေပါ့။ အခုေတာ့ အလြမ္းမေျပတဲ့အျပင္ အလြမ္းပင္ေတြပဲ ထပ္ထပ္ၿပီး ေပါက္ေနေတာ့တာပဲ “ႏိုင္၀င္းေဆြ”ေရ ... ။


( ၁၉၉၅ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလရဲ႕ ေန႕ရက္မ်ားအတြင္း ေသဆံုးသြားခဲ့ၿပီလို႕ ယူဆရတဲ့ စာေရးဆရာ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” (၁၃)ႏွစ္ေျမာက္ အမွတ္တရ )

February 16, 2008



မန္းရွာေရ ...

မန္းရွာေရ
ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚက
တို႕ဘ၀ေတြယူခဲ့ ...

မန္းရွာေရ
ပဲခူး႐ိုးမက
အခ်စ္ညေတြယူခဲ့ ...

မန္းရွာေရ
ေဒါနေတာင္တန္းက
ေတာပန္းေတြယူခဲ့ ...

မန္းရွာေရ
နင့္ေသနတ္ကို
နင္ကိုင္လာခဲ့ ...

မန္းရွာေရ
ေသြးစြန္္းေနတဲ့
သင္တိုင္းေတြ၀တ္ခဲ့ ...

မန္းရွာေရ
အမ်ဳိးသားေရး
လြတ္ေျမာက္ေရးေတြေက်ာပိုးခဲ့ ...

မန္းရွာေရ
နင့္ရဲေဘာ္ - နင့္သားသမီး
စူးနစ္ယံုၾကည္ထားရစ္ခဲ့ ...

အဆိပ္လူးထား
က်ည္ဖူးတစံု ရင္အံုနဲ႕လဲ
မေၾကကြဲနဲ႕ နမ့္က်င္ေရႊ
နင္မွာတာေတြ
ကမၻာေျမေပၚက်န္ခဲ့ၿပီ ... ။
(ဆရာမန္းရွာ ႏွင့္ အမနမ့္က်င္ေရႊသို႕)

ေမာင္လြမ္းဏီ
၁၅.၂.၂၀၀၈



၀င္းပခဲ့သည္ အို ႏွင္းဆီ

လူတေယာက္
ႏွင္းဆီရနံ႕လိႈင္တဲ့ ေခတ္တခုကို ပခံုးနဲ႕ထမ္း
လမ္းေလွ်ာက္သြားခဲ့လို႕
ဒီႏွစ္ေႏြဦး
ႏွင္းဆီနံ႕ေတြ လႈိင္လြန္းေပါ့။

ငါ ယံုၾကည္တယ္
ႏွင္းဆီနံံ႕လိႈင္လြန္းတဲ့ ဒီေႏြဦးေၾကာင့္
ေခတ္ႀကီးတခုလံုး
ႏွင္းဆီရနံ႕ေတြလိႈင္လိမ့္မယ္။

ယူၾက
ႏွင္းဆီရနံ႕ေတြ ယူၾက
ႏွင္းဆီရနံ႕ေပလူးတဲ့ ေႏြဦးကိုယူၾက၊
ဆြတ္ခူးၾက
ႏွင္းဆီရနံ႕ စိုလူးတဲ့ ေႏြဦးကို ဆြတ္ခူးၾက
ေရးျခစ္ၾက
ႏွင္းဆီရနံ႕ လိမ္းက်ံတဲ့
ေခတ္တခုရဲ႕ နံရံကို ေရးျခစ္ၾက၊
သိမ္းပိုက္ၾက
ႏွင္းဆီရနံ႕ထုံမႊန္းတဲ့ ေခတ္ေတြ
တေခတ္ၿပီးတေခတ္ သိမ္းပိုက္ၾက။

“ေရဆန္” လမ္းေပၚမွာ
ပန္းေတြ
ေ၀လြန္း ေၾကြလြန္းခဲ့ၿပီ
၀င္းပရဲနီ အို ႏွင္းဆီေရ ... ။ ။

ၿငိမ္းေ၀
၁၅.၂.၂၀၀၈




ၾကယ္ေၾကြေရဆန္

ျမရာပင္ထက္မွာ
ၾကယ္ေတြေၾကြသက္ခဲ့ၾကတယ္။
ဆိတ္ဖလူးရနံ႕ေအာက္မွာ
ၾကယ္ေတြေၾကြသက္ခဲ့ၾကတယ္။
ပင္လယ္လိႈင္းသံနဲ႕
နားၾကည္းေတာက္ေခါက္သံေတြၾကားမွာ
ၾကယ္ေတြေၾကြသက္ခဲ့ၾကတယ္။
အဓိပတိလမ္းေပၚက
စိန္ပန္းပြင့္ေတြထဲမွာ
ေရႊတိဂံုဘုရားေျခရင္းက
ကတၱရာခင္းထားတဲ့
ႏွလံုးသားေတြထက္မွာ
ၾကယ္ေတြေၾကြသက္ခဲ့ၾကတယ္။
ဖထီးေရ ...
ဒီတခါေၾကြတဲ့ၾကယ္ကေတာ့
ေသာင္ရင္းျမစ္ေပၚမွာပဲေလ။
နာက်င္ခံျပင္းတဲ့ ေဒါသနဲ႕
ေဒါနေတာင္တန္းႀကီး
လိႈက္ခုန္ငိုညည္း
မ်က္ရည္ေတြ မီၤးလွ်ံရဲရဲခံုးထ
ယူႀကံဳးမရတဲ့ ညေနခင္းဟာ
ေသာင္ရင္းျမစ္ကမ္းပါးမွာ ျဖစ္ခဲ့ၿပီ၊
က်ေနာ္တို႕ ျငင္းပယ္လို႕ မရ
လက္မခံခ်င္လို႕လည္း မရတဲ့ညေန
တေတာလံုးကြဲေၾက
တပင္ခ်င္း ေၾကကြဲ
အႏုပဋိေလာမတရားႀကီးလည္း
ငိုႀကီးခ်က္မနဲ႕
ဖထီးရဲ႕ နာမည္ကို
အခါခါေရရြတ္ေနေတာ့တယ္။
ေဟာဟိုက
အမိေျမေကာင္းကင္ယံမွာ
ေတာ္လွန္ေရးရဲ႕ နာမည္ေတြ
ကဗၺည္း ထုိးထားတယ္။
ဖထီးရဲ႕
ျမင့္ျမတ္တဲ့ နာမေတာ္လည္း အပါအ၀င္ေပါ့။
အမိေျမဟာ
ဂုဏ္ျပဳအပ္တဲ့ အိမ္သားတဦးကို
ဆီးႀကိဳဖို႕
ဆို႕နင့္ေၾကကြဲေနပါၿပီ။
ဖထီးေရ ...
ရွစ္ဆယ့္ရွစ္ေတြကို ယံုၾကည္လို႕
စိတ္ခ်လက္ခ်ထားသြားခဲ့တာလား။
ဖထီးေရ ...
ေရႊ၀ါေရာင္ေတြကို ေတာ္လွန္ေရးသတိရိွဖို႕
အသက္နဲ႕လဲၿပီး တပ္လွန္ခဲ့တာလား။
ဖထီးေရ ...
စစ္မွန္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုကို ေမွ်ာ္လင့္လို႕
အနာဂတ္ကို ပခံုးေျပာင္းေပးခဲ့တာလား။
ကမၻာမေၾကဘူး ဖထီးေရ ...
ကမၻာမေၾကဘူး။
အမိေျမဟာ
ပထမလြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲမွာလည္း
သမိုင္းရဲ႕အခ်ဳိးအေကြ႕ႀကံဳတဲ့အခါ
ျပည္သူ႕ သူရဲေကာင္းတေယာက္ကို
လက္လႊတ္ဆံုး႐ႈံးခဲ့ရတယ္။
အခုတခါ
ဒုတိယလြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲ
သမိုင္းခ်ဳိးေကြ႕
ေအာင္ပြဲနီးလာတဲ့အခ်ိန္
ဖထီးကို
က်ေနာ္တို႕ ဆံုး႐ံႈးလိုက္ရျပန္ၿပီ။
မေျဖႏိုင္ဘူး ဖထီးေရ ...
က်ေနာ္တို႕ မေျဖႏိုင္ဘူး။
က်ေနာ္ ကဗ်ာဆရာပါ
ဖထီးနဲ႕က်ေနာ္
ပထမဆံုး ဆံုေတြ႕ရတဲ့ည
ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ရဲ႕
႐ိုးမတိုက္ပြဲ ၀တၳဳကို
က်ေနာ္ သတိရေနခဲ့တယ္။
၀တၳဳထဲ
ပဲခူး႐ိုးမ ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရး
ကရင္ေျပာက္က်ားေခါင္းေဆာင္ႀကီး
တာေကာဒီ နဲ႕
ၿမိဳ႕ကလာတဲ့ ဗမာလူငယ္ ႏိုင္ငံေရးသမား
ထြန္းႏိုင္
အတူလက္တြဲ တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ပံုေတြ
ရင္တခုန္ခုန္နဲ႕
ယံုၾကည္ခဲ့ပံုေတြ။
ဖထီးေရ ...
ဖထီးက တာေကာဒီ ဆိုရင္
က်ေနာ္က ထြန္းႏိုင္ေပါ့
က်ေနာ္စိတ္ကူးယဥ္ခဲ့ပံုေတြ။
ဖထီးေရ ..
က်ေနာ္တို႕အျဖစ္က
၀တၳဳမဟုတ္ပါဘူး။
၀တၳဳထက္ေတာင္ ပိုၿပီး
၀တၳဳဆန္ေနေသးတဲ့အျဖစ္
နာၾကည္းမႈေတြက မွ်စ္စို႕ေပါက္လို
ေျမႀကီးထဲက ေဖာက္ထြက္လာတဲ့ေခတ္။
ေရဆန္ျမစ္ထဲ
ၾကယ္ေၾကြရတဲ့ေခတ္။
ဖထီးေရ ...
ေခတ္ဆိုးႀကီးရဲ႕ ဒီမနက္
ေတာ္လွန္ေရးနဲ႕ အျမင့္ဆံုးေတာင္ကုန္းထက္မွာ
ဖထီးလက္နဲ႕ လႊင့္ခဲ့တဲ့
စြန္႕လႊတ္ျခင္းအလံေတာ္ကို
ေကာင္းကင္နဲ႕ထိေအာင္
က်ေနာ္တို႕ ထပ္ၿပီး လႊင့္တင္လိုက္ၾကတယ္။
ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႕
အေလးနီျပဳလိုက္ၾကတယ္။
က်ေနာ္တို႕
ဘယ္ေတာ့မွ လက္နက္မခ်ပါဘူး ဖထီး ။ ။

ေအာင္ေ၀း
၂၅.၂.၂၀၀၈

(၂၀၀၈-ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၄-ရက္ ညေန ၄နာရီ ၂၀မိနစ္မွာ ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ံုး (KNU) ရဲ႕ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ပဒိုမန္းရွာလားဖန္းဟာ ေသနတ္သမားမ်ားရဲ႕ လုပ္ႀကံမႈေၾကာင့္ က်ဆံုးခဲ့ရပါတယ္။ သူဟာ အမည္ရင္းနဲဲ႕အျပင္ “ေရဆန္” ၊ “နမ့္ဇိုရာဖန္း” ကေလာင္အမည္ကြဲမ်ားနဲ႕ ကဗ်ာ၊ ေဆာင္းပါး၊ ၀တၳဳမ်ား ေရးခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။)













February 12, 2008

ဒီလန္ေတာမတ္စ္ အိုစစ္မင္ဒယ္လ္စတန္းနဲ႕ ႏွစ္ဆယ့္တစ္ရာစု ေစာေ၀ရဲ႕ အာဏာရွင္ဆန္႕က်င္ေရး LGကဗ်ာ


(၁)
၂၀၀၈-ခုႏွစ္။ ဇႏၷ၀ါရီလ (၂၃)ရက္ေန႕၊ ကဗ်ာဆရာ “ေစာေ၀” အဖမ္းခံရတဲ့သတင္းကိုၾကားစဥ္တုန္းက၊ က်ေနာ္ဟာ ထိုင္းႏိုင္ငံ ႏို႕ဖိုးဒုကၡသည္စခန္းမွာေရာက္ေနတဲ့အခိုက္ပါ။ ဆရာ “ေစာေ၀” အဖမ္းခံရတဲ့သတင္းဟာ ႏို႕ဖိုးဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေတာ္ေတာ္ေလး လႈပ္ရွားသြားေစခဲ့ပါတယ္။ ဘာျပဳလို႕လည္းဆိုေတာ့ အဲဒီေန႕မတိုင္ခင္တရက္၊ ဇႏၷ၀ါရီလ (၂၂)ရက္ေန႕ညမွာပဲ၊ ဒုကၡသည္စခန္း လူထုစည္းေ၀းခန္းမေဆာင္ထဲမွာ လူတေထာင္နီးပါးတက္ေရာက္တဲ့ စာေပေဟာေျပာပြဲလုပ္ခဲ့ၾကတာဆိုေတာ့ စခန္းထဲက စာေပခ်စ္သူေတြ၊ စာေပစိတ္ႏိုးၾကားေနတဲ့အခိုက္ ကဗ်ာဆရာ “ေစာေ၀” ရဲ႕ သတင္းကိုၾကားလိုက္ရတာပါ။ ၿပီးေတာ့ ဆရာ “ေစာေ၀” ရဲ႕ ကဗ်ာကလည္း တကယ့္ကို နည္းပရိယါယ္ေျပာင္ေျမာက္လြန္းေတာ့၊ ၾကားရတဲ့သူ ဘယ္သူမဆို စိတ္မ၀င္ စားပဲကို မေနႏိုင္ေလာက္ေအာင္စိတ္လႈပ္ရွားခဲ့ၾကရတယ္ဆိုပါေတာ့။
က်ေနာ့္အဖို႕ေတာ့ ကဗ်ာဆရာ “ေစာေ၀” အဖမ္းခံရတဲ့သတင္း၊ ကဗ်ာဆရာ “ေစာေ၀” ရဲ႕ ကဗ်ာ ...၊ စဥ္းစားစရာေတြ၊ နည္းနာယူစရာေတြ၊ သံုးသပ္ခ်က္ေတြနဲ႕ တခ်ိန္လံုး စိတ္အလုပ္လုပ္ခဲ့ရပါတယ္။
ဒီလို ကဗ်ာဆရာ “ေစာေ၀” အဖမ္းခံရတဲ့သတင္း က်ေနာ္မၾကားရေသးခင္၊ အဲဒီေန႕မနက္ပိုင္းက ဒုကၡသည္စခန္း ရပ္ကြက္(၄) အထက္တန္းေက်ာင္းမွာ၊ စာေပ၀ါသနာရွင္တဦးက LGကဗ်ာ ( Language Poetry) နဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ေမးျမန္းေဆြးေႏြးခဲ့တာ က်ေနာ္ျပန္ၿပီး ေတြးမိပါတယ္။ ဒီတုန္းက က်ေနာ္တို႕က LGကဗ်ာနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး အခ်ိန္တိုအတြင္းတတ္ႏိုင္ သေလာက္ ျပန္လည္ရွင္းျပခဲ့ၾကပါတယ္။ ညေနပိုင္းၾကေတာ့ ကဗ်ာဆရာ “ေစာေ၀” ရဲ႕သတင္းကို က်ေနာ္ၾကားရပါတယ္။ ကဗ်ာဆရာ “ေစာေ၀” က၊ စစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ကို သေရာ္ေလွာင္ေျပာင္႐ႈံ႕ခ်တဲ့ ကဗ်ာေရးလို႕ အဖမ္းခံရတာပါတဲ့။ ဒါနဲ႕ ဆရာ “ေစာေ၀” ရဲ႕ကဗ်ာကို ဆက္ၿပီးစံုစမ္းေတာ့၊ သူ႕ရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ “ေဖေဖာ္၀ါရီဆယ့္ေလး” ကဗ်ာကို က်ေနာ္ဖတ္ရတာပါပဲ။ ဒီကဗ်ာကို ဖတ္လိုက္ရတယ္ဆိုရင္ပဲ မနက္ခင္းတုန္းက စာေပစကား၀ိုင္းမွာ၊ LGကဗ်ာအေၾကာင္းေျပာခဲ့ၾကတာ ခ်က္ခ်င္း သတိရလိုက္ပါတယ္။ လက္စသတ္ေတာ့ ဆရာ “ေစာေ၀” ရဲ႕ အာဏာရွင္ဆန္႕က်င္ေရးကဗ်ာက၊ LGကဗ်ာအမ်ဳိးအစား ျဖစ္ေနတာပဲကိုး။ LGကဗ်ာရဲ႕အေျခခံအခ်က္ေတြထဲမွာ၊ ဘာသာစကားကို သူ႕နဂိုဖြဲ႕စည္းပံုအတိုင္းမဟုတ္ပဲ လိုသလိုအသံုးျပဳတဲ့ နည္းလဲ တခုအပါအ၀င္ျဖစ္ေတာ့၊ ဆရာ “ေစာေ၀” ရဲ႕ ကဗ်ာဟာ LGကဗ်ာအမ်ဳိးစားနဲ႕ အက်ဳံး၀င္တဲ့ကဗ်ာျဖစ္ေနေတာ့တာေပါ့။ က်ေနာ္ အရမ္းေက်နပ္မိပါတယ္။ အာဏာရွင္ဆန္႕က်င္ေရးကဗ်ာ။ ဆရာ “ေစာေ၀” ရဲ႕ LGကဗ်ာ။ ေမာ္ဒန္ကဗ်ာဆရာ “ေစာေ၀” ရဲ႕ အာဏာရွင္ဆန္႕က်င္ေရး LGကဗ်ာ။

(၂)
၁၉၉၂-ခုႏွစ္က စၿပီး၊ ျပည္ပကိုေရာက္လာတဲ့အခ်ိန္၊ အေျခအေနေပးရင္ေပးသေလာက္ ႏိုင္ငံတကာကဗ်ာေတြကို က်ေနာ္ အပတ္တကုတ္လိုက္႐ွာ၊ လိုက္ဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ အထူးအျဖင့္ အာဏာရွင္ႏိုင္ငံေတြက ကဗ်ာေတြ၊ အာဏာရွင္စနစ္ လက္ေအာက္မွာ ရိွခဲ့ၾကတဲ့၊ ရိွေနစဲလည္းျဖစ္တဲ့ႏိုင္ငံေတြက ကဗ်ာေတြ ၿပီးေတာ့ အာဏာရွင္ဆန္္႕က်င္ေရးကဗ်ာေတြကိုပိုၿပီး အာ႐ံုစိုက္ေလ့လာ ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႕ ၿဗိတိသွ်ကဗ်ာဆရာ “ဒီလန္ေတာမတ္စ္”ကို က်ေနာ္ေတြ႕တာပဲ။ ႐ုရွားက “အိုစစ္မင္ဒယ္လ္ စတန္း” ကို က်ေနာ္ေတြ႕ရတာပဲ။ သူတို႕ႏွစ္ေယာက္က အာဏာရွင္ဆန္႕က်င္ေရးကဗ်ာေရးခဲ့ၾကတာခ်င္းတူတဲ့အျပင္၊ သူတို႕ အသံုးျပဳတဲ့ “အာဏာရွင္ကိုယ္စားျပဳသေကၤတ” ၾကေတာ့လည္း တူၾကတာျဖစ္လို႕ သူတို႕ႏွစ္ေယာက္ကို က်ေနာ္ပိုၿပီး စိတ္၀င္စားခဲ့မိတာပါ။ ၿဗိတိသွ်ကဗ်ာဆရာ “ဒီလန္ေတာမတ္စ္”က သူ႕ရဲ႕ အာဏာရွင္ဆန္႕က်င္ေရးကဗ်ာထဲမွာ အခုလိုေရးပါတယ္။

“မင္းတရား လက္ငါးေခ်ာင္းက
အသက္႐ႉမႈကို အခြန္ခြဲၾကရဲ႕”

“လက္မ်ားမွာ
ယိုစီးစရာ မ်က္ရည္မရိွေခ်ဘူး”

ဒီကဗ်ာ(၂)ပုိဒ္ဟာ၊ “ဒီလန္ေတာမတ္စ္” ရဲ႕ “စာရြက္ကိုလက္မွတ္ထိုးတဲ့လက္ဟာ ၿမိဳ႕ကိုဖ်က္တယ္” ကဗ်ာထဲက လိုအပ္တဲ့အပိုဒ္ (၂)ပိုဒ္ကိုပဲယူၿပီး ေဖာ္ျပလိုက္တာပါ။ “လက္ေခ်ာင္း” ေတြကို အာဏာရွင္ကို ကို္ယ္စားျပဳတဲ့ “သေကၤတ” အျဖစ္ အသံုးျပဳသြားတာေတြ႕ၾကရမွာပါ။
ေနာက္ထပ္ၿပီး။ ႐ုရွားက ရဟူဒီကဗ်ာဆရာ “အိုစစ္မင္ဒယ္လ္စတန္း” ရဲ႕ “မဟာေခါင္းေဆာင္ႀကီး စတာလင္” ကဗ်ာထဲက ကဗ်ာတပိုဒ္ကို ဖတ္ၾကည့္ပါ။

“သူ႕ရဲ႕တုတ္ခိုင္လွတဲ့ လက္ေခ်ာင္းဆယ္ေခ်ာင္း
သူ႕စကားေတြဟာ အေလးခ်ိန္တိုင္း
ႀကိယာေတြပါပဲ”

ဒီမွာလည္း “အိုစစ္မင္ဒယ္လ္စတန္း” က၊ လက္ေခ်ာင္းေတြကို “အာဏာရွင္ကိုယ္စားျပဳသေကၤတ” အျဖစ္ အသံုးျပဳသြား တာ ေတြ႕ၾကရမွာပါ။
ဒီေနရာမွာ ေျပာစရာတခုရိွတာက၊ “ဒီလန္ေတာမတ္စ္” နဲ႕ “အိုစစ္မင္ဒယ္လ္စတန္း” တို႕ ႏွစ္ေယာက္စလံုးဟာ၊ အာဏာရွင္ေတြရဲ႕ ဖိႏွိပ္ကန္႕သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြနဲ႕လြတ္ေအာင္ တမင္ဖန္တီး တီထြင္တဲ့အေနနဲ႕ “လက္ေခ်ာင္း” ေတြကို “အာဏာရွင္ကိုယ္စားျပဳသေကၤတ” ေတြအျဖစ္ အသံုးျပဳခဲ့ၾကတာ မဟုတ္ဘူးဆိုတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ သူတို႕ ေခတ္တုန္းက ဘယ္စာေပ စီစစ္ေရးမွလည္း မရိွေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူတို႕ သေကၤတအသစ္ ဖန္တီးၿပီးေရးခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီေနာက္ပိုင္းၾကေတာ့ အာဏာရွင္ေတြဟာ စာေပေလာကကို မ်က္လံုးေဒါက္ေထာက္ၿပီးၾကည့္ၾက၊ သူတို႕ကို ဆန္႕က်င္ တယ္လို႕ ထင္ရတဲ့စာေပေတြကို ျဖတ္ၾကေတာက္ၾက ပိတ္ပင္ၾက။ ေရးတဲ့ စာေရးဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာေတြကို ဒုကၡေပးၾကဆိုေတာ့ စာေရးဆရာေတြ ကဗ်ာဆရာေတြဟာ အာဏာရွင္ေတြရဲ႕ေရွ႕ေမွာက္မွာ ကိုယ္ေရာင္ေဖ်ာက္ၿပီး လမ္းေလွ်ာက္ႏိုင္ တဲ့ကဗ်ာအမ်ဳိးအစားေတြကို တီထြင္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႕ အုပ္စိုးသူနဲ႕ ကဗ်ာဆရာေတြ ဥာဏ္ခ်င္းၿပိဳင္တဲ့ေခတ္ႀကီးတေခတ္ ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။ အဲသလို ေခတ္ဆိုး၊ ေခတ္ပ်က္၊ ေခတ္ၾကပ္ႀကီးကပဲ ကဗ်ာဆရာ “ေစာေ၀” ဆိုတဲ့ ဥာဏ္ႀကီးွရွင္ကဗ်ာ ဆရာတေယာက္ကို ေမြးထုတ္လိုက္တာပဲလို႕ ဆိုရပါလိမ့္မယ္။

(၃)
ေဖေဖာ္၀ါရီဆယ့္ေလး

အာ ရင္ဘက္က ေျပာတယ္
နာ နာခံစားတတ္မွ ခံစားမွ
႐ူး ႐ူးမူးမူးကို ျဖစ္ေနမွ
ႀကီး ျမတ္တဲ့အႏုပညာလို႕
မႉး မႈံမိႈင္းေ၀ေစတဲ့ ဓာတ္ပံုေမာ္ဒယ္မေလးေရ
ႀကီး ေတာင့္ႀကီးမားက်မွ အသည္းကြဲတဲ့ေရာဂါတဲ့
သန္း ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ခ်စ္တတ္သူမ်ား
ေရႊ အတိခ်ထားေသာလက္မ်ားျဖင့္ လက္ခုပ္တီး၍ရယ္ပါ ။ ။

ဆရာ “ေစာေ၀” ရဲ႕ “ေဖေဖာ္၀ါရီဆယ့္ေလး” ကဗ်ာဟာ၊ စာေၾကာင္းေရ (၈)ေၾကာင္းနဲ႕ ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ကဗ်ာပါ။ ေဖာ္ျပဖို႕ ပို႕ထားတဲ့ ဂ်ာနယ္ကလည္း အခ်စ္ဂ်ာနယ္ပါ။ စာေပစီစစ္ေရးက ဦးစားေပးခံရ၊ တစံုတရာ အခြင့္အေရးေပးခံရတဲ့ ဂ်ာနယ္ပါ။ တနည္းအားျဖင့္ အုပ္စိုးသူရဲ႕ လစ္ဟာေနတဲ့ ေနရာတေနရာ၊ အပါးဆံုးေနရာသေဘာပါ။ ဒီိလုိ ဂ်ာနယ္၊ ဒီလို ေနရာမ်ဳိးကိုမွ ဆရာ “ေစာေ၀” က ေရြးခ်ယ္ခဲ့တာပါ။ ဒီလို အပါးဆံုးေနရာကိုထိုးေတာ့ အလြယ္တကူနဲ႕ ေပါက္ေတာ့တာေပါ့။ အလြယ္တကူနဲ႕ပဲ စာေပ စီစစ္ေရးေရွ႕က ရင္ေကာ့ၿပီးလမ္းေလွ်ာက္လာႏိုင္ခဲ့တာေပါ့။ ၿပီးေတာ့ စာေၾကာင္းတေၾကာင္းခ်င္းစီကလည္း ဘာႏိုင္ငံေရးမွ မပါ။ ဘာဘ၀သ႐ုပ္ေဖာ္မွ မပါ။ အခ်စ္သက္သက္ေရးဖြဲ႕မႈ။ ဆိုေတာ့ ... “ေဖေဖာ္၀ါရီဆယ့္ေလး” ကဗ်ာဟာ စာသူဖတ္သူေတြရဲ႕ေရွ႕ကို အလြယ္တကူပဲ ေရာက္လာႏိုင္ေတာ့တာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဆရာ “ေစာေ၀” က၊ ဒီကဗ်ာမွာ ဘာသာစကားကိုအသံုးျပဳၿပီး၊ ဘာသာ စကားကို သမ႐ိုးက် ေဘးတိုက္ဖတ္တဲ့နည္းကိုေရွာင္ၿပီး၊ ေဒါင္လိုက္ အထက္ကေအာက္ တလံုးခ်င္းစီ္ဖြဲ႕စည္း အသံုးျပဳတဲ့ LGနည္းကို အသံုးျပဳလိုက္ပါတယ္။ ဒီိိလုိနဲ႕ “ေစာေ၀” ရဲ႕ကဗ်ာဟာ ပစ္မွတ္ကိုအေသအခ်ာထိမွန္သြားႏိုင္လို႕၊ “သမုိင္း၀င္ကဗ်ာ တပုဒ္” ျဖစ္ခဲ့ရပါေတာ့တယ္။ ေနာင္အခါ က်ေနာ္တို႕ လူမ်ဳိး က်ေနာ္တို႕ႏိုင္ငံရဲ႕သမုိင္းမွာ အင္မတန္ေအာင္ျမင္ထိေရာက္တဲ့ အာဏာရွင္ဆန္႕က်င္ေရးကဗ်ာတပုဒ္အျဖစ္ ကဗ်ည္းထိုးရမယ့္ကဗ်ာျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။
အာဏာရွင္ႀကီးစိုးတဲ့ေခတ္မွာ အာဏာရွင္ေတြနဲ႕ ဥာဏ္ခ်င္းယွဥ္ၿပိဳင္ရတဲ့အလုပ္ကို ကဗ်ာဆရာေတြ အခုလို တေပ်ာ္တပါးႀကီး ၀င္ေရာက္ဆင္ႏြဲေနၾကတဲ့ေခတ္၊ ဘယ္တုန္းကမွ မရိွခဲ့ေသးဘူး။ ရိွတယ္ဆုိရင္လည္း ဒီေခတ္ေလာက္ မျပင္းထန္ ခဲ့ပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ အာဏာရွင္ေတြကို နားရြက္တံေတြးဆြတ္တဲ့ကဗ်ာ၊ အၿမီးလိမ္ခ်ဳိးတဲ့ကဗ်ာ၊ ၫိႈ႕သူႀကီးေဆာင့္ကန္တဲ့ကဗ်ာ မ်ဳိးေတြဆိုတာလဲ ဒီေခတ္ေလာက္၊ ဘယ္ေခတ္မွာမွ မရိွခဲ့ေသးပါဘူး။ ဆရာ “ေစာေ၀” လို ကဗ်ာဆရာ၊ စာေရးဆရာေတြဟာ၊ အာဏာရွင္စနစ္ၿပိဳက်ပ်က္စီးသြားတဲ့အထိ ကဗ်ာလက္နက္အသစ္ေတြ၊ တီထြင္သထက္ တီထြင္ကိုင္ဆြဲ တိုက္ပြဲ၀င္ၾကလိမ့္မယ္ ဆိုတာကို က်ေနာ္ သံသယမရိွယံုၾကည္ေနမိပါတယ္။

February 08, 2008

ဆည္းဆာတံစက္ၿမိတ္ေအာက္က ကဗ်ာ

ဒီအေၾကာင္းေတြ
ျပန္ေျပာရေပမယ္လို႕
က်ေနာ္မထင္ခဲ့ဘူး။

အခုေတာ့လည္း
ဆီနာနာစိမ္ထားတဲ့ လၻက္ကို
စားရသလိုပါပဲလားေလ။

“ကိုဘုန္းေရ”
“မေဒ၀ီရဲ႕ ေကာက္ေၾကာင္း
တေစ့တေစာင္းၾကည့္႐ံုနဲ႕
ငါ့မွာ
ေမာပမ္းရ ေၾကာခ်မ္းရ” လို႕
ခင္ဗ်ားတမ္းတခဲ့သူ။

“ကိုဘုန္း
မက်ဆံုးေစနဲ႕အုန္း ... ”ဆိုတဲ့
မေဒ၀ီရဲ႕ ေရွ႕မွာ
ဒူးခ်င္း႐ိုက္ၿပီး
ခင္ဗ်ား
မူးမူးနဲ႕ ေခါင္းငိုက္ဦးခိုက္ခဲ့တာ။

ေလွကားထစ္မ်ားေပၚက
တထစ္ခ်င္း ေနာက္ျပန္ဆင္းသူေတြအျဖစ္
အလွေသရည္ကိုလည္းခ်စ္
ခင္္ဗ်ားနဲ႕ က်ေနာ္လည္း ခ်စ္ခဲ့ၾကတယ္ေနာ္၊

“အတ္ေဖၚႏိုးဆိတ္”
ေဖ်ာက္ဆိပ္ေဖ်ာက္ဆိပ္အသံ
တကယ္ေတာ့
ဖက္ဆစ္ေတြရဲ႕ လက္သည္းဆိတ္တဲ့အသံဆိုၿပီး
ဘံုအလကၤာေဒါသ
ေပါက္ကြဲခဲ့ၾက အဲဒီည
ခင္ဗ်ား
မထတမ္း မူးခဲ့ဖူးၿပီ။

က်ေနာ္က လၻက္ရည္ႀကိဳက္သူ
ကဗ်ာတပိုဒ္ လၻက္ရည္တက်ဳိက္
ခင္ဗ်ားက တပင္ေရႊထီးလက္သစ္
ထန္းရည္ကိုလည္း ခ်စ္သူ
ထန္းရည္တက်ဳိက္
ကဗ်ာက်ေတာ့ လက္ကုန္ႏိႈက္တတ္သူ။

ဒါဟာ
ဗမာျပည္ရဲ႕ ဆိုဗြန္းရပ္ကြက္ဗ်
ကဗ်ာဆရာလည္းရိွ
ပန္းခ်ီဆရာလည္းရိွ
သဘာ၀တၳဆရာႀကီးေတြလည္းရိွ
ဖက္ဆစ္ရဲ႕ အက္စစ္မ်က္ႏွာေတြလည္းရိွ
ဟိုဟာေတြလည္းရိွ
ေကတုမတီရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈသစ္နန္းေတာ္လို႕ပဲေခၚေခၚ
က်ေနာ္နဲ႕ ခင္ဗ်ား
အဲဒီရပ္ကြက္ထဲမွာ လမ္းသလားခဲ့ၾက။

ဒါဒါ၀ါဒီေတြ ေဟာစာတန္းထဲက
ေဘာဂဗလ ဆန္႕က်င္ေရး
ပုဂၢလလိင္ ဆန္႕က်င္ေရး
လူေတြလုပ္တဲ့ ဥပေဒဆန္႕က်င္ေရး
ခင္ဗ်ားနဲ႕ က်ေနာ္
ေတြးေတြးဆဆ ဖြဖြဆြတ္ခ်ဴ
ယူသင့္တာယူ ဘယ္သူေတြဘာေျပာေျပာေပါ့ဗ်ာ။

မ်ဳိးဆက္ သစ္္မသစ္
လမ္းေၾကာင္း ေဟာင္းမေဟာင္း
ေက်းကၽြန္သစ္ ျဖစ္မျဖစ္
ေတာ္လွန္ေရးစစ္ စစ္မစစ္
ေလွကားထစ္မ်ားေပၚ တထစ္ၿပီးတထစ္
ရန္သူ႕အေပၚ ထံုးတို႕ထားဘို႕လည္း သတိမလစ္
က်စ္လစ္ျခင္းသံုးမ်ဳိး
ေလ့လားေရးမိုးကို
က်ေနာ္ခင္္ဗ်ား
အတူတကြ ေရခ်ဳိးခဲ့ၾက။

ဧကရာဇ္ကို အံတု
ဗဟုရာဇ္ကို စံျပဳ
လူထုတိုက္ပြဲ
ပန္းေပါက္ေပါက္ႀကဲ သဲခင္းခဲ့ၾက ၀င္းခင္းၾက။

ယံုၾကည္တယ္ေလ
အေနာက္ေလဟာ အေရွ႕ေလကို
ဖိတိုက္ေနၿပီပဲ။

အစ္ဇင္ေတြက
ဘယ္လိုပဲ ျပဌါန္း မျပဌါန္း
မူေတြက
ဘယ္လိုပဲ လမ္းခင္း မခင္း
သူငယ္ခ်င္းေရ
ျပည္သူေတြ ေရြးတဲ့သမိုင္း
ျပည္သူေတြ ေလွ်ာက္တဲ့မိုးကုတ္စက္၀ိုင္း
မွန္တိုင္းေတြဘယ္လိုပဲ ထန္မထန္
လမ္းမွန္ပဲတဲ့။

“ေမာင္ေလးေအာင္”က
“က်ေနာ္ ေပ်ာ္တယ္ဗ်ာ
ကဗ်ာကိုခ်စ္ရတဲ့အတြက္”တဲ့။

သံလြင္ျမစ္ကမ္း ေတာင္တန္းႀကီးေတြၾကားမွာ
ကဗ်ာေတြ ကဗ်ာေတြ ကဗ်ာေတြ
ေရးဖြဲ႕လို႕ မကုန္ႏိုင္ေပဘူး
က်ေနာ္ ႐ူးေလာက္ေအာင္ေပ်ာ္ေနၿပီ ကိုဘုန္း။

မယ္တုကၡီစမ္းေခ်ာင္းေလး
အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျဖတ္သန္းရလို႕
စိတ္ညစ္ေနတဲ့ၾကားက
သူ႕ကိုလည္း ခ်စ္ရတဲ့အတြက္ေပါ့။

အလင္းႏွစ္ထက္ျမန္တဲ့ အလ်င္မ်ဳိးနဲ႕
ေဟာဒီ အခ်ဳိးအေကြ႕ႀကီးတခုမွာ
က်ေနာ္ပါလာေနၿပီ
က်ေနာ္ပါလာေနၿပီ
ၾကည္ေအးရဲ႕ ကဗ်ာေတြလိုပါပဲလားဗ်ာ။

က်ေနာ့္မွာ
ဆည္းဆာမ်ားကိုလည္းခ်စ္
ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္က
တပ္မႉးကေလးကိုလည္းခ်စ္
သူရဲေကာင္းတို႕ ရင္ခြင္ထဲ
ထာ၀ရ လဲေလ်ာင္းသြားၾကတဲ့
ခြပ္ေဒါင္းကေလးမ်ားကိုလည္းခ်စ္
ေတာ္လွန္ေရးကိုလည္းခ်စ္
ခင္ဗ်ားကိုလည္းခ်စ္
ၿပီးေတာ့ (ခင္ဗ်ားသိပါတယ္)
မေဒ၀ီကိုလည္းခ်စ္
ေဟာဒီလို ေခတ္ႀကီးထဲမွာမွ
ကဗ်ာကို ခ်စ္ခြင့္ႀကံဳ
ကမ္းကုန္ေအာင္ေပ်ာ္တယ္ဗ်ာ။

က်ေနာ့္ ကဗ်ာ
က်ေနာ့္ ေ၀ဒနာ
က်ေနာ့္ ေဒသနာ
ႏွစ္ရွည္ၾကာ ရာေထာင္တည္ေစေသာ၀္။ ။

(ဒီကဗ်ာကေတာ့ ခ်စ္သူငယ္ခ်င္း ကဗ်ာဆရာ ေကတုဘုန္းေမာ္ မေသဆံုးခင္က သူ႕ကို လြမ္းဆြတ္သတိရတဲ့အေနနဲ႕ ေရးခဲ့တာပါ။ ဒီကဗ်ာေရးၿပီး ၂ႏွစ္အၾကာမွာ ေကတုဘုန္းေမာ္ ဆံုးပါးခဲ့ရပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ဒီကဗ်ာရဲ႕သက္တမ္း ၁၂ႏွစ္ျပည့္ၿပီ။ ကိုဘုန္းေမာ္ ဆံုးတာ ၁၀ႏွစ္ျပည့္ပါၿပီ။)

February 07, 2008

လမင္း(၅)စင္းလင္းမယ့္ ည


ဒီေဆာင္းပါးရဲ႕ေခါင္းစဥ္ကေတာ့ ႏို႕ဖိိုးဒုကၡသည္စခန္း “စာဆိုေတာ္ေန႕” အခမ္းအနားျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မီတီက၊ ဒုကၡသည္စခန္းထဲ က လူျမင္သူျမင္ေနရာေတြမွာ ကပ္ထားတဲ့ေႀကာ္ညာေတြရဲ႕ “ေခါင္းစဥ္” ေလးပါပဲ။ သူတို႕က “စာဆိုေတာ္ေန႕” အခမ္းအနားမွာ လာေရာက္ေဟာေျပာၾကဖို႕ ဖိတ္ၾကားထားၾကတဲ့ စာေရးသူ (၄)ဦးကို “လမင္း(၄)စင္း” အျဖစ္ တင္စားခ်င္ပါတယ္တဲ့။ အခမ္း အနားက်င္းပမယ့္ညက လျပည့္ေန႕ည။ ဒါေၾကာင့္မို႕ တကယ့္သဘာ၀ “လတစင္း” နဲ႕ေပါင္းၿပီး “လမင္း(၅)စင္းလင္းမယ့္ည” ဆိုၿပီး ေခါင္းစဥ္ေရြးခဲ့ၾကတာပါတဲ့။ ကဗ်ာဆန္ၿပီး ဂႏ ၱာ၀င္ေျမာက္တဲ့ အေတြးတခုပါပဲ။
ဒုကၡသည္စခန္း လူထုစည္းေ၀းခန္းမေဆာင္ႀကီးထဲမွာ “စာဆိုေတာ္ေန႕” အခမ္းအနားက်င္းပခဲ့ပါတယ္။ ၂၂.၁.၂၀၀၈ (အဂၤါေန႕) ။ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၃၆၉-ခု၊ ျပာသိုလျပည့္ေန႕ ေပါ့။ တက္ေရာက္ေဟာေျပာခြင့္ရခဲ့ၾကတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကေတာ့ ျပည္ပကိုပူပူေႏြးေႏြးေရာက္လာတဲ့ ခရမ္းျပာျမင္းရိုင္းကဗ်ာဆရာႀကီး “ေအာင္ေ၀း” ၊ ကရင္အမ်ဳိးသား စာေရးဆရာမ်ား “ရဲေဘာ္ ေရွာင္း” ၊ ကဗ်ာဆရာမ “ခိုင္မာေက်ာ္ေဇာ” နဲ႕ စာေရးသူတို႕ပါပဲ။
“ရဲေဘာ္ေရွာင္း” က “သူရဲေကာင္းတို႕တုိင္းျပည္” ေခါင္းစဥ္နဲ႕၊ ကိုကိုးကၽြန္းမွာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသမားဘ၀က၊ ကၽြန္းက ေလွတစင္းနဲ႕ထြက္ေျပးဖို႕ႀကိဳးစားတဲ့ သူ႕ဘ၀အေတြ႕အႀကံဳကို အေျခခံၿပီး ေဟာေျပာပါတယ္။
ကဗ်ာဆရာမ “ခိုင္မာေက်ာ္ေဇာ” က “စာေရးဆရာျဖစ္ခ်င္တဲ့ ကၽြန္မနဲ႕ ကၽြန္မေရးခဲ့ေသာစာမ်ား” ေခါင္းစဥ္နဲဲ႕ ေျပာေဟာ ပါတယ္။
ဆရာ “ေအာင္ေ၀း” က “လြမ္းမိတဲ့တရား” ေခါင္းစဥ္နဲ႕ လူငယ္ေတြ သခၤ ါန္းစာယူၾကဖို႕ နမူနာအျဖစ္အပ်က္ေတြကို ကဗ်ာေတြစာေတြၫွပ္ၿပီး ယွဥ္ၿပီး ေဟာပါတယ္။
က်ေနာ္ကေတာ့ “ကဗ်ာဖတ္ရင္ ရင္ဘတ္နဲ႕ဖတ္ပါ” ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႕ ေဟာပါတယ္။ ကဗ်ာဆရာေတြက ရင္နဲ႕ (သို႕ မဟုတ္) ႏွလံုးသားနဲ႕ေရးတာကို ကဗ်ာဖတ္သူေတြကလည္း ရင္နဲ႕ (သို႕မဟုတ္) ႏွလံုးသားနဲ႕ဖတ္မွ ခံစားလို႕ရႏိုင္ၾကမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့ေဟာခဲ့တာပါ။ အခမ္းအနားဟာ ညေန(၅)နာရီကစၿပီး ည(၁၂)နာရီမွာၿပီးပါတယ္။
“ႏို႕ဖိုးဒုကၡသည္စခန္း” ဆိုတာ ထိုင္းႏိုင္ငံ မဲေဆာက္ ၿမိဳ႕နဲ႕ ကီလိုမီတာ (၂၀၀)ေက်ာ္အကြာ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံနယ္စပ္နဲ႕ (၁၂)ကီလိုအကြာမွာရိွပါတယ္။မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ကေနၿပီး (၆)နာရီၾကာ ကားစီးၿပီးသြားၾကရပါတယ္။ ေတာအထပ္ထပ္၊ ေတာင္စဥ္ အထပ္ထပ္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ခရီးႏွင္ၾကရတာပါ။ ေတာင္ေပၚခရီးမွာ အေကြ႕ေပါင္းတေထာင္ေက်ာ္ ေကြ႕ခဲ့ၾကရပါတယ္။
ႏို႕ဖိုးဒုကၡသည္စခန္းကို ၁၉၉၇-ခုႏွစ္မွာ စတင္ တည္ေထာင္ခဲ့တာပါ။ အခုဆိုရင္ ဒုကၡသည္စခန္းသက္တမ္း(၁၀)ႏွစ္ေက်ာ္ ရိွၿပီေပါ့။ က်ေနာ္တို႕ႏုိင္ငံက လူမ်ဳိးစံုျပည္သူေတြ ဒီဒုကၡသည္စခန္းကို ေရာက္လာမစဲ တသဲသဲပါပဲ။ ဒါေတာင္မွ ထိုင္းႏုိင္ငံအစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံသားဒုကၡသည္ေတြ ၀င္မလာႏုိင္ေအာင္ နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႕ တားဆီးဟန္႕တားထားတာပါ။ ဒုကၡသည္ ႏွစ္ေသာင္း ေက်ာ္ရိွၿပီး အထက္တန္းေက်ာင္း၊ ေစ်း၊ အားကစားကြင္း၊ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း (၄)ေက်ာင္း၊ ဗလီ၊ ခရစ္ယာန္ဘုရား ရိွခိုးေက်ာင္း၊ ေဆးရံု အစရိွသျဖင့္ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ လုူမႈေရးလိုအပ္ခ်က္ေတြ ျဖည့္ဆီးေပးထားတာလည္း ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ တဲအိမ္ေလးေတြ တခုနဲ႕တခုထိစပ္ၿပီး တည္ရိွေနတဲ့ ဒီလိုအေျခအေနကို ေတြ႕ရေတာ့ ေၾကကြဲတာေတာ့ အမွန္ပဲေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္လိုပဲ ဒုကၡေတြနဲ႕ ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႕ေနရပါေစ၊ ဇာတိပုညဂုဏ္မာနကုိ မခ်လိုက္ပဲ ဇြဲနဲ႕ဆက္လက္ကိုင္ဆြဲ ခ်ီၤတက္ေနၾကတဲ့ ကိုယ့္ႏုိင္ငံသားေတြကို ေတြ႕ရလို႕လည္း တဖက္က ဂုဏ္ယူကာ အားတက္ခဲ့ရပါေသးတယ္။ အခုလို “စာဆိုေတာ္ေန႕” အခမ္း အနားမ်ဳိးကို လူတေထာင္နီးပါး တက္ေရာက္တဲ့အထိ က်င္းပႏုိင္တာကိုၾကည့္ရင္ပဲ ဘ၀ကို အၫံ့မခံအရႈံးမေပးပဲ လူ႕ဂုဏ္သိကၡာ၊ လူ႕အသိတရား ျမင့္မားထြန္းကားေရး က်ဳိးပမ္းေနၾကတဲ့ သူုတို႕ကို က်ေနာ္ေလးစားမိပါတယ္။
ဒုကၡသည္စခန္းထဲကို လြန္ခဲ့တဲ့တႏွစ္ေက်ာ္ကတည္းက ေရာက္ေနၾကတဲ့ ကဗ်ာဆရာ “ခင္လြန္း” ၊ ဆရာ “ျမင့္ေအာင္ သန္႕” နဲ႕ သူတို႕အရင္ေရာက္ႏွင့္ေနၾကတဲ့ စာေပျမတ္ႏိုးသူ ဆရာ “အာေဘာ္” တို႕လို ပုဂၢိဳလ္ေတြက စခန္းရဲ႕တာ၀န္ရိွသူ အဆင့္ ဆင့္ကို ခ်ဥ္းကပ္စည္းရံုးၿပီး “စာဆိုေတာ္ေန႕” အခမ္းအနားျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကတာပါ။ က်င္းပေရးေကာ္မီတီ နာယက ႀကီးမ်ားက စခန္းရဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတာ၀န္ရိွွသူေတြ၊ က်င္းပေရးေကာ္မီတီမွာၾကေတာ့ စာေပသမား၊ စာေပခ်စ္သူေတြ။ ကဗ်ာဆရာ “ခင္လြန္း” က အတြင္းေရးမႉးတဲ့။
ဒီအခမ္းအနားဟာ၊ ႏို႕ဖိုးဒုကၡသည္စခန္းရဲ႕ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ က်င္းပတဲ့ “စာဆိုေတာ္ေန႕” အခမ္းအနားပါပဲ။ ဒါဟာ ႏို႕ဖိုးဒုကၡသည္စခန္းမွာရယ္လို႕ ဟုတ္မယ္မထင္ပါဘူး။ ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္၊ ဒုကၡသည္စခန္း(၉)ခုမွာရိွတဲ့အနက္၊ ဒီတႀကိမ္ဟာ ဒုကၡသည္စခန္းအားလံုးရဲ႕ ပထမအႀကိမ္က်င္းပတဲ့ “စာဆိုေတာ္ေန႕” အခမ္းအနားပဲျဖစ္တယ္လို႕ ယူဆရပါလိမ့္မယ္။
စာေရးဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာ ဧည့္သည္(၄)ဦးအတြက္ “စာဆိုေတာ္ေန႕” အခမ္းအနား က်င္းပေရးေကာ္မီတီက စီစဥ္ေပးထား တဲ့ ေနရာထုိင္ခင္းနဲ႕၊ ေကၽြးေမြးဧည့္ခံေရးအစီအစဥ္ကလည္း အဆင္ေျပပါတယ္။ ဆရာ “ရဲေဘာ္ေရွာင္း” ဟာ ဒုကၡသည္စခန္း ထဲက သူ႕သမီး ျဖစ္သူဆီမွာ၊ တခါ- ကဗ်ာဆရာ “ခိုင္မာေက်ာ္ေဇာ” က ရြာထဲက သူ႕မိတ္ေဆြေတြဆီမွာ ... ။ (ဆရာမက လြန္ခဲ့တဲ့ (၁၀)ႏွစ္က ဒီဒုကၡသည္စခန္းထဲမွာပဲ ဒုကၡသည္အျဖစ္ ေနထုိင္ခဲ့ရဖူးသူ ျဖစ္တယ္လို႕ ေဟာေျပာပြဲညက ထည့္ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။) က်ေနာ္နဲ႕ ဆရာ“ေအာင္ေ၀း” ကေတာ့၊ က်င္းပေရးေကာ္မီတီက ေနရာခ်ထားေပးတဲ့ က်င္းပေရးေကာ္မီတီ တာ၀န္ခံ ဆရာ“အာေဘာ္” ရဲ႕ ေယာကၡမအိမ္မွာ။ ( က်ေနာ္တို႕ တည္းခိုေနထုိင္ခဲ့စဥ္က ဆရာအာေဘာ္ရဲ႕ ေယာကၡမက၊ ခရီးထြက္ေနလို႕ အဲဒီအိမ္မွာ ဘယ္သူမွ မရိွပဲ က်ေနာ္တို႕တေတြ လြတ္လပ္ခ်မ္းေျမ႕စြာ ေနထိုင္ခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။)
အခမ္းအနားျဖစ္ေျမာက္ေရးမွာ၊ ထိုင္းအာဏာပိုင္ေတြဆီက ခြင့္ျပဳခ်က္ရရိွဖို႕ ခ်ဥ္းကပ္ရတဲ့ကိစၥဟာ မေသးငယ္လွပါဘူး။ ဒီတာ၀န္ကိုေတာ့ ဒီစခန္းထဲမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ တႏွစ္ေက်ာ္ကတည္းက ေရာက္ႏွင့္ေနတဲ့ ကဗ်ာဆရာ “ စြမ္းၿမိဳင္” က တာ၀န္ယူခဲ့ ရတာပါ။ ေဟာေျပာပြဲညက လမ္းေလွ်ာက္စကားေျပာစက္ တဂြီဂြီနဲ႕ ခန္႕ခန္႕ထည္ထည္နဲ႕ ၀မ္းေျမာက္ဂုဏ္ယူေနဟန္ရိွတဲ့ သူ႕ကို က်ေနာ္ ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ သူဟာ ဧည့္သည္စာေရးဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာေတြကို မဲေဆာက္ၿမိဳ႕အထိ လာေရာက္ႀကိဳဆိုခဲ့ၿပီး ျပန္ေတာ့ လည္း မဲေဆာက္ၿမိဳ႕အထိ လိုက္လံပို႕ေဆာင္ရင္း အပင္ပမ္းခံခဲ့ရွာလို႕ က်ေနာ္တို႕ဧည့္သည္ေတြ သူ႕ကို ေက်းဇူးတင္လို႕ မဆံုးခဲ့ပါဘူး။
ေဟာေျပာပြဲညတုန္းက “လ”ေရာင္ကို ထြက္ထြက္ၾကည့္ရတာလည္း အေမာပါပဲ။ က်င္းပေရးေကာ္မီတီက စီစဥ္ေပးထား တဲ့၊ ခဏတျဖဳတ္ထုိင္ၿပီး အနားယူလို႕ရတဲ့ ဘန္ဒါပင္ေလးေအာက္မွာ လေရာင္ကိုေမာ့ၾကည့္ၿပီး၊ ခန္းမေဆာင္ထဲက ဆရာ “ေအာင္ေ၀း” ရဲ႕ ေဟာေျပာမႈကို က်ေနာ္နားေထာင္မိတယ္။ တက္ေရာက္လာတဲ့ စာေပခ်စ္သူေတြ၊ ရဟန္းသံဃၤာေတာ္ေတြရဲ႕ စာေပခ်စ္စိတ္ဟာ အတိုင္းအဆမရိွ ျမင့္မားလွပါတယ္။ ႏို႕ဖိုးဒုကၡသည္စခန္းကို ေရာက္တဲ့အခ်ိန္ကစၿပီး၊ စခန္းက ျပန္လည္ထြက္ ခြါတဲ့အခ်ိန္အထိ၊ ဧည့္သည္ေတြရဲ႕ လိုအပ္သမွ်ကိစၥအ၀၀ကို ျဖည့္ဆီးေဆာင္ရြက္ေပးၾကတဲ့ ဆရာ“၀မ္းသာ” ၊ ဆရာ “သစၥာ” ။ အခမ္းအနားျပင္ဆင္မႈလုပ္ငန္းကို ေန႕မအားညမအား ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့ၾကတဲ့ ပန္းခ်ီဆရာေလး “ကိုတင္ကိုဦး” နဲ႕ ဆရာေလး “ကိုျဖဴေဖြး” အပါအ၀င္ ၊ ၀ိုင္း၀န္းႀကိဳးပမ္းၾကသူအားလံုးအဖို႕၊ “စာဆိုေတာ္ေန႕” အခမ္းအနား လွပေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပလိုက္ႏုိင္ လို႕ ပင္ပမ္းတဲ့ၾကားက အေမါေျပ ႏိုင္ခဲ့ၿပီလို႕ပဲ က်ေနာ္ယူဆမိပါတယ္။
ႏို႕ဖိုးဒုကၡသည္စခန္းမွာ က်င္းပတဲ့ ပထမအႀကိမ္ေျမာက္ “စာဆိုေတာ္ေန႕” အခမ္းအနားညဟာ တကယ့္ကို လမင္း(၅)စင္းလင္းတဲ့ ညလို႕ပဲ တင္စားေျပာဆိုၾကရမွာပါပဲ။