လြမ္းလိုက္ရတာ “ႏိုင္၀င္းေဆြ”ရာ .....

(က)

႐ုရွားစာေရးဆရာ “အီလ်ာ အာရင္ဘတ္” ဟာ “သူ႕ဘ၀မွာ အနည္းဆံုး (၃)ႀကိမ္ေလာက္အထိ ေသမိန္႕က်ခံထိုက္ တဲ့လူ” လို႕ ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကဖူးပါတယ္။ “အာရင္ဘတ္” ရဲ႕ ဘ၀ဇာတ္လမ္းအေျပာင္းအလဲေတြကလည္း မ်ားမွမ်ား။ စာေရးဆရာ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” လည္း အာရင္ဘတ္လိုပုဂၢိဳလ္မ်ဳိးပဲလား။


“ႏိုင္၀င္းေဆြ” ရဲ႕ ပုံႏွိပ္မေဖာ္ျပရေသးတဲ့ ၀တၳဳတိုအသစ္တခ်ဳိ႕ကို က်ေနာ္ဖတ္ရဖူးတယ္။ ၁၉၉၂-ခုႏွစ္ထဲမွာ “ေတာေမွာ္႐ံု တကၠသိုလ္” ကို က်ေနာ္ေရာက္လာေတာ့ “ႏုိင္၀င္းေဆြ” နဲ႕ က်ေနာ္ျပန္ေတြ႕ရတယ္။ ၁၉၇၇-ခုႏွစ္ေလာက္ကတည္းက သူနဲ႕ က်ေနာ္ လူခ်င္းမေတြ႕ခဲ့ရတာ။ ႏွစ္ေပါင္း (၁၅)ႏွစ္ ၾကာၿပီးမွ ျပန္ေတြ႕ၾကေတာ့ လက္ရိွအေနအထားမွာ ဘ၀ခ်င္းလည္းတူ၊ စာေပ သမားခ်င္းလည္းတူေတာ့ ဟို ... “မိုးႀကိဳမုန္တိုင္း” စာအုပ္ထြက္ကာစတုန္းက သူနဲ႕က်ေနာ္ စိတ္၀မ္းကြဲခဲ့ၾကတာေတြက အလိုလို ေမွးမွိန္ကုန္ၾကရေတာ့တာေပါ့။
သူနဲ႕က်ေနာ္ ျပန္ေတြ႕ၾကေတာ့ သူက “သစၥာ” မဂၢဇင္းကို ဦးစီးၿပီး ထုတ္ေ၀ေနတဲ့အခ်ိန္။ သူ႕မွာ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ အသစ္ေတြ ၀ိုင္း၀ိုင္းလည္ေနတဲ့အခ်ိန္။ တေန႕ သူေခတၱ သကၤန္းစီးရဟန္းေဘာင္၀င္ေနတဲ့အခိုက္၊ ရဟန္းပ်ဳိသမဂၢကုန္းေတာ္ ေပၚကအဆင္း၊ မယ္တုကၡီစမ္းေခ်ာင္းေဘးမွာ က်ေနာ့္ကဗ်ာအပိုင္းတစ စာရြက္ကေလးကိုေတြ႕သတဲ့။ ေနာက္တေန႕မွာ က်ေနာ့္ကဗ်ာတပိုင္းတစ စာရြက္ကေလးကိုျပၿပီး သူ႕ရဲ႕ “သစၥာ” မဂၢဇင္းမွာ ကဗ်ာစာတည္း၀င္လုပ္ေပးဖို႕ ေျပာလာေတာ့တာပဲ။ ဒီတုန္းက က်ေနာ္က “ေတာေမွာ္႐ံု တကၠသိုလ္” ကို ေရာက္ကာစ။ ၿပီးေတာ့ သူလို အင္မတန္ထက္ျမက္ေက်ာ္ၾကားလွတဲ့ စာေရးဆရာတေယာက္ကိုမွီၿပီး ကိုယ္ေနရာရဖို႕၊ ကိုယ္နာမည္ႀကီးဖို႕လုပ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ ေ၀ဖန္သံကိုလည္း မခံႏိုင္လို႕ သူ႕ကမ္းလွမ္းခ်က္ကို က်ေနာ္ပယ္ခဲ့ပါတယ္။
“ေတာေမွာ္႐ံု တကၠသိုလ္” ကို ေရာက္ကာစ “သစၥာ” မဂၢဇင္းမွာပါတဲ့ သူ႕ေဆာင္းပါးေတြ၊ သူ႕ရဲ႕ ၀တၳဳတို (၆)ပုဒ္။ ဒါေတြက က်ေနာ့္အတြက္ အသစ္ေတြျဖစ္ေနေတာ့ အငမ္းမရ ဖတ္ခဲ့ရတာေပါ့။ သူ႕၀တၳဳတိုေလးေတြက သူ႕ရဲ႕ “ပန္ဆန္း”မွာ ေနခဲ့ထုိုင္ခဲ့ရတဲ့ ဘ၀ေတြကို အေျခခံထားတာျဖစ္ေတာ့၊ သူ႕သမိုင္း သူ႕ျဖတ္သန္းမႈေတြကို အဲဒီ၀တၳဳေတြထဲကပဲ က်ေနာ္က ႏိႈက္ယူခဲ့ရတာပဲ။ သူ႕ရဲ႕ “စပယ္ေတာစံအိမ္” အေၾကာင္း၊ အဲဒီ၀တၳဳတိုေတြထဲကပဲ က်ေနာ္ ထိေတြ႕ခဲ့ရတာပဲ။ ၀မ္းနည္းဖို႕ေကာင္းတာက သူ႕ရဲ႕ အဲဒီ လက္ေရးစာမူ ၀တၳဳတို(၆)ပုဒ္ကို က်ေနာ္က ပထမအႀကမ္းဖ်င္းဖတ္တယ္၊ ၿပီးေတာ့မွ အခ်ိန္ယူၿပီး ေသေသခ်ာခ်ာဖတ္မယ္ဆိုၿပီး (သူကလည္း ခဏ ခဏ ျပန္ျပန္ေတာင္းေနလို႕) အဲဒီစာမူေတြ သူ႕ကိုျပန္အပ္လိုက္တာ၊ သူက မေမွ်ာ္လင့္ပဲ က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲ့၊ “ေတာေမွာ္႐ံု တကၠသိုလ္” ကလည္း က်ဆံုးလိုက္ေတာ့ ေနာက္ထပ္တခါထပ္ဖတ္ဖို႕ရည္ရြယ္ထားတဲ့ က်ေနာ့္စိတ္ကူး ပ်က္ခဲ့ရ တာေပါ့။ ပုိဆိုးတာက သူ႕ရဲ႕ အဲဒီပံုမႏွိပ္ရေသးတဲ့ ၀တၳဳတိုစာမူ (၆)ခုဟာ၊ ကဗ်ာဆရာမ “မိဆူးပြင့္” ဆီမွာလိုလို၊ ကဗ်ာဆရာ “တုိ္က္ေအာင္” ဆီမွာလိုလို၊ သူ႕ဇနီး “ေဒၚဂ်ဳံ” ဆီမွာလိုလိုနဲ႕ အခုထက္ထိ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ရပါတယ္။ ဒီလို သူ႕စာမူေတြ ေပ်ာက္ဆံုးကုန္ေတာ့မွ သူ႕တန္ဘိုးကို က်ေနာ္ပိုၿပီး နားလည္မိတယ္။ အဲဒီ ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ ၀တၳဳတိုစာမူ (၆)ခုဟာ၊ သူ႕ရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ၾကားလွတဲ့ “ဘ၀စာမ်က္ႏွာမ်ား” ၀တၳဳတိုေတြထက္ပိုၿပီး ရသေျမာက္တဲ့ စာမူေတြပါ။ ျမန္မာ စာေပနယ္ပယ္မွာ ဘယ္ေတာ့မွဖယ္လို႕မရတဲ့ အဖိုးတန္ ရသစာမူေတြအျဖစ္ အခိုင္အမာေျပာရဲတဲ့စာမူေတြ။ အခုေတာ့ .. ။
စာေရးဆရာ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” နဲ႕ က်ေနာ္၊ ၿခံစည္း႐ိုးသာျခားတဲ့ ၿခံတခုစီမွာ (၂)ႏွစ္ေက်ာ္ ေနခဲ့ရတယ္။ ၁၉၉၂-၁၉၉၄၊ မာနယ္ပေလာ ... ။ ဒါေပမယ့္ သူနဲ႕က်ေနာ္ အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ၾကာေအာင္ထိုင္ၿပီး စကားေျပာခဲ့ရတာေတာ့ နည္းပါတယ္။ သူ႕မွာ တျခားဧည့္သည္ေတြမ်ားတာရယ္၊ ရဟန္းေဘာင္၀င္ၿပီး တရားအားထုတ္တာရယ္၊ က်န္းမာေရးမေကာင္းတာေၾကာင့္ သူနဲ႕က်ေနာ္ ၾကမ္းတေျပးထဲထိုင္ၿပီး စကားေျပာရတဲ့အခ်ိန္ နည္းပါးခဲ့ရတာပါ။ ဒီေတာ့ကာ သူဘာေတြစိတ္၀င္စားေနတယ္၊ သူဘာေတြ ေတြးေန တယ္၊ သူဘာေတြ ေရးေနတယ္ဆိုတာ တျခားသူေတြ သိထားသေလာက္ပဲ က်ေနာ္သိခဲ့ရတာပါ။ သူ႕ရဲ႕ ေပ်ာက္ဆံုးေနစဲျဖစ္တဲ့ “သံုးဖက္ျမင္စစ္တမ္း”နဲ႕ သူ႕၀တၳဳတို (၆)ပုဒ္ ...။ ဘယ္သူ႕ဆီမွာ လက္၀ယ္ သိမ္းဆီးထားႏုိင္ခဲ့သလဲ။ ဒါေတြဟာ သူ႕အတြက္လည္း အေရးႀကီးသလို တိုင္းျပည္အတြက္၊ စာေပနယ္ပယ္အတြက္ အင္မတန္ အေရးႀကီးတဲ့ တန္ဘိုးႀကီးပစၥည္းေတြပါ။
ပထမ ... ဆရာ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” ရဲ႕ဇနီး “ေဒၚဂ်ဳံ” ... ။ “ေဒၚဂ်ဳံ” ဆီမွာမ်ား သူ႕စာေတြ လက္ေရးစာမူေတြ လက္၀ယ္ရိွေနခဲ့ သလား။ “မာနယ္ပေလာ” ကို န၀တစစ္တပ္နဲ႕ ဒီေကဘီေအတပ္ေတြသိမ္းေတာ့ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” နဲ႕ “ေဒၚဂ်ဳံ” ဟာ၊ မုန္တိုင္းထဲက ေက်းေမာင္ႏွံလို တကြဲတျပားစီျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” ကို က်ေနာ္ ေနာက္ဆံုးျမင္ေတြ႕ခဲ့ရတဲ့ေနရာဟာ ရက္ပိုင္းအတြင္း လူသူကင္းမဲ့သြားေတာ့မယ့္ “ပေဟလူ” ရြာကေလးမွာပါ။ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြ ေထာင္ေသာင္းခ်ီၿပီး ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္းပိုင္း ေဒသ အသီးသီးကို ဆက္လက္ထြက္မေျပးႏိုင္ခင္၊ ေခတၱစုေ၀းခဲ့ၾကတဲ့ ရြာကေလးပါ။ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” ကို၊ အိမ္တအိမ္ရဲ႕အိမ္ေရွ႕ခန္း၊ ဘုရားခန္းေရွ႕မွာ တရားထိုင္ေနတာကို က်ေနာ္ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီအိမ္ထဲမွာ လူေတြ၀င္လိုက္ထြက္လိုက္၊ လမ္းေပၚမွာလူေတြ အားလံုး ကိုယ့္အပူနဲ႕ကိုယ္။ ဒါဟာ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” ကို က်ေနာ္ေနာက္ဆံုး သက္ရိွထင္ရွားေတြ႕ခဲ့ ႏႈတ္ဆက္ခဲ့ရတဲ့ ျမင္ကြင္းပါ။
ဒိေနာက္ပိုင္း “ႏိုင္၀င္းေဆြ” ေသဆံုးသြားၿပီလို႕ အခိုင္အမာယူဆရမယ့္သတင္း၊ “ေဒၚဂ်ဳံ” က တဦးတည္းေသာ သားကေလး “ေမာင္ဆန္း” ကို လက္ကဆြဲၿပီး “၀” ေဒသကို ျပန္သြားၿပီဆိုတဲ့သတင္း။ ႏိုင္၀င္းေဆြရဲ႕ စာမူေတြဟာ “ေဒၚဂ်ဳံ” ဆီမွာ လိုလ၊ို ကဗ်ာဆရာ “တုိ္က္ေအာင္” ဆီမွာလိုလိုသတင္းကို က်ေနာ္ရခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႕ ကိုယ္ကလည္း ဘ၀ရပ္တည္ေရး တည္ၿငိမ္ ဖို႕ ႀကိဳးစားရင္းက “ႏိုင္၀င္းေဆြ” ရဲ႕ ရတနာသိုက္စာမူေတြကို စံုစမ္းေနရင္းမွာပဲ ကဗ်ာဆရာ “တို္က္ေအာင္” က၊ က်ေနာ္ လက္လွမ္းမမွီတဲ့ေနရာတေနရာမွာ ေသဆံုးခဲ့ရတယ္။ ဒါနဲ႕ပဲ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္တခုတည္းသာရိွတဲ့ “ေဒၚဂ်ဳံ” နဲ႕ ဆက္သြယ္ႏိုင္ဖို႕ ႀကိဳးစားတုန္း “ေဒၚဂ်ဳံ” ကလည္း ေသဆံုးရျပန္တယ္ (၂၀၀၅-ခု)။ ႀကံရာမရတဲ့အဆံုး ကဗ်ာဆရာမ “မိဆူးပြင့္” ၊ ကဗ်ာဆရာ “ေမာင္လြမ္းဏီ” တို႕ဆီ စံုစမ္း ျပန္ေတာ့ သူတို႕ဆီမွာလည္း သူ႕စာမူေတြမရွိ။ အခုေတာ့ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” ရဲ႕ စာမူေတြ အမွန္တကယ္ ေပ်ာက္ဆံုးကုန္ၾကရၿပီလို႕ပဲ ယူဆရပါေတာ့မယ္။

(ခ)

“ႏိုင္၀င္းေဆြ” ရဲ႕ ၀တၳဳေတြဟာ က်ေနာ့္အဖို႕ေတာ့ တကယ့္ကို ယစ္မူးစရာေတြခ်ည္းပါပဲ။ ဒီကေန႕အထိလည္း လူငယ္ လူႀကီး ဘယ္သူ႕ကိုမဆို သူ႕၀တၳဳေတြေပးဖတ္ရ၊ ၫႊန္းရနဲ႕ ဘယ္ေတာ့မွ ေလးနက္မႈေလ်ာ့မွာမဟုတ္ပါဘူး။ သူ႕ဘ၀ကို က်ေနာ္ သိပ္ၿပီး မသိပါဘူး။ သူဘယ္မွာေမြး၊ သူ႕မိဘေတြက ဘယ္သူ၊ သူဘယ္မွာႀကီးျပင္းၿပီး ဘယ္လိုျဖတ္သန္းခဲ့ရတယ္ဆိုတာကိုလည္း သူတကာသိသေလာက္ပဲ က်ေနာ္သိခဲ့ရတာပါ။ ဒါေပမယ့္ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” နဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ “အလြမ္းပံုျပင္” ေတြကေတာ့ တထမ္းႀကီးရိွပါတယ္။ တခါတုန္းကမ်ား... ေဇယ်၀တီၿမိဳ႕ေလးရဲ႕၊ ဘူတာ႐ံုစႀကၤန္လမ္းေပၚမွာ အမ်ဳိးသမီးတေယာက္ကို လက္ၫိႈးထိုးၿပီး “အဲဒါ ႏိုင္၀င္းေဆြရဲ႕ ကြဲသြားတဲ့မိန္းမေပါ့” ဆိုတဲ့ မိ္တ္ေဆြတေယာက္ရဲ႕စကားက က်ေနာ့္နားထဲမွာ မထြက္ေတာ့ပါဘူး။ စႀကၤန္လမ္းေပၚမွာ ေတြေတြေလးရပ္ေနတဲ့ အဲဒီအမ်ဳိးသမီးေလးရဲ႕လက္ရိွဘ၀ကို တစိပ္တပိုင္းသိထားတဲ့ က်ေနာ့္မွာ သက္ျပင္းေတြ ခ်ၿပီးရင္းခ်ခဲ့မိပါတယ္။ အဲဒီ မိန္းကေလးဟာ သူ႕ရဲ႕ “ေႏြတည” ၀တၳဳထဲက “ခင္ေ၀” ဆိုတဲ့ ေကာင္မေလးမ်ား ျဖစ္ေနမလား။ ၿပီးေတာ့ ေတာင္ဥကၠလာပ ႏွင္းဆီၿခံေလးထဲ မ်က္ႏွာတၿပံဳးၿပံဳးနဲ႕ လမ္းေလွ်ာက္လာေနတဲ့ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” ။ “ပန္ဆန္း” ကို ခ်ီတက္ သြားတဲ့ “ႏိုင္၀င္ေဆြ” ။ “ပန္ဆန္း” မွာလည္း ႏိုင္ငံေရးအယူအဆေပၚမူတည္ၿပီး ေသဒဏ္က်ခံခဲ့ရတယ္ဆိုတဲ့ မေရရာတဲ့သတင္း။ ဒိေနာက္ပိုင္း “မာနယ္ပေလာ” ေမွာ္႐ံုေတာကို ဆက္လက္ခ်ီၤတက္ခန္း။ ငယ္စဥ္တုန္းက ဇာတ္ဆရာျဖစ္ခ်င္လြန္းတဲ့ သူ႕ဘ၀ရဲ႕ အခန္းေတြကလည္း တကယ့္ကို ဇာတ္ဆန္လွပါတယ္။ မာနယ္ပေလာ ေရာက္လို႕ က်ေနာ္နဲ႕ေတြ႕ေတာ့ စာေပကလပ္ ဒု-ဥကၠဌ။ တဲကေလးတလံုးေဘး၊ မယ္တုကၡီစမ္းေခ်ာင္းေဘး၊ ျငဳပ္၊ ဗူး၊ ခရမ္းစိုက္ခင္းထဲက ေပါက္တူးကုိင္ၿပီးရပ္ေနတဲ့ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” ... ။
သူနဲ႕ မခြဲခြါခင္က၊ သူနဲ႕က်ေနာ္ စကားေကာင္းေကာင္းေျပာလို႕ရေသးတဲ့၊ က်န္းမာေရးေကာင္းစဥ္က၊ သူ႕ကို ..၀တၳဳေတြ ကိုပဲ ေစါက္ခ်ၿပီးေရးဖို႕ အႀကိမ္ႀကိမ္တိုက္တြန္းခဲ့မိတယ္။ သူ႕ကို က်ေနာ္က စာေရးဆရာတေယာက္ပဲ ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ သူ႕ဆီက “ေရႊဥ” ေတြကိုပဲ က်ေနာ္ေတာင့္တခဲ့တယ္။ သူကလည္း “မဟူရာေမတၱာ” လို၊ လံုးခ်င္း၀တၳဳရွည္ႀကီးတပုဒ္ေရးမယ္ဆိုၿပီး ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာပဲ။ ပန္ဆန္းအေတြ႕အႀကံဳအေပၚ အေျခခံမယ္လို႕ ေျပာထားတာပဲ။ “မဟူရာေမတၱာ” မေရးခင္က၊ စိတ္တည္ၿငိမ္မႈ တည္ေဆာက္ယူခဲ့သလို အခုလည္း စိတ္တည္ၿငိမ္မႈတည္ေဆာက္ရဦးမယ္ဆိုၿပီး ရဟန္းေဘာင္၀င္လိုက္တာပဲ။ ဒါေပမယ့္ က်န္းမာ ေရးခ်ဳိ႕တဲ့လာလိုက္တာ စစ္ပူတဲ့ အခ်ိန္အထိ။ မာနယ္ပေလာ ရဲ့ ပါတ္၀န္းက်င္တခြင္တျပင္လံုး လက္နက္ႀကီးပစ္ခတ္သံေတြ ဆူညံလာတဲ့အခ်ိန္အထိ။ သူနဲ႕က်ေနာ္ ခြဲခြါလိုက္ရတဲ့ အခ်ိန္ အထိ။ လူ႕ဘ၀ကို စြန္႕ခြါသြားရတဲ့ အခ်ိန္အထိ။
က်ေနာ္ သူ႕လို အင္မတန္လက္ရာေျမာက္တဲ့ ၀တၳဳေတြမေရးတတ္ပါဘူး။ ေရးႏို္င္စြမ္းလည္း မရိွသလို၊ ေရးဖို႕အေျခအေန လည္း မရိွတဲ့ဘ၀ပါ။ ဒါေပမယ့္ သူ႕ကို က်ေနာ္ တခ်ိန္လံုး ႐ူးသြပ္ေနမိေတာ့ သူနဲ႕ပတ္သက္တဲ့ အလြမ္းစာေလးေတြ မၾကာခဏ ေရးခဲ့တယ္။ အလြမ္းေျပလိုေျပျငားေပါ့။ အခုေတာ့ အလြမ္းမေျပတဲ့အျပင္ အလြမ္းပင္ေတြပဲ ထပ္ထပ္ၿပီး ေပါက္ေနေတာ့တာပဲ “ႏိုင္၀င္းေဆြ”ေရ ... ။


( ၁၉၉၅ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလရဲ႕ ေန႕ရက္မ်ားအတြင္း ေသဆံုးသြားခဲ့ၿပီလို႕ ယူဆရတဲ့ စာေရးဆရာ “ႏိုင္၀င္းေဆြ” (၁၃)ႏွစ္ေျမာက္ အမွတ္တရ )

( ဒီေဆာင္းပါးက ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ထဲ မဇ််ိမ နဲ ့ က်ေနာ့္ဘေလာ့မွာ တင္ခဲ့ျပီးတဲ့စာမူပါ။နိဳင္၀င္းေဆြ ရဲ့ ေႏြတည ကို တင္ဆက္ေနတုန္း
သူ ့ကို သတိရဂုဏ္ျပဳတဲ့အေနနဲ ့ျပန္လည္ တင္လိုက္တာပါ။ ထိပ္မွာတင္ထားတဲ့ ဓါတ္ပံုကေတာ့ မာနယ္ပေလာ၊ဆရာနိုဳင္၀င္းေဆြ
ေနခဲ့တဲ့ အိမ္ကေလးနဲ ့အနီးဆံုးမွာရွိတဲ့ လမ္းဆံုက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လမ္း ဆိုင္းပုဒ္ကေလးျဖစ္ပါတယ္၊အလြမ္းေျပအေနနဲ ့
ေဖၚျပေပးလိုက္တာပါ။)

ျငိမ္းေ၀