ေႏြတည ျမစပယ္ရုံႏွင့္ ေရဆန္လမ္းေပၚက နိဳင္၀င္းေဆြ

( ၁ )
၁၉၇၂ ခု၊ ေႏြနံနက္ခင္းတခု...။
ကိုစန္းေမာင္ (ယခု တရားရုံးခ်ဳပ္ေရွ ့ေန၊ပဲခူး)၏ ေခါင္းေဆာင္မွဳျဖင့္ ၀ါးထရံကာ ျခံတခုအတြင္း၀င္လာစဥ္ က်ေနာ္တို ့သည္ ႏွင္းဆီခင္းတခုေဘးမွ ေလွ်ာက္လာခဲ့ၾက၏။ သံုးဘက္သံုးတန္ ထရံကာ ၀ါးၾကမ္းခင္းတဲတလံုးေရွ ့တြင္ လူငယ္တခ်ိဳ ့ေရာက္ႏွင့္ေနၾကျပီ။ တခ်ိဳ ့တဲေပၚတြင္ထိုင္လ်က္။ တခ်ိဳ ့တဲေအာက္တြင္ရပ္လ်က္။တဲေရွ ့ေနပူေအာက္တြင္ ရႊံ ့မ်ားေပေရေခ်ာက္ကပ္ေနသည့္ စားပြဲတလံုး။ စားပဲြေဘးတြင္မူ ထိုင္စရာကုလားထိုင္ မရွိ။


က်ေနာ္က သူ ့ကိုေတြ ့ခ်င္ေနသည္။ ေရာက္ေရာက္ခ်င္း လူအုပ္အတြင္း သူ ့ကို စိတ္အထင္ႏွင့္လိုက္ရွာၾကည့္မိသည္။ ခန္ ့မွန္းလို ့မရ။ မေအာင့္နိဳင္၍ ကိုစန္းေမာင္ကို ေမးၾကည့္မွ သူသည္အျပင္ခဏသြားေနေၾကာင္းသိရ၏။ ဧည့္သည္ေတြကို သည္အတိုင္းထားကာ ဘာ့ေၾကာင့္ အျပင္ထြက္ေနပါလိမ့္ဟု ေတြးမိေသးသည္။ အိမ္ရွင္ျဖစ္သူ သူ ့ကို က်ေနာ္ ေတြ ့ခ်င္ေနသည္။
က်ေနာ္ႏွင့္အသက္အရြယ္မတိမ္းမယိမ္း လူငယ္တခ်ိဳ ့ေရာက္လာၾကျပန္သည္။ ျမင္ဖူး သိဖူးသူမ်ားလည္းပါသည္။ မျမင္ဖူးသူမ်ားလည္းပါသည္။ ဆရာ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ က ေရာက္လာျပီးမွ ျပန္သြားသည္ဟု သိရ၏။ ဘာ့ေၾကာင့္ျပန္သြားရတာလည္းဟု ေမးခ်င္ေသာ္လည္း မေမးသင့္ဟုယူဆကာ ျမိဳသိပ္ထားလိုုက္၏။

တဲေပၚကလူငယ္တခ်ိဳ ့ၾကားတြင္ အသက္ငါးဆယ္အရြယ္လူတဦးထိုင္ေနသည္ကို ေတြ ့ရသည္။ အသားျဖဴျဖဴ ဆံပင္
ေကာက္ေကာက္ မ်က္မွန္တပ္ထား၏။ စိတ္ထဲ၌ျမင္ဖူးသည္ဟု ယူဆေနစဥ္ “ အဲဒါ ဆရာဒဂုန္တာရာေလကြာ ” ဟု ကိုစန္းေမာင္ ေျပာျပမွ က်ေနာ္ သူ ့ကို မွတ္မိသြားခဲ့သည္။

တဲေရွ ့တြင္ ယာယီထင္းမီးဖိုတခုျပဳလုပ္ကာ ထမင္းအိုးႀကီးတလံုး တည္ထားသည္ကို ေတြ ့ရ၏။ျခံ၀န္းတခုလုံးနီးပါး ႏွင္းဆီပင္မ်ား စနစ္တက်စိုက္ထားသည္ကိိုလည္း ေတြ ့ရ၏။ ရဲရဲနီေသာႏွင္းဆီပြင့္မ်ား အပင္တိုင္းလိုလိုမွာ ပြင့္လ်က္ရွိေနသည္။

နာရီ၀က္ခန္ ့ၾကာေသာအခါ လူတေယာက္ ျခံ၀န္းအတြင္း ေျခလွမ္းက်ယ္က်ယ္လွမ္းကာ ၀င္လာသည္ကို ေတြ ့ရသည္။ အသက္အရြယ္မွာ ႏွစ္ဆယ့္ငါးႏွစ္ခန္ ့ရွိသူ။ အနားေရာက္ေတာ့ အသားခတ္ညိဳညိဳ ခတ္ေရးေရးအျပံဳး။ တစံုတေယာက္က “ ေဟာ ျပန္လာျပီဗ် ” ဟု ေျပာလိုက္သည္။ သူက လက္ထဲမွ အထုပ္တထုပ္ကိုေျမွာက္ျပကာ “ ဧည့္သည္ေတြကို အမဲသားနဲ ့သေဘၤာသီး ခ်က္ေကၽြးခ်င္လို ့ ေစ်းသြားလိုက္တာပါ ” ဟု ေျပာေျပာဆိုဆို က်ေနာ့္ေဘးတြင္ လာ၍ရပ္လိုက္ေလသည္။သူ ့ကို က်ေနာ္ စတင္ျမင္ေတြ ့သိကၽြမ္းရျခင္း။ စာေရးဆရာ နိဳင္၀င္းေဆြ...။

ထိုအခ်ိန္က နိဳင္၀င္းေဆြမွာ နိဳင္ငံေက်ာ္စာေရးဆရာတေယာက္ျဖစ္ေနျပီ။ ...အပစ္အခတ္၊ အညစ္အပတ္၊ အညွစ္အသတ္ ၀တၳဳမ်ားမဟုတ္။ ဘ၀သရုပ္ေဖၚ၀တၳဳမ်ားကိုသာ ေရးဖြဲ ့သူ။ သူသည္ကား အသက္ ဆယ့္ခြန္ႏွစ္ႏွစ္အရြယ္၌ “ မဟူရာ ေမတၱာ ” ကို ေရးဖြဲ ့ခဲ့သူ။ “ မသိန္းရွင္ဆီပို ့ေပးပါ ” “ေႏြတည ” “ျမစပယ္ရုံ ” “ညအသေခ်ၤမွာ ” အစရွိေသာ ၀တၳဳမ်ားျဖင့္ ျမန္မာစာေပေလာကကို လွဳပ္လွဳပ္ရွားရွားျဖစ္ေစသူ။

က်ေနာ္တို ့သည္ စာေရးဆရာ နိဳင္၀င္းေဆြ၏ ေတာင္ဥကၠလာပ ႏွင္းဆီျခံကေလးအတြင္းမွ သူေနထိုင္အိပ္စက္ေသာတဲကေလးတြင္ “ စာေပဆည္းဆာ ” ကို ေမြးဖြားခဲ့ၾက၏။ ဤတဲကေလးတြင္ “ မိုးေ၀စာေပမဂၢဇင္း ” အေပၚမွီကာ နိဳင္ငံအႏွံ ့ စုစည္း၍ရနိဳင္သမွ် စာေရးသူလူငယ္ေလးဆယ့္ႏွစ္ဦးတို ့ ေတြ ့ဆုံခဲ့ၾကသည္။ ထိုလူငယ္မ်ားမွာ မိုးေ၀မဂၢဇင္းမွလြဲ၍ အျခားမဂၢဇင္းမ်ားတြင္ စာေရးေလ့မရွိၾက။ မိုးေ၀ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ စာေရးဆရာ နတ္ႏြယ္ႏွင့္ “ စာေပသစ္ ” အေပၚမူတည္ကာ သေဘာထားကြဲၾကေသာအခါ မိုးေ၀စင္ျမင့္မွခြါရန္ အားလုံးဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကေသာေန ့။ အျခားမဂၢဇင္းမ်ားတြင္လည္း စာမေရးခ်င္ၾက။ သည္ၾကားထဲ အုပ္စိုးသူက စကားေျပတြင္သာမက ကဗ်ာက္ိုလည္း စကားလံုး တလံုးခ်င္းစီခြဲ၍ ျဖတ္ေတာက္စီစစ္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္လာခဲ့ျပီ။
ထိုစဥ္က က်ေနာ္တို ့အၾကားတြင္ နိဳင္ငံေရးကိစၥ ေဆြးေႏြးရန္အေၾကာင္းမရွိ။ မည္သူ ့ကို ဦးတည္တိုက္ရမည္၊ မည္သူ ့ဘက္က အသိရွိရွိရပ္ရမည္ဆိုသည့္ ကိစၥအေပၚ အျငင္းပြါးရန္မလိုေတာ့။ သို ့ေသာ္ စာမ်က္ႏွာအခက္အခဲကိစၥ အတတ္ပညာကိစၥ ျပန္ ့ႏွံ ့ေရးႏွင့္ ျမွင့္တင္ေရးကိစၥ အစရွိသည္တို ့အတြက္မူ ျငင္းၾကခုန္ၾကရ၏။ အမ်ားစု တူညီမွဳရလ်င္ အလုပ္လုပ္ရန္ ဆံုးျဖတ္ၾက၏။ ထို “ စာေပဆည္းဆာ ” လွဳပ္ရွားမွဳ၏ အသီးအပြင့္မ်ားအျဖစ္ ေနရာေဒသအလိုက္ ကဗ်ာစာအုပ္မ်ားထုတ္ၾက၏။ “ ေႏြဦးသစ္မွာေပၚတဲ့ပြင့္သစ္၊ မတ္လအရိပ္၊ မိုးရိပ္ေလရိပ္ (ရန္ကုန္) ” ၊ “ ေတာင္ညိဳခင္တန္း (ပ်ဥ္းမနား) ” ၊ “ ဒီေရ ၊ ဆီးပြင့္ (ပဲခူး) ” ၊ “ေနထဲကလ၊ သစ္ရြက္ေသမ်ားေပၚက ရက္စက္ေသာဂီတ (ရန္ကုန္) ” ကဗ်ာစာအုပ္မ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့ၾကပါသည္။ သို ့ေသာ္ တရား၀င္ပုံႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခြင့္ျဖင့္ ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ စာအုပ္မ်ားမဟုတ္ၾက။လက္လွည့္ ဖေယာင္းပုံႏွိပ္စာအုပ္မ်ားအျဖစ္သာ ထုတ္ေ၀ခဲ့ၾကရျခင္းျဖစ္သည္။

မွတ္မွတ္ရရ...ထိုေန ့က အနယ္နယ္အရပ္ရပ္က ေရာက္လာေသာ လူငယ္ေလးဆယ္ေက်ာ္အနက္ “ နိဳင္၀င္းေဆြ ” မွာ တဦးတည္းေသာ စကားေျပသမား။ က်န္သူအားလုံး ကဗ်ာေရးသူမ်ားခ်ည္းျဖစ္ၾကေလသည္။ ထိုေန ့မွစ၍ သူ ့ကို က်ေနာ္က အမ်ားနည္းတူ “ ကိုနိဳင္၀င္း ” ဟူ၍ပင္ ေခၚေ၀ၚဆက္ဆံခဲ့ပါသည္။

( ၂ )
၁၉၇၃ ခု၊ ေဆာင္းလည္တေန ့...။
ပဲခူးျမိဳ ့ေရႊေမၚေဓါဘုရား ယင္ျပင္ေတာ္ေပၚတြင္ ဘုရားဖူးလာသူ က်ဲပါးလ်က္ရွိ၏။ လူငယ္ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ခန္ ့သည္ ဘုရားအေနာက္ဘက္သို ့ဆင္းရာ တန္ေဆာင္းအနီး ခေရပင္ၾကီးတပင္ေအာက္တြင္ ၀ိုင္းစုျပီး ထိုင္ေနၾက၏။ လူသံုးေယာက္မွာ လူအုပ္ႏွင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ကာ အနည္းငယ္ခြါ၍ထိုင္ေန၏။ လူအုပ္ႏွင့္ထိုသူသံုးဦးၾကားတြင္ လဘက္ရည္ၾကမ္းအိုးႏွစ္လံုး၊ လဘက္သုပ္တပြဲ၊ ေဆးလိပ္တစည္းခ်ထား၏။
လူငယ္ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ခန္ ့ေရွ ့တြင္ ထိုင္ေနၾကသူသံုးဦးမွာ...ရန္ကုန္မွလာၾကေသာ စာေရးဆရာ ကဗ်ာဆရာမ်ားျဖစ္ၾက၏။ စာေရးဆရာ နိဳင္၀င္းေဆြ၊ ထက္ျမက္( ကၽြန္းျပန္ ကိုေက်ာ္နိဳင္) ၊ ကဗ်ာဆရာ နံ ့သာလွေဆြ...။

သူတို ့သံုးဦးေရာက္မလာခင္ ဆယ္ရက္ခန္ ့က က်ေနာ္တို ့ဆီသို ့“ မိုးႀကိဳမုန္တိုင္း ” ေ၀ဖန္ေရးစာမူတခု ေရာက္လာခဲ့၏။ ထိုစာမူကို ပဲခူးျမိဳ ့ေပၚက စာေပ၀ါသနာရွင္လူငယ္မ်ား တလွည့္စီ ၀ိုင္းစုျပီးဖတ္ၾကရ၏။ အလွည့္မဆုံးေသးခင္မွာပင္ “ မိုးႀကိဳမုန္တိုင္း ” မွာ က်ေနာ္တို ့ၾကား၌ ဗုံးတလံုးေပါက္ကြဲသလို ျဖစ္လာခဲ့၏။ ျငင္းၾက ခုန္ၾက စိတ္ဆိုးၾကရ၏။ သည္လိုႏွင့္ “ မိုးႀကိဳမုန္တိုင္း ” ဖန္တီးသူမ်ားထဲမွ ကိုယ္စားလွယ္သံုးဦးေရာက္လာကာ ေရႊေမာ္ေဓါဘုရား ယင္ျပင္ေတာ္ေပၚတြင္ စာေပေဆြးေႏြးပြဲ ျပဳလုပ္ၾကရေလသည္။

က်ေနာ္ႏွင့္ ကိုစန္းေမာင္က လူငယ္တခ်ိဳ ့ကိုေခါင္းေဆာင္ကာ “ မိုးႀကိဳမုန္တိုင္း ” အေပၚ ေ၀ဖန္ေထာက္ျပနိုင္ဖုိ ့ႀကိဳးစားၾက၏။ က်ေနာ္တို ့သည္ “ ေ၀ဖန္ေရးႏွင့္ မိမိကိုယ္မိမ္ိ ေ၀ဖန္ေရး ” ကို လက္ခံသည္။ သို ့ေသာ္ “ မိုးႀကိဳမုန္တိုင္း ” မွာ ေ၀ဖန္ေရးမဟုတ္။ ယင္း၏ အမွာစာအရပင္ ဤစာအုပ္မွာ “ အေဟာင္းကို ဖါေထးျခင္းမဟုတ္၊ ငွက္ေမႊးႏွင့္သပ္ျခင္းမဟုတ္၊ အျမစ္ကလွန္၍ အငုတ္မက်န္ေအာင္ တိုက္လွန္ျခင္းျဖစ္သည္ ” ဟု ဆိုထားသျဖင့္ စည္းတားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း။ သည္လိုလုပ္လ်င္ အတြင္းစည္းေျဖရွင္းနည္းမဟုတ္ေတာ့ပဲ ရန္,ငါ သေဘာျဖစ္ေနေၾကာင္း။ အထူးသျဖင့္ ဆရာဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ႏွင့္ ဆရာဒဂုန္တာရာတို ့ႏွစ္ဦးအေပၚ ဒီလိုလုပ္ဖို ့မသင့္ေၾကာင္း။ လုပ္လ်င္လည္း မွားသည္ဟုယူဆေၾကာင္း၊ စာအုပ္အျဖစ္ ထုတ္ေ၀ဖို ့မသင့္ေၾကာင္း ၀ိုင္း၀န္းကန္ ့ကြက္လိုက္ၾက၏။ ထိုေန ့က ဤသို ့မဆံုေတြ ့ခင္ကပင္ ႀကိဳတင္ညွိႏွိဳင္းထားျပီးျဖစ္သျဖင့္ က်ေနာ္တို ့ဖက္မွ ရွည္ရွည္ေ၀းေ၀းမေျပာလိုက္ရပဲ ေဆြးေႏြးပြဲမွာနိဂုံးခ်ဳပ္သြားခဲ့ေလသည္။

ဘုရားယင္ျပင္ေတာ္ေပၚမွအဆင္း နိဳင္၀င္းေဆြသည္ က်ေနာ့္ပခံုးကိုဖက္ကာ “ ေအးဗ်ာ ဒီလိုအယူအဆမတူၾကရတာ က်ေနာ္လည္းစိတ္မေကာင္းဘူး ” ဟု တတြတ္တြတ္ေျပာလာခဲ့၏။ က်ေနာ္တို ့အထဲမွ လူငယ္တခ်ိဳ ့က နိဳင္၀င္းေဆြ၏လက္ကိုဆုပ္ကိုင္ကာ ႏွဳတ္ဆက္စကားေျပာေနၾက၏။ ဆိုက္ကားႏွစ္စီးျဖင့္ထြက္ခြါသြားၾကသူ သူတို ့သုံးဦးကိုၾကည့္ကာ ကိုစန္းေမာင္က ေခါင္းကိုခါ၍ စိတ္ပ်က္သလို ရပ္ေနေလသည္။

ေနာက္ ေျခာက္လခန္ ့အၾကာတြင္ “ မိုးႀကိဳမုန္တိုင္း ” စာအုပ္ထြက္လာ၏။သည့္ေနာက္ပိုင္း နိဳင္၀င္းေဆြႏွင့္က်ေနာ္တို ့မွာ ခတ္တန္းတန္းျဖစ္လာၾကရ၏။ ပဲခူးျမိဳ ့ စာေပ၀ါသနာရွင္ လူငယ္မ်ားထဲမွ ငါးဦးခန္ ့မွာ(က ဗ်ာဆရာ စိုးးမိုးတင္-ခေရ အပါအ၀င္ )လည္း “ မိုးႀကိဳမုန္တိုင္း ” ကို ေထာက္ခံသည္ဟုဆိုကာ က်ေနာ္တို ့ႏွင့္ ေခၚေျပာႏွုဳတ္ဆက္သာသာ ျဖစ္သြားခဲ့ေလသည္။

( ၃ )
၁၉၇၈...၊
နိဳင္၀င္းေဆြႏွင့္ နံ ့သာလွေဆြ တို ့ “ ပန္ဆန္း ” သို ့ထြက္ခြါသြားၾကေၾကာင္း ၾကားရသည္။ သူတို ့ႏွင့္အတူ ပဲခူးမွ စိုးမိုးတင္-ခေရ လည္း လိုက္ပါသြားခဲ့၏။

ကိုကိုးကၽြန္းျပန္ ကိုေက်ာ္နိဳင္(ထက္ျမက္)က အင္းစိန္ေတာရ သိူ ့ျပန္၀င္ရ၏။ ကိုစန္းေမာင္မွာ ေရွ ့ေနလုပ္ေန၏။ စာေရးဆရာ သခင္ျမသန္း ေတာတြင္းတေနရာတြင္ ဖမ္းမိ၍ရံုးတင္ေသာအခါ ေရွ ့ေနလိုက္ေပးျခင္းျဖင့္ ပဲခူးတြင္ ထင္ရွားသည့္ေရွ ့ေနတဦးျဖစ္လာခဲ့၏။

က်ေနာ္သည္ အစိုးရ၀န္ထမ္း မူလတန္းျပေက်ာင္းဆရာဘ၀ကိုစြန္ ့ခြါကာ စစ္ေတာင္းျမစ္ေဘး၊ “ ဘြားေအစု ” ေခၚ တံငါရြာကေလးတြင္ ရြာငွါးေက်ာင္းဆရာအျဖစ္ ရွိေနခဲ့၏။ “ မိုးေ၀ မဂၢဇင္း ” တြင္ ဆရာနတ္ႏြယ္ မရွိေတာ့ျပီမို ့ ကဗ်ာတပုဒ္စ ႏွစ္ပုဒ္စႏွင့္ ၀တၳဳတိုတပုဒ္ကို မဂၢဇင္းစာမ်က္ႏွာေပၚ တင္လိုက္မိေသး၏။ သို ့ေသာ္ အယ္ဒီတာ ကိုညိဳသစ္ က မိမိ၏ “ ႏွလုံးသားထဲက ပန္းခ်ီကားခ်ပ္မ်ား ” ၀တၳဳတိုအေပၚ မလိုအပ္ပဲ ျဖတ္ေတာက္ေဖၚျပသည္ကို မေက်နပ္သျဖင့္ “ မိုးေ၀ ” သို ့ စာမူမ်ား ေနာက္ထပ္ျပီးမပို ့ေတာ့။

( ၄ )
မယ္တုကၡီစမ္းေခ်ာင္းေရမွာ ၾကည္လင္လြန္းလွသည္။ က်ေနာ္က ေက်ာက္တံုးတခုေပၚတြင္ အ၀တ္ဖြပ္ေနစဥ္ ေခ်ာင္းစပ္သို ့ဆင္းလာသည့္လူသံေၾကာင့္ ေမါ့ၾကည့္မိ၏။ လူတေယာက္ လက္ဆြဲသားေရအိပ္တလံုး ပခံုးတြင္လြယ္ကာ ေဘာင္းဘီကို မတင္ဆြဲစုလ်က္ ေခ်ာင္းထဲသို ့ဆင္းလိုက္သည္။ သူ ့ေနာက္မွအမ်ိဳးသမီးတဦးက ေရထဲသို ့ဆင္းရန္ ထမိန္စကိုဆြဲေန၏။
ေခ်ာင္းထဲသို ့ဆင္းလာသူသည္ က်ေနာ့္ကို တခ်က္လွမ္းၾကည့္ျပီးမွ တဖက္သို ့မ်က္ႏွာလႊဲသြား၏။ ေျခလွမ္းႏွစ္လွမ္းခန္ ့သြားျပီးမွ က်ေနာ့္ဖက္သို ့တဖန္မ်က္ႏွာျပန္လွည့္လာခဲ့၏။ က်ေနာ္တို ့ႏွစ္ဦး မ်က္လံုးခ်င္း ဆံုမိသြားၾကသည္။

“ ဟာ ကိုနိဳင္၀င္း ”
“ ေဟး..ကိုျငိမ္းေ၀၊ ခင္ဗ်ားေရာက္ေနတာ ေလွဆိပ္မွာကတည္းက ၾကားတယ္၊ က်ေနာ္ မဲေဆာက္ကို ကိစၥတခုရွိလို ့သြားေနတာပါ၊ ဒါ က်ေနာ့္အမ်ိဳးသမီး ပန္ဆန္းမွာ က်ေနာ္ အိမ္ေထာင္က်ခဲ့တာ ၊ ေရခ်ိဳးျပီးရင္ အိမ္ကိုလိုက္ခဲ့ဗ်ာ၊ စကားေလး ဘာေလး ေျပာၾကရေအာင္ ”

မယ္တုကၡီစမ္းေခ်ာင္းထဲတြင္ နိဳင္၀င္းေဆြ၏အသံကို က်ေနာ္က ယၡင္တုန္းကႏွင့္ တူမတူ မေ၀ခြဲတတ္ေအာင္ ျဖစ္ေနခဲ့ေလသည္။
၁၉၉၂ ၊ စက္တင္ဘာလ ၂၂ ရက္ ၊ မာနယ္ပေလာ...။

( ၅ )
လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ကို ျပန္ေရာက္သြားၾကသည္။ ထိုစဥ္က က်ေနာ္က အသက္ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္။သူက က်ေနာ့္ထက္ အသက္ငါးႏွစ္ခန္ ့ႀကီးသူ။ က်ေနာ္က ကဗ်ာတပုဒ္ဒ ႏွစ္ပုဒ္စသာ ေရးစျပဳသူ။ သူက နိဳင္ငံေက်ာ္ စာေရးဆရာျဖစ္ေနျပီ။ သူသည္ တခါတရံ ပဲခူးသို ့ေရာက္လာတတ္၏။ သူႏွင့္က်ေနာ္ ပန္းခ်ီကိုတင္ဦးႏွင့္အတူ မဟာေစတီဘုရားႀကီး၏ ငွက္ေပ်ာဖူးေပၚတက္ၾက၏။ ကိုတင္ဦးက ပဲခူးျမိဳ ့အေပၚစီးကို ပန္ခ်ီဆြဲေနစဥ္ သူႏွင့္က်ေနာ္က အိန္ဂ်ယ္၏ “ ပုဂၢလိက အိမ္ေထာင္မွဳအစ အစိုးရတို ့၏ မူလဘူတ ” စာအုပ္အေပၚ အေျခအတင္ ျငင္းခုန္ခဲ့ၾက၏။

သူသည္ သူ ့၀တၳဳမ်ားႏွင့္ပါတ္သက္ျပီး က်ေနာ္ႏွင့္ တႀကိမ္တခါမွ် ျငင္းခုန္ဖူးျခင္းမရွိခဲ့။ သူက သူေရးခဲ့ျပီးသမွ် ၀တၳဳမ်ားကိုက်ေနာ္က ေ၀ဖန္လ်င ျပံဳးစိစိမ်က္ႏွာထားႏွင့္သာ နားေထာင္ေနတတ္၏။ ္ တခါက “ ေႏြတည ႏွင့္ မသိန္းရွင္ဆီပို ့ေပးပါ ” ၀တၳဳမ်ားထဲက ဇာတ္သိမ္းပိုင္းမ်ိဳး ေနာက္ထပ္ျပီး မေရးပါနဲ ့ေတာ့လား ကိုနိဳင္၀င္းရယ္..ဟု က်ေနာ္က မ်က္ရည္တလည္လည္ႏွင့္ ေတာင္းပန္ေတာ့ သူက က်ေနာ့္ကို သနားစရာသတၱ၀ါတဦးလို ျပန္ၾကည့္ေနခဲ့၏။ ထိုစဥ္အခ်ိန္က သူသည္ ၁၉၇၀၊ ၈၀ ဆယ္စုႏွစ္တခုအတြင္း စကားေျပအေရးအသား အေကာင္းဆံုးစာေရးဆရာအျဖစ္ နာမည္ ႀကီးေနေလျပီ။

ယၡဳအခါ သူႏွင့္ျပန္ဆံုစဥ္ သူ ့၀တၳဳမ်ားထဲမွ အေရးအသားတခ်ိဳ ့ စကားလုံးတခ်ိဳ ့က္ို က်ေနာ္က ျပန္ရြတ္ျပေတာ့ သူကေမ့ေတ့ေတ့...။ က်ေနာ္ ဒီလိုေရးခဲ့သလားဟု က်ေနာ့္ကို ျပန္ေမးေနေသး၏။
သူႏွင့္ က်ေနာ္တို ့ႏွစ္ဦး၏ ငယ္စဥ္က အျဖစ္အပ်က္မ်ားမွာ တခ်ိဳ ့လင္း၊ တခ်ိဳ ့မွိန္၊
တခ်ိဳ ့ေပ်ာက္ေန၏။ သူသည္ကား က်ေနာ့္ထက္ ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ေစါကာ သူပုန္ျဖစ္ခဲ့သူ။

သူႏွင့္ေတြ ့မွပင္ ဒိုက္ဦးကိုေအာင္ မာနယ္ပေလာကို ေခတၱလာျပီး ပန္ဆန္းကိုျပန္သြားေၾကာင္း သိရ၏။ ေက်ာက္တံခါးကိုစံဦး(ေတာခို၊ တိုက္ပဲြတြင္မိ၊ ေထာင္က်)
တေယာက္ ေက်ာက္တံခါး N L D တြင္ ဥကၠဌလုပ္ေနေၾကာင္း သူ ့ကိုေျပာျပေတာ့ သူက ရယ္ေနေလသည္။ စိုးမိုးတင္-ခေရ မွာ တရုပ္ျပည္နယ္စပ္တြင္ ေသာင္တင္ေနျပီ။ နံ ့သာလွေဆြက ယၡဳအခါ ျမက္ခင္းသစ္တြင္ ေရြတညာအမည္ႏွင့္ စာေတြ၀င္ေရးေနျပီ။

စာေပဆည္းဆာမွာ သံုးအုပ္စု ကြဲသြားခဲ့ေၾကာင္း၊ တအုပ္စုက “ ပန္ဆန္း ” သို ့ထြက္ခြါကာ က်န္ႏွစ္အုပ္စုမွာ စာေပနယ္တြင္ အခိုင္အမာရပ္တည္ေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း ျပန္လည္သံုးသပ္မိခဲ့ၾက၏။

“ မိုးႀကိဳမုန္တိုင္း ” ကိစၥေပၚျပီးေနာက္ သူႏွင့္က်ေနာ္ အေနတန္းခဲ့ၾကပံု၊ သူက ပန္ဆန္းကို ထြက္ခြါပုံ၊ ပန္ဆန္းကို ၀̓ ေတြ အာဏာသိမ္းျပီးေနာက္ မာနယ္ပေလာေတာ္လွန္ေရး ဌါနခ်ဳပ္ကို သူ ေရာက္ရွိလာပုံ။

မာနယ္ပေလာတြင္(၂)ႏွစ္ေက်ာ္ေနျပီးမွ “မဟူရာေမတၱာ ” လို လံုးခ်င္း၀တၳဳရွည္ႀကီးတပုဒ္ေရးမည္ဟုဆိုကာ ရဟန္း၀တ္ခဲ့၏။ ရဟန္း၀တ္ႏွင့္ေနစဥ္ “ မဟူရာေမတၱာ ” ၀တၳဳၾကီးေရးစဥ္က သမာဓိတည္ေဆာက္ျပီးမွ ေရးခဲ့သလို ယၡဳလည္း သမာဓိယူမည္ဟုဆိုကာ အျပင္းအထန္ တရားထိုင္ခဲ့၏။ (၆)လခန္ ့အၾကာတြင္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ခံစားရျပီး က်န္မာေရးခ်ိဳ ့ယြင္းလာခဲ့၏။
သူသည္ ညေပါင္းမ်ားစြာအိပ္စက္ျခင္းမျပဳပဲ ေန၏။ ရဟန္းဘ၀မွ လူ၀တ္လည္းလိုက္ေသာ္လည္း သူ ့က်န္းမာေရးမွာ ပိုျပီးေကာင္းမလာခဲ့။ အထူးသျဖင့္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါေပ်ာက္သြားေသာ္ျငားလည္း စိတ္ဖိစီးမတည္ျငိမ္မွဳမွာ က်န္ေနခဲ့၏။
သူ ့အေပၚ ေလးစားသူတခ်ဳိ ့က သူ ့ကို ေဆးကုသေပးရန္ႀကိဳးစားၾက၏။ သူက နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ျငင္းဆန္၏။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ သူ ့အေပၚ အေလးအနက္ထားသူတို ့ကိုပင္လ်င္ သူက လက္ခံစကားေျပာျခင္းမျပဳေတာ့။
က်ေနာ့္အဖို ့ရာမွာလည္း သူ ့ကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ကူညီနိဳင္သည့္ ဘ၀အေျခအေနမ်ဳိးမဟုတ္။ က်န္းမာေရးသိသိသာသာခ်ဳိ ့တဲ့လာစဥ္ သူသည္ က်ေနာ့္ကိုလည္း အိမ္သို ့မလာရန္တားျမစ္ခဲ့ေလသည္။

( ၆ )
၁၉၉၅ ၊ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ..။
မာနယ္ပေလာ က်ဆံုးျပီးေနာက္ နိဳင္၀င္းေဆြ ကို ထိုင္းနိဳင္ငံ နယ္စပ္ေက်းရြာ၊ “ ေဖြးေပါလူ ” ရြာတြင္ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ က်ေနာ္ ေတြ ့ခဲ့ရပါသည္။ ထိုစဥ္က စစ္ေျပးဒုကၡသည္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ထိုင္းနိဳင္ငံအတြင္းပိုင္းသို ့ ေတာေတာင္မ်ားကိုျဖတ္ကာ ထြက္ေျပးေနၾကရခ်ိန္ျဖစ္သည္။ သူ ့ကို ဗိုလ္မွဴးခ်စ္ေမာင္( ရ လ လ ဖ ) အတြင္းေရးမွဴး ေခတၱတည္းခိုေနသည့္အိမ္တြင္ ေရာက္ေနသည္ဟု ၾကားသျဖင့္ သြားေတြ ့ခဲ့သည္။ သူက မည္သူ ့ကိုမွ် လက္ခံစကားေျပာျခင္းမျပဳ။ ဘုရားစင္ေရွ ့တြင္ တဦးတည္း တိတ္ဆိတ္စြာထိုင္ေနသည္ကို ေတြ့ ့ရသည္။ သူ ့မိသားစုႏွင့္သူမွာ တကြဲတျပားစီ ျဖစ္ေနၾကျပီ။ သူ ့ကို ဓါတ္ပံုရိုက္ယူရန္ႀကိဳးစားၾကည့္ေတာ့ သူက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ကန္ ့ကြက္၏။

သူႏွင့္ေတြ ့ျပီး ႏွစ္ရက္အၾကာ က်ေနာ္သည္လည္း ထိုင္းနိဳင္ငံေျမာက္ပိုင္းသို ့ တာ၀န္ႏွင့္ ထြက္ခြါရ၏။ သူ ့ကို ႏွဳတ္မဆက္ပဲ ခြဲခြါခဲ့ရ၏။
ေဖြးေပါလူရြာမွ ကားၾကံဳႏွင့္ ထြက္ခြါလာသည့္ ညေနဆည္းဆာအခ်ိန္ ကားေပၚတြင္ထိုင္ရင္း သူ ့အတြက္ စိုးရိမ္ေနခဲ့မိသည္။ က်ေနာ့္မွာလည္း တာ၀န္အရ ရုံးပိုင္ပစၥည္းမ်ား၊ ရဲေဘာ္တခ်ဳိ ့ႏွင့္အတူ ထိုင္း နယ္ျခားေစါင့္တပ္မ်ားကို မ်က္ေျချဖတ္ကာ သက္စြန္ ့ဆံဖ်ား ထြက္ခြါလာေနရသျဖင့္ သူ ့ကို မည္သို ့မွ် မကူညီနိဳင္ခဲ့။ သူကလည္း အၾကမ္းဖက္ေခၚေဆာင္မွသာ လိုက္မည့္ပံုမ်ုိးျဖစ္ေနသျဖင့္ မလႊဲသာပဲ ထားခဲ့ရ၏။
ေဖြးေပါလူရြာမွအထြက္ ရြာဖက္သို ့ျပန္လွည့္ၾကည့္ေသာအခါ ရြာေပၚတြင္ မီးခိုးမ်ားအူလ်က္ရွိသည္ကို ေတြ ့ခဲ့ရ၏။

( ၇ )
စကားေျပာခြက္ကို ပခက္ေပၚျပန္တင္ျပီးသည္အထိ ပဒိုမန္းရွာ ၏ စကားသံမွာ နားထဲ၌စြဲေန၏။ ပဒိုမန္းရွာ၏အသံမွာ ၀မ္းနည္းေၾကကြဲေနပုံ ရပါသည္။

“ ကိုျငိမ္းေရ ဆရာနိဳင္၀င္းေဆြ ေတာ့ ဆံုးရွာျပီဗ်ာ...” တဲ့။

နိဳင္ငံေက်ာ္စာေရးဆရာ ဗိုလ္မွဴးခ်စ္ေကာင္း က သူ၏ “ အႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္ ” စာအုပ္အစတြင္ “ တိုင္းျပည္အတြက္ အႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္မွ် အလုပ္လုပ္လာျပီးေနာက္ မိမိကိုယ္မိမ္ ၾကည့္လိုက္ေသာအခါ ႀကိဳးတိုက္ထဲတြင္ ေရာက္ေနသည္ကို ေတြ ့ရသည္...” ဟု ေရးခဲ့၏။

က်ေနာ္တို ့အဖို ့မူ အႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္မွ် စာေပခ်စ္စိတ္ျဖင့္ အရူးအမူးေနလာၾကျပီးေနာက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ျပန္ၾကည့္လိုက္ေသာအခါ နိဳင္၀င္းေဆြ က ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္ ေတာအုပ္အတြင္း ေသဆံုးခဲ့ရျပီး က်ေနာ္ကမူ ဥေရာပမဲဇာ တြင္ ေသာင္တင္လ်က္ရွိသည္ကို ေတြ ့ရေလေတာ့သည္။ ။

(ဒီ ၀တၳဳဆန္တဲ့ ေဆာင္းပါးေလးက နိဳင္၀င္းေဆြ ေသဆံုးျပီးေနာက္ က်ေနာ့္ရဲ့ သူ ့အေပၚ လြမ္းသျခင္းအေနနဲ ့ေရးတဲ့ ပထမဆံုးစာပါပဲ။ ဒီစာမူကို ၁၉၆၆ ခုႏွစ္ထဲမွာ ထုတ္ေ၀တဲ့ ေဒါင္းအိုးေ၀စာေစာင္မွာ ေဖၚျပခဲ့ျပီး က်ေနာ့္ရဲ့ ေလးပြင့္ႏွင္းဆီ စာအုပ္မွာေဖၚျပခဲ့ပါတယ္။ )

၁၈ ၊ ၁ ၊၁၉၆၆
ဆန္ဗစ္ကာျမိဳ ့